Канкурэнцыя ў сферы слова. Хто яны - сучасныя ўладары дум. Нацыянальная беларуская літаратура і сёння ў топ чытаемых аўтараў выводзіць Караткевіча, Шамякіна, Быкава. Іх творы штогод перавыдаюцца тысячнымі тыражамі. Ці могуць сучасныя аўтары вытрымаць канкурэнцыю з класікамі - у рэпартажы Алены Борматавай.
Вось ён - залаты запас любога тэатра. П'есы. Ад класікі да сучаснай літаратуры. Пад іх адведзена асобная шафа. У алфавітным парадку дзясяткі імён і сотні арыгінальных твораў. Тут побач з Крапівой і Коласам - сучаснікі. Аўтары, якія вядомы вузкаму тэатральнаму колу.
Вольга Бабкова, загадчыца літаратурна-драматургічнай часткі Нацыянальнага акадэмічнага тэатра імя Янкі Купалы: Большасць п'ес, якія прыносяць нам людзі - проста прыходзяць з вуліцы, проста прысылаюць па пошце, безумоўна, не ўсе яны ёсць узор высокай літаратуры.
Партрэты драматургаў, чые творы сезонамі не сыходзяць са сцэны ўсіх тэатраў Беларусі, - на сцяне ў адміністрацыйным крыле Купалаўскага. Месца для сучаснікаў хапае. Апошняя, ці як кажуць тэатралы, крайняя прэм'ера, спектакль Тата паводле п'есы Дзмітрыя Багаслаўскага - беларускага аўтара, работы якога ідуць на падмостках Масквы.
Традыцыі супрацоўніцтва першай драматычнай сцэны Беларусі - Купалаўскага тэатра - з сучаснымі аўтарамі зарадзіліся амаль з пачатку існавання трупы. П'есы Купалы - тады сучасніка - да гэтай пары не знікаюць з рэпертуарнай афішы. Ды і сам тэатр стаў насіць імя класіка. У савецкі час гэта быў Макаёнак. Сёння ў рэпертуары тэатра спектакляў паводле п'ес нашых сучаснікаў не так і многа.
Здаецца, сёння, у пару развітых піяр-інстытутаў і неабдымных магчымасцяў Інтэрнета заваяваць папулярнасць у чытача куды прасцей, чым у савецкі час з існуючай жалезнай заслонай. Але пісьменнікі, якія заваявалі прызнанне ў стагоддзі 20-ым, і сёння складаюць топ самых вядомых. За два дзесяцігоддзі Незалежнай Беларусі з'явіліся адзінкі новых літаратурных імён.
Пра гэта адзначаў і Прэзідэнт краіны на сустрэчы з інтэлектуальнай элітай. Штогод амаль 250 рукапісаў трапляюць на рэдактарскія сталы толькі аднаго дзяржаўнага выдавецтва. Да друку даходзіць дзясятая частка. Бо літаратурная праца маладых аўтараў жадае быць лепшай. Больш нагадвае графаманства.
Віктар Шніп, галоўны рэдактар выдавецтва Мастацкая літаратура, пісьменнік: Час дэтэктываў і фэнтэзі крыху адыходзіць. Людзі вяртаюцца да сур'ёзнай літаратуры, да сур'ёзнай паэзіі.
Тым не менш, больш за сотню найменняў кніг розных жанраў і кірункаў друкуецца Мастацкай літаратурай. Іншая справа, што чаргу на выданне можна чакаць гадамі. Але ёсць альтэрнатыва - прыватныя выдавецтвы. Менавіта праз прыватніка 13 гадоў таму невядомая нікому Наталля Батракова выпусціла свой першы празаічны твор. Дарэчы, без піяру і дзяржаўнай падтрымкі. Сёння пісьменніца ў статусе брэнд-персоны. А яе раман стаў мастацкай кнігай Беларусі, якая найбольш актыўна прадаецца.
Інтэлектуальная праца нашых суайчыннікаў можа вытрымліваць канкурэнцыю з раскручанымі замежнымі майстрамі слова. Літаратура на экспарт - папулярныя для беларусаў імёны сёння друкуюць і расійскія кнігавыдаўцы. Толькі для папулярызацыі айчыннай літаратуры трэба намаганні і саміх аўтараў.
