Вынікі саміту ШАС у Бішкеку

15 июня 2019

І, вяртаючыся да вынікаў саміту ў Бішкеку, варта сказаць, што галоўнымі яго тэмамі сталі паглыбленне эканамічнага ўзаемадзеяння і пытанні забеспячэння рэгіянальнай і глабальнай стабільнасці. Новыя фарматы ўзаемадзеяння для сусветных ігракоў патрэбныя як ніколі. Менавіта аб гэтым гаварыў наш Прэзідэнт, канстатуючы, што сістэма глабальнай бяспекі "трашчыць па швах". Экспертная супольнасць лічыць, што прапанаваныя афіцыйным Мінскам крокі па наладжванні дыялогу паміж сусветнымі ігракамі як ніколі актуальныя. Больш падрабязна Ілона Красуцкая. 

Дзяржрэзідэнцыя лідара Кыргызстана напярэдадні стала інтэрнацыянальнай пляцоўкай для глабальнага дыялогу. Дзейсныя меры - як супрацьстаяць цяперашнім выклікам і пагрозам у самых розных плоскасцях - у Бішкеку абмяркоўвалі лідары 12 краін. У статусе назіральніка афіцыйны Мінск прапанаваў ініцыятывы, якія аб'ядноўваюць усю Еўразію. 

Наогул, сваё бачанне, укладанне ў архітэктуру агульнай бяспекі ў рэгіёне агучыў кожны з удзельнікаў і назіральнікаў арганізацыі. На гэтых кадрах бачна: шматлікія палітыкі загадзя падрыхтавалі прамову і выразна прытрымліваюцца тэзісаў. Вядома, такі сцэнарый "па плане" спрашчае жыццё перакладчыкам-сінхраністам, але падобныя нарыхтоўкі ўжо сапраўды не ў стылі беларускага лідара. Адступы, разгорнутыя каментарыі па праблематыцы і канкрэтыка па кожным з пунктаў. Але перш Аляксандр Лукашэнка выслухаў кожнага са сваіх 9 калегаў. Такія законы сусветнай палітыкі - выручаюць літары. Без геапалітычных акцэнтаў, кожны выступае ў алфавітным парадку. Зыходзячы з агучаных раней калегамі стратэгій, абапіраючыся толькі на факты, беларускі лідар заклікае партнёраў не замоўчваць праблемы.

Новыя падыходы ў арганізацыі. Барацьба з тэрарызмам на зямлі, у паветры і віртуальнай прасторы. Эфект ад спалучэння інтэграцыйных фарматаў Шанхайскай арганізацыі, кітайскай ініцыятывы "Адзін пояс - адзін шлях" і Еўразійскага эканамічнага саюза. Задачы, вядома, глабальныя. Але перш прыземленыя - вырашэнне эканамічных праблем і паляпшэнне якасці жыцця людзей у дзяржавах арганізацыі.

Экспертная супольнасць лічыць, што прапанаваныя афіцыйным Мінскам крокі па наладжванні дыялогу аб глабальнай бяспецы вельмі своечасовыя. Новыя фарматы ўзаемадзеяння для сусветных ігракоў патрэбныя як ніколі! Беларусь зарэкамендавала сябе як выключна міралюбны партнёр. Таму ініцыятывы дзяржавы з высокім аўтарытэтам і рэпутацыяй донара стабільнасці ўспрынятыя вельмі пазітыўна.

Ігар Каротчанка, галоўны рэдактар часопіса "Национальная оборона", ваенны эксперт: "У Беларусі сур'ёзны міжнародны аўтарытэт. У сістэме ШАС, АДКБ, ЕАЭС роля і вага Мінска вельмі вялікія - 103 прапановы Лукашэнкі будуць разгледжаныя, і ў практычным плане трэба выходзіць на пошук новых фарматаў гарантавання бяспекі ва ўмовах, калі расце напружанне паміж ЗША і ісламскім светам, ва ўмовах, калі мы маем цэлы шэраг замарожаных канфліктаў, якія могуць абвінуцца вайной і перарасці ў трэцюю сусветную вайну".

На саміце ў Аляксандра Лукашэнкі адбылася рэкордная колькасць двухбаковых сустрэч. 8 - з лідарамі Кітая, Расіі, Узбекістана, Таджыкістана, Пакістана, Індыі, Афганістана і Кыргызстана - трапілі ў аб'ектывы відэа і фотакамер. Уладзіміра Пуціна Аляксандр Лукашэнка запрасіў на II Еўрапейскія гульні. Таксама ў Бішкеку лідары пацвердзілі раней дасягнутыя дамоўленасці аб сустрэчы, каб абмеркаваць пытанні далейшай інтэграцыі. Наведаць Мінск з візітам Кіраўнік беларускай дзяржавы запрасіў прэм'ер-міністра Пакістана. І, забягаючы наперад, скажам: Імран Хан прапанову прыняў. Але спачатку павінна адбыцца вялікая папярэдняя праца - зрабіць рэвізію ў плане перспектыў узаемадзеяння, прадумаць канкрэтныя праекты, якія прынясуць узаемную выгаду. Яшчэ адна задача - узмацніць працу па лініі міжурадкамісіі - на пачатак восені ўжо запланавана сумеснае пасяджэнне, візітамі абмяняюцца профільныя дэлегацыі. А падчас візіту самога Імрана Хана лідары маюць намер зацвердзіць дарожную карту і ўзяць выкананне ўсіх праектаў на асабісты кантроль. 

Афіцыйны Мінск можа шматлікае прапанаваць Ісламабаду. Пакістан як аграрная краіна зацікаўленая ў набыцці нашай сельгастэхнікі і абсталявання. Акрамя таго, Беларусь гатовая ўдзельнічаць у будаўніцтве перапрацоўчых прадпрыемстваў у Пакістане - і гэта будуць ужо сумесныя тэхналогіі.

Неўзабаве з візітам у адказ у Мінску чакаем і Шаўката Мерзіёева. Але раней прыедзе лідар Таджыкістана - ён, як і яго беларускі калега, неабыякавы да спорту. Невыпадкова свой візіт Эмамалі Рахмон звярстаў пад закрыццё II Еўрапейскіх гульняў. Вядома, вялікая частка перамоў у Бішкеку прайшла ў фармаце пратакольнай здымкі - улічваючы тэматыку, такі саміт мяркуе абмежаваную колькасць прэсы. Міністр замежных спраў Уладзімір Макей заўсёды адкрыты да зносін з журналістамі. У яго мы даведаліся ўсе падрабязнасці.

Знешняя палітыка Беларусі ахоплівае ўсе кантыненты, бо верныя шматвектарнасці. Умацоўваем супрацоўніцтва не толькі з суседзямі, ідзём на ўсход, захад, пашыраем узаемадзеянне па далёкай дузе. Беларусь зарэкамендавала сябе як надзейны і прадказальны партнёр. Любыя спрэчныя моманты мы ніколі не вырашалі з пазіцыі голасу, імкнёмся да раўнапраўнага дыялогу. Але жадаем не толькі чуць партнёраў, але і быць пачутымі. Па выніках саміту палітыкі падпісалі 21 дакумент. Сярод іх - вырашальныя. Канцэпцыя супрацоўніцтва ў лічбавізацыі і дарожная карта далейшых дзеянняў кантактнай групы па Афганістане.

Бяспека - прыярытэтная задача для любой дзяржавы. Становішча ў свеце нестабільнае - узброеныя канфлікты, нелегальная міграцыя, наркакантрабанда. Усё гэта абавязвае аператыўна прымаць дзейсныя меры і думаць наперад. Ініцыятыва ў арганізацыі зараз у нашых суседзяў, старшынства ў Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва пераходзіць да Расіі.