Сёння з кіраўніком урада гэтай краіны, што знаходзіцца у нас з афіцыйным візітам, сустрэўся беларускі лідар. Аляксандр Лукашэнка асобна падкрэсліў, што адносіны былі і застаюцца братэрскімі, а ў гандлі і інвестыцыях краіны роўнавялікія і ўзаемна дапаўняюць адна адну. Пры гэтым тактычная мэта - аднавіць аб'ёмы гандлю да чвэрці мільярда долараў. Стратэгічная задача – ліквідаваць усе праблемныя пытанні ў адносінах і двухразовы рост тавараабароту. На думку Прэзідэнта, гэта мэта абсалютна рэальная. На тых жа пазіцыях стаіць і прэм'ер-міністр Сербіі. Аляксандр Вучыч асобна падкрэсліў важнасць дарожнай карты, падпісанай напярэдадні, і праектаў па пастаўцы і зборцы гарадскога і спецтранспарту. Акрамя таго, прэм'ер зрабіў акцэнт на развіцці ўзаемнага інвестыцыйнага партнёрства - ад нерухомасці да фармацэўтыкі. З падрабязнасцямі Андрэй Крывашэеў.
Адкрытасць - гэта, мабыць, галоўная характарыстыка Беларусі ў Сербіі. Учора, сёння і заўтра. У гісторыі не выракаемся братэрства, але прызнаём у тым ліку і сваю постсавецкую віну за югаслаўскую трагедыю. Сёння праз эканоміку, культуру і духоўнасць збліжаем народы, але адкрыта адзначаем: у гандлі недараслі нават да палітычнага ўзроўню. Заўтра ў стратэгіі маюць намер ліквідаваць усе праблемныя пытанні і для пачатку аднавіць наш пікавы ўзровень гандлю ў чвэрць мільярда долараў. Далей рост і інвестыцыі. Менавіта за гэтую адкрытасць Мінск шануюць у Бялградзе. Гавораць так: "і сваякі бывае хітруюць, але не браты-беларусы". І гэта і адкрыта, і аб'ектыўна.
Адкрыта аб блізкасці Беларусі - у сербскай прэсе. Два дні візіту прымусілі калег літаральна працаваць у кругласутачным рэжыме. Толькі на адным, але самым папулярным у Сербіі партале "Інформер" дзясятак артыкулаў аб мінскім вектары. Аб другім адкрыцці Беларусі, яе эканомікі, сумленнай і прынцыповай палітыцы, кантрактах і інвестпраектах напісалі ўсе вядучыя СМІ рэспублікі. Атмасфера артыкулаў, сюжэтаў і, што больш важна, сотняў каментарыяў да іх напоўнена падзякай і аптымізмам. На думку сербаў, візітамі Прэзідэнта і прэм'ера адкрыта ні многа ні мала новая эра ў адносінах братоў - Мінска і Бялграда.
Графіка. Каментарыі з форуму:
1: Новая эра ў адносінах паміж дзвюма дзяржавамі. Выгада будзе для кожнага з бакоў.
2: Выдатная навіна для ўсіх грамадзян Сербіі - супрацоўніцтва з Беларуссю ўмацоўваецца. А гэта азначае паляпшэнне ў эканоміцы Сербіі.
3: Менавіта братэрскія адносіны паміж дзвюма краінамі сталі імпульсам для развіцця супрацоўніцтва і падпісання пагадненняў.
4: Беларусь з'яўляецца нашым сябрам, наша сяброўства трэба падтрымліваць і цесна супрацоўнічаць.
Братэрства двух народаў падкрэслівае нават не такі сухі як звычайна пратакол сустрэчы. Па холах Палаца Незалежнасці вялікая сербская дэлегацыя, а тут з прэм'ерам яшчэ і міністры эканомікі і абароны, пасол і ключавы памочнік па знешняй палітыцы ідуць лёгка і нязмушана, як дома. Тая ж хатняя атмасфера і ў прывітанні Прэзідэнта.
Драгамір Карыч, ганаровы консул, дэпутат, інвестар і проста шчыры сябар. Яму ўжо складана дзяліць Сербію з Беларуссю. Адсюль жартаўлівы дакор Прэзідэнта - дзе прапалі?
Той жа дакор, але ўжо ад сербаў беларускаму лідару. Тут памятаюць мужнасць Аляксандра Лукашэнкі падчас баявых дзеянняў, памятаюць, як не самая багатая Беларусь дапамагала аднаўляць краіну, як непахісна трымае ўдар за сербскі суверэнітэт, памятаюць і дапамогу ў страшную паводку 14-га. Але сам Прэзідэнт даўно не быў у Бялградзе з візітам, а тут яго чакаюць.
Каментарыі з сербскіх рэсурсаў:
5: Лукашэнка - фенаменальны Прэзідэнт. Мы чакаем, што ён наведае Сербію ў найбліжэйшы час.
6: Дастаткова згадаць той факт, што калі Сербію жорстка бамбардзіравалі, Прэзідэнт Лукашэнка прылятаў у Бялград. Гэтага мы ніколі не забудзем. Дзякуй Беларусі.
7: Лукашэнка - сумленны і верны сябар Сербіі і сербскага народа. Гэта яшчэ раз пацвердзілася падчас паводкі ў 2014 годзе.
8: Мы братэрскія народы, павінны падтрымліваць адзін аднаго. Лукашэнка - гэта чалавек, які можа нам дапамагчы. Ваенна-тэхнічнае супрацоўніцтва з'яўляецца правільным крокам. Гэта будзе шмат значыць для Сербіі.
Нібы адчуўшы настрой сербаў, Прэзідэнт менавіта з гісторыі адносін і візітаў пачынае дыялог з прэм'ерам Вучычам. Адкрыта прызнаючыся, так, адчуваем частку віны за развал Югаславіі, так, даўно не было візіту ў Сербію, але наша братэрства роўнавялікае. Мы засцерагаем, падтрымліваем і развіваем адзін аднаго ўсе апошнія 2 дзесяцігоддзі. І гэтая пазіцыя нязменная.
У сусветнай блытаніне - санкцыях, войнах і скандальных выбарах - Беларусь і Сербія аднолькава ў няпростым становішчы. Бялграду прыходзіцца манеўраваць паміж Масквой і Бруселем, наладжваючы эканоміку і ўмацоўваючы суверэнітэт. За гэта, дарэчы, сербаў, як і нас, часта папракаюць у "палітычных паваротах і разваротах". Маўляў, "пайшлі браты на Захад". Пры гэтым братэрства мераюць грашыма. Беларусы наадварот братэрства ўмацоўваюць эканомікай. На піку былі ў 2015 - чвэрць мільярда долараў, але летась аб'ектыўна праселі. Прэзідэнт падкрэслівае - мы можам і ведаем, як нагнаць, а пасля павялічыць тавараабарот.
Упэўненасць прэм'ера - гэта дарожная карта адносін, дзясятак дагавораў і кантрактаў, падпісаных учора з урадам. Іх рыхтавалі па даручэнні двух лідараў, вызначылі сферы і тэхналогіі, дзе можна выгадна і аператыўна нагнаць 2016 і падняцца да новай мяжы ў паўмільярда. У аснове гарадская і спецыяльная аўтамабільная тэхніка, уключаючы эксперыментальныя, электробусы і мабільныя пажарныя станцыі. Тут жа пагадненне па ВПК і фармацэўтыцы, у харчаванні і банкаўскім сектары, турызме і рэгіянальным партнёрстве.
Асобна шырокі блок інвестыцыйнага партнёрства. Яркі фарпост яго ў Мінску два прэм'еры ўсяго пра дзве гадзіны пасля сустрэчы з Прэзідэнтам адкрываюць на грандыёзнай будпляцоўцы каля Нацыянальнай бібліятэкі. Бізнес-цэнтру і гандлёва-забаўнаму комплексу Dana Mall з сербскім інвестарам і ў сімвалічных колерах беларускага флага даюць урачысты старт.
Сёння ў сталіцы ўзводзяцца адразу два буйныя сумесныя будаўнічыя інвестпраекты: "Мінск Мір" і "Маяк Мінска". Апошні плошчай 1 млн квадратных метраў амаль гатовы.
Андрэй Кабякоў, Прэм'ер-міністр Беларусі: "Сімвалічна, што ў сакавіку 2013 года Прэзідэнт Сербіі, знаходзячыся ў Мінску ў рамках свайго першага афіцыйнага візіту, закладваў падмурак комплексу будынкаў, дзе мы зараз знаходзімся. Сёння старшыня ўрада Сербіі падчас свайго першага афіцыйнага візіту ў Беларусь адкрывае комплекс Dana Mall".
Гандаль - на першым і другім паверхах, забавы і фуд-корт - на трэцім. Плошча без малога 100 тысяч квадратных метраў. Гэта як 14 стадыёнаў або 60 хакейных пляцовак. Але калі ў спорце мы сапернікі годныя, то тут такія ж годныя бізнес-партнёры. Пакуль у новым цэнтры хапае вакантных павільёнаў, але ўжо хутка тут з'явяцца вядучыя сусветныя брэнды, якіх раней не было ў нашай краіне.
Драгамір Карыч, старшыня савета дырэктараў кампаніі "Дана холдынгс": "Тут будуць брэнды беларускіх і сербскіх прадпрыемстваў. Самае галоўнае, што да канца года тут будзе працаваць 5 тысяч чалавек. Гэта новыя рабочыя месцы, новыя тэхналогіі, чыю падрыхтоўку ўжо кампанія робіць".
Візіт у Мінск яшчэ і падстава звярнуцца да агульных духоўных каранёў. Храм-помнік у гонар Усіх святых - адзін з фундаментаў праваслаўя ў Беларусі. Такі ў нас адзін. А для хрысціянскай Сербіі гэта яшчэ і маяк хрысціянства і памяці ўсім воінам-абаронцам. Іх памяць паважаем асабліва.
Крыпту храма адчыняюць цяжкія дзверы. Вагой каля тоны. У аснове кампазіцыі бронзавыя барэльефы. У цэнтры кожнага фрагмент беларускай і агульнаславянскай гісторыі. Невыпадкова адкрыць вароты настаяцель айцец Фёдар давярае госцю.
У крыпце Аляксандр Вучыч запаліў свечку ад агню Непагаснай лампады, прывезенага з Іерусаліма, а таксама прайшоў у памяшканне-пахавальню. Тут пахаваныя астанкі невядомых салдат - удзельнікаў Айчыннай вайны 1812 года, а таксама Першай і Другой сусветнай. Ёсць і урна з прахам вязняў лагера смерці Трасцянец, у ім абрывалася жыццё і сербскіх пакутнікаў.
Для праваслаўных Сербіі студэнтка мінскай Акадэміі мастацтваў напісала абраз з выявай Іаана Прадцечы, яго перададуць у Бялград у храм Святога Савы са статусам "кафедральны". Гэта адзін з самых буйных праваслаўных храмаў у свеце. У канцы візіту для афіцыйнай дэлегацыі выступілі беларускія музыканты. На скрыпцы сола выканала лаўрэат Прэзідэнцкага фонду па падтрымцы таленавітай моладзі Юлія Лебядзенка.
А шматгалоссем уразіў Усіхсвяцкі мужчынскі хор. А капэла выканалі сербскую песню ("Вера вечная праваслаўная"). На мове арыгінала і без акцэнту.
Менавіта так на адной мове, шчыра Беларусь і надалей будзе гаварыць з Сербіяй пра палітыку, эканоміку, духоўнасць, культуру, нацыянальныя інтарэсы і суверэнітэт. Менавіта так гавораць пра галоўнае браты.
