Двухдзённы візіт урадавай дэлегацыі на чале з прэм'ерам Марысам Кучынскісам у Мінск: раўнд перамоў ва ўрадзе і парламенце, сустрэчы з бізнесам, наведванне Парка высокіх тэхналогій і індустрыяльнага парка "Вялікі камень". Дарэчы, высокі госць з Латвіі стаў першым замежным прэм'ерам, які асабіста азнаёміўся з амбіцыйным беларуска-кітайскім праектам. Па выніках сустрэч падпісаны шэраг дакументаў у галіне эканамічнага супрацоўніцтва, ядзернай бяспекі, пошуку і выратаванні цывільных суднаў, а таксама супрацоўніцтва ў сферы фізкультуры і спорту. Традыцыйна для нашых краін у цэнтры ўвагі былі транспарт і лагістыка - перспектыўныя магчымасці транзіту, а таксама сфера высокіх тэхналогій. Ключавой стала сустрэча ў Палацы Незалежнасці - адкрыты дыялог латвійскага прэм'ера з Прэзідэнтам Беларусі. Аб галоўных акцэнтах - у рэпартажы Андрэя Лапцёнка.
Вяленыя журавіны - пакуль асноўны прадукт у вытворчасці сумеснага латвійскага-беларускага прадпрыемства пад Пінскам. Будынак сталовай пераабсталяваны ў сушыльны цэх. Чырвоную ягаду ўжо ў якасці сухафрукта экспартуюць у краіны СНД і Еўрапейскага саюза. Вытворчасць плануюць пашыраць удвая і такім жа чынам перапрацоўваць чарнаплодную рабіну, айву і нават гарбуз. Традыцыйна кармавы прадукт тут ператвараецца ва ўсходнія прысмакі.
На Палессі вытворчасць размясцілася невыпадкова. Тут найбуйнейшая плантацыя журавін у Еўропе. Сыравіна не толькі свая. Закупляюць і за мяжой. За месяц атрымліваюць да 10 тон перапрацаваных ягад.
У нас ёсць усё, што трэба для жыцця, і першараднае для нашых эканомік - тое, што расце на зямлі. Суседства шмат у чым вызначае падобнасць. Чатыры кіты эканомікі Латвіі - сельская гаспадарка, хімічная галіна, лагістыка і дрэваапрацоўка - такія жа ключавыя кірункі і для беларускай народнай гаспадаркі.
Але сёння для Мінска і Рыгі адзіны актыў на дваіх гатовы папаўняцца. Прадстаўляючы розныя інтэграцыйныя аб'яднанні, Еўрапейскі Саюз і Еўразійскі эканамічны саюз, мы можам проста абмяняцца ключамі ад рынкаў.
Такое супадзенне. Візіт латвійскага прэм'ера ў Мінск прыпаў на люты. Ля руля ўрада Марыс Кучынскіс з лютага 2016. За два гады прэм'ерства для двухбаковага супрацоўніцтва зроблена нямала, і вось першы візіт у Беларусь у статусе кіраўніка Кабінета міністраў. Вельмі шчыльны графік, бакі нібы наганяюць прапушчаны час.
Напярэдадні перамовы ва ўрадзе, сустрэчы са старшынямі верхняй і ніжняй палат парламента - Міхаілам Мясніковічам і Уладзімірам Андрэйчанкам. Сёння ўдзел у бізнес-форуме, сустрэча з кіраўнікамі вядучых беларускіх транспартна-лагістычных кампаній, наведванне індустрыяльнага парка "Вялікі камень" і Парка высокіх тэхналогій. Але, мабыць, галоўны пункт парадку дня латвійскага прэм'ера - сустрэча ў Палацы Незалежнасці.
За выбраныя прыярытэты - адукацыю, медыцыну і дэмаграфію, якія кіраўнік Кабінета міністраў Латвіі кантралюе асабіста, - Марыса Кучынскіса на радзіме называюць сацыяльным палітыкам. Яшчэ адно падабенства і збліжэнне ў сяброўскім дыялогу.
У адносінах Еўропы і Беларусі былі розныя перыяды, але суседзям наканавана працаваць разам. З аднаго боку Латвія, як дысцыплінаваны член ЕС i НАТА, ідзе курсам Захаду, з другога - па некаторых пытаннях мае сваю прынцыповую пазіцыю.
Аб тым, што Латвія зацікаўлена ў нармалізацыі і развіцці адносін Беларусі і Еўрапейскага саюза, скажа і латвійскі прэм'ер.
Узважаныя палітычныя крокі бакоў утрымлівалі гандаль на плыву. Атрымалася не страціць рынак нашым трактарабудаўнікам. Тэхніка МТЗ у гэтай балтыйскай краіне традыцыйна ўтрымлівае першае месца па продажах - 35 % ад усяго аб'ёму прададзеных у Латвіі трактароў - "Беларусы".
Максім Загаруйка, кіраўнік сумеснага латвійска-беларускага прадпрыемства "M.T.Z.-serviss": "Яшчэ раз даказвае, што наш селянін шануе прадукцыю МТЗ, прынцыпамі якога з'яўляюцца прастата, надзейнасць і даступнасць у цане".
Для Беларусі Латвія пакуль займае сёмае месца ў спісе стратэгічных гандлёвых партнёраў у Еўрасаюзе. Па шэрагу прычын у апошнія гады транзіт нафтапрадуктаў праз яе марскія парты практычна замарозілі. Узаемная актыўнасць крыху знізілася. У лепшыя гады тавараабарот Беларусі з Латвіяй стабільна перавышаў $1 млрд. Па выніках 2017-га - толькі $440 мільёнаў. Зрэшты, гэта - лічба росту. Да 2016 зусім правальнаму - плюс 30 %.
Раман Осіпаў, дырэктар інвестыцыйнай кампаніі: "Перспектыўнымі кірункамі супрацоўніцтва, на мой погляд, гэта ўзаемадзеянне ў сферы дрэваапрацоўкі. І найбольш перспектыўным з'яўляецца паглыбленне перапрацоўкі на тэрыторыі Беларусі. Замест таго каб вывозіць за межы неапрацаваную сыравіну, зараз неабходна рэалізоўваць праекты з максімальна магчымай перапрацоўкай. У досыць буйных латвійскіх кампаній ёсць вялікі вопыт".
Грузаперавозкі, лагістыка і партовыя паслугі. Разам папрацаваць над спрашчэннем перамяшчэння тавараў з Усходу на Захад. Даць поўнае суправаджэнне бізнесу, палегчыць мытнае афармленне, забяспечыць складскі сэрвіс у Латвіі і краінах Еўрасаюза.
Для нас прамая выгада - мы пашыраем сферу экспарту, розных паслуг, вытворчасці, Латвія атрымлівае занятасць. Дарэчы, беларускіх прадпрыемстваў у Латвіі на парадак больш - больш за 2 тысячы суб'ектаў гаспадарання. На нашай тэрыторыі кампаній з удзелам латвійскага капіталу - пакуль 600. Зрэшты, значнае паляпшэнне бізнес-клімату ў Беларусі дазваляе разлічваць, што і гэтая лічба будзе расці.
Сёння любыя перспектывы транзіту праз Беларусь латвійцы разглядаюць скрозь прызму адносін з Кітаем, а ўнікальны Кітайска-беларускі індустрыяльны парк "Вялікі камень" - як самы значны сухі порт на шляху ў Стары Свет.
Да парка асаблівая цікавасць. Ужо, наведваючы "Вялікі камень", Марыс Кучынскіс, замовіць слова за Латвію і намякне на супрацоўніцтва.
Для зручнай і хуткай дастаўкі грузаў дызелем, латвійцы гатовы паўдзельнічаць і ў сумесным праекце з беларусамі па элетрафікацыі чыгункі ў абодвух кірунках.
Аб Беларусі - як аб цэнтры штучнага інтэлекту ў Еўропе - распавялі прэм'ер-міністру Латвіі ўжо ў Парку высокіх тэхналогій. Кіраўніка ўрада азнаёмілі з вядомымі ў краіне і свеце IT-праектамі, якія стварылі нашы спецыялісты. Вялікія перспектывы для сумеснага супрацоўніцтва адкрываюць спрыяльныя ўмовы для работы IT-кампаній у Беларусі. Новы дэкрэт "Аб развіцці лічбавай эканомікі" ўступіць у сілу ўжо ў канцы сакавіка.
А яшчэ турызм і хакей. На словазлучэнне "Беларусь-Латвія" - амаль палова ўсіх вынікаў пошуку ў Глабальнай сетцы прыпадае на наша хакейнае супрацьстаянне. А зараз да галоўнага віду спорту для нашых краін асаблівае стаўленне. Беларусь і Латвія ў 2021 годзе павінны правесці хакейны чэмпіянат свету.
Вопыт правядзення хакейных форумаў ёсць, а, значыць, у турніру ёсць усе шанцы стаць найлепшым у гісторыі правядзення. А ўзаемная цікавасць да гісторыі і культуры, маштабным спартыўным праектам, падгоніць і турызм.
Але каб усім гэтым планам спраўдзіцца, у рэгіёне неабходна захаваць мір і спакой. Аляксандр Лукашэнка прызнаецца латвійскаму прэм'еру, што Беларусь гатова выступаць традыцыйным гарантам палітыкі добрасуседства.
Візіт латвійскага прэм'ера - у сённяшніх палітычных рэаліях знакавы. Гэта, можна сказаць, пачатак новай эпохі адносін. Бакі не абяцаюць хуткага росту ўзаемнага тавараабароту. Але гарантуюць, што ўсе намаганні Мінск і Рыга для гэтага прыкладуць.
