Нацыянальны гістарычны музей Беларусі зусім хутка прапануе публіцы частку старажытнага літургічнага ўбору каталіцкага святара. Арнат канца 18-га - пачатку 19-га стагоддзя, які складаецца з некалькіх відаў паясоў па тыпе слуцкага, быў у дрэннай захаванасці. Яго рэстаўрацыя стала магчымай дзякуючы гранту Прэзідэнта. Больш як год спецыялісты па міліметры аднаўлялі шаўковую тканіну і аднаўлялі страты. Наша здымачная група першай убачыла ўнікальны экспанат.
Расказвае Алена Борматава. У фонды музея арнат трапіў амаль дзесяць гадоў таму ад прыватнай асобы. Уласнік набыў каталіцкае адзенне святара ў Ружанах паўстагоддзя таму. Хто і дзе ў ім служыў - невядома. Арнат з фрагментамі паясоў па тыпу слуцкіх быў у жудасным стане з вялікімі стратамі па ўсім перыметры старажытнага адзення. Дэталі з паясоў у арнат выкарыстоўвалі двума шляхамі - разразалі сам пояс - слуцкі ці на манер слуцкага. Ці, што малавядома, была і тканіна з малюнкам, аналагічным поясу. Яе таксама ткалі на слуцкай мануфактуры перад яе закрыццём. Таму ў арнатах сустракаюцца, акрамя фрагментаў паясоў, яшчэ і фрагменты тканіны. На кожную страту тканіны рэстаўратару патрабаваліся месяцы карпатлІвай працы. Газавая нітка вельмі тонкая і празрыстая. Праз гадзіну-другую абавязковы перапынак, бо ідзе вялікае напружанне на вочы. Уся праца праводзілася самай тонкай бісернай іголкай. Кожная дэталь з двайным замацаваннем - на напылены клеем газ празрыстая тканіна дадаткова замацоўвалася ніткай.
У момант прэзентацыі арнат выставяць на спецыяльным трохкутным планшэце пад вуглом. Аднак толькі на некалькі дзён. Бо старажытныя тканыя помнікі па міжнародных музейных стандартах можна экспанаваць толькі ў гарызантальным становішчы, каб яны пад асабістай вагой не атрымалі пашкоджанні і новыя страты.
Прэзентацыя арната стане своеасаблівай справаздачай за Прэзідэнцкі грант, атрыманы менавіта на гэты праект па захаванні культурнай спадчыны. Ён быў разлічаны на год, аднак рэстаўрацыя адзення каталіцкага святара заняла больш часу. Да самой працы па аднаўленні была праведзена і першасная работа па дэмантажы, ачыстцы ўсіх дэталяў, вывядзенні плям. Дарэчы, Нацыянальны гістарычны музей Беларусі і сёлета ў ліку тых, хто атрымаў грант Прэзідэнта. Сродкі ў 2017 годзе будуць накіраваныя на маштабны міжканфесійны праект "Беларусь. Адраджэнне духоўнасці", дзе таксама будзе выстаўляцца адрэстаўраваны арнат.
Там жа будуць выстаўлены і іншыя арнаты з фондаў установы. Іх каля дзясятка. Зараз у пастаяннай экспазіцыі можна ўбачыць унікальны экзэмпляр з гербамі Радзівілаў і Сапег. Паводле адной з версій, ён быў падараваны ксяндзу падчас вянчання прадста
