З гэтай традыцыйнай працэдуры пачынаецца год для пагранслужбы краіны. Сітуацыя на беларускіх межах заўсёды сярод найважнейшых пытанняў дзяржпалітыкі. Міжнародная сітуацыя зараз такая, што знешні контур краіны даводзіцца трымаць на пастаянным кантролі. Як падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка, Беларусь – востраў бяспекі на ўсім Еўразійскім кантыненце. Гэта сёння дарагога вартае, калі і на Усходзе, і на Захадзе сутыкнуліся з патокам нелегальнай міграцыі. Супрацьстаяць даводзіцца таксама трафіку наркотыкаў і зброі. Намаганні беларускага боку даюць свае вынікі. Эфектыўнасць аховы мяжы павышаецца, уносяцца карэкціроўкі ў дзейнасць пагранкамітэта. На службе пагранічнікаў і новыя тэхналогіі, ствараючы надзейны шчыт ад негатыву, але ўключаючы зялёнае святло для законапаслухмяных падарожнікаў і тых, хто накіроўваецца транзітам праз нашу рэспубліку. З падрабязнасцямі наш аглядальнік Наталля Брэвус.
Магутны "Волат" у гразкім палескім лесе - лепшы сродак перамяшчэння. Беларускія канструктары распрацавалі такую машыну спецыяльна для аховы межаў. Каб быць яшчэ больш мабільнымі, пагранічнікі выкарыстоўваюць і квадрацыклы. Застава "Дзівін" на ўкраінскім участку - адна з самых новых у Беларусі. Яе камандзір Арцём Казакевіч у пагранічнай службе з 2009-га. Перавёз сюды жонку і дзіця. Добра, што для асабовага складу пабудаваны 16-кватэрны дом. Ужо прывыклі да асаблівага рэжыму - застава жыве "пагранічнымі суткамі". Яны пачынаюцца не апоўначы, а ў 20 гадзін. Але рэагаваць на любую сітуацыю гатовыя кожную секунду. Доўгі час на гэтым участку мяжы з Украінай дзейнічалі кантрабандысты, нелегальны тавар хавалі ў лесе. За кардон і назад перакідвалі цэлыя партыі шэрых грузаў. Са з'яўленнем паўнавартаснага падраздзялення Пінскага пагранатрада сітуацыя змянілася.
На службе ў пагранічнікаў новыя тэхналогіі. Парушальнік не пройдзе - за межамі сочаць камеры. Маніторынг сітуацыі вядуць і з дапамогай беспілотнікаў.
Умацаванне паўднёвага кардона прадоўжаць. А наогул мадэрнізацыя па ўсіх напрамках. Пагранічнікам прыходзіцца ісці ў нагу з часам. А што рабіць - крымінал не здаецца, шукае самыя розныя каналы перакідвання кантрабанды праз мяжу.
Спрабуюць нават па паветры. Летам затрымалі мотадэльтаплан. Лёгкім самалёцікам на латвійскую тэрыторыю спрабавалі даставіць партыю цыгарэт. Калі б атрымалася, гэта стала б сістэмай.
А ўжо ў пачатку гэтага года "кантрабандны дэбют" на міні-дрызіне. Такое хітрае збудаванне інжынернай думкі злавілі па дарозе з Літвы.
Наогул за мінулы год больш за тысячу выпадкаў незаконнага перамяшчэння тавараў праз мяжу. Змагацца прыходзіцца і з наркатрафікам. 9 каналаў пастаўкі псіхатропаў спынена ў 2017-м. Канфіскавана больш за 100 кілаграмаў наркотыкаў. Гэта ў 35 разоў больш, чым у папярэднім годзе.
Сваю службу ў арміі Кіраўнік дзяржавы пачынаў у шэрагах пагранічнікаў, ведае гэтую сферу знутры. Але на пасадзе Прэзідэнта і Галоўнакамандуючага штогод глабальны погляд на нацыянальныя межы. Новы год пагранічнікі пачынаюць з ужо традыцыйнага моманту: беларускі лідар падпісвае рашэнне на ахову дзяржмяжы. Але галоўнае - вызначаецца стратэгія і карэкціроўка пытанняў бяспекі на знешнім контуры.
Летась уведзены ў эксплуатацыю новыя комплексы трох пагранічных застаў. Умацаванне мяжы - справа нятанная. Але бяспека яшчэ даражэйшая.
Трэба сказаць, што ўвага да мяжы заўсёды была асаблівая. З яе пачынаюцца першыя метры беларускай зямлі. Сусветныя падзеі апошніх гадоў вымушаюць трымаць вуха востра. Нелегальная міграцыя, кантрабанда, спробы трафіку зброі і наркотыкаў. Больш спакойна вакол не становіцца - наадварот! Плюс да гэтага дадаюцца тэрарыстычныя атакі і ў еўрапейскіх дзяржавах, і ў суседняй Расіі.
Геаграфія таксама абавязвае. Знаходзячыся паміж Захадам і Усходам, Беларусь як паміж двух агнёў. Але ўдаецца трымаць марку надзейнага прадказальнага партнёра. Даецца гэта няпроста. Колькасць парушальнікаў дзяржмяжы расце - летась рост затрыманняўплюс 20 %. Больш за палову з іх - нелегалы, якія ўсё радзей, але яшчэ спрабуюць пракласці сабе шлях у Еўропу праз Беларусь. Напрыканцы мінулага года адразу некалькі спробаў прарвацца ў ЕС. Нелегалы з В'етнама, Ірака, Індыі, Афганістана. Усяго спынена 30 каналаў перапраўкі транзітных мігрантаў. Беларускі "пагранічны фільтр" працуе як гадзіннік. Здаецца, так і трэба. Можа, таму і не спяшаюцца еўрапейскія партнёры з тэхнічнай дапамогай. "Трэба працаваць!" - не здымаюць з сябе адказнасці ў профільным ведамстве. Вось з Расіяй ужо падпісана праграма абуладкавання межаў Садружнасці на 5 гадоў.
З улікам таго, наколькі важная работа пагранічнікаў, даручэннем Прэзідэнта было правесці маніторынг гэтай службы. Гэта было заданне для Савета бяспекі. Наколькі аператыўна, якасна і зладжана абараняюць кардон і ў паветры, і на зямлі. Гэта трымала ў тонусе пагранічную службу. Менавіта з пагранічнага слупа пачынаецца краіна і першае ўражанне аб ёй. Тэндэнцыя апошніх гадоў – колькасць людзей і паток транспарту праз беларускую мяжу толькі павялічваецца. У тым ліку і дзякуючы магчымасцям бязвізавага ўезду. Мадэрнізацыя пунктаў пропуску, праца над тым, каб яны не станавіліся "бутэлькавым рыльцам" для тых, хто ўязджае, - на гэта накіраваныя намаганні. Інакш немінучы ўдар па рэпутацыі транзітнай і гасціннай дзяржавы. На нішто сыдуць перавагі бязвізавага ўезду. Магчымасцяў для наведвання краіны ўсё больш - час на мяжы ўсё менш. Ідзе і мадэрнізацыя пунктаў пропуску, павялічваецца іх прапускная здольнасць.
Па выніках вялікай нарады аб эфектыўнасці аховы беларускай мяжы подпіс Прэзідэнта пад дакументам, якім стане вызначальным на найбліжэйшы год. Прыярытэты для ведамства зразумелыя. Гэта ўмацаванне бяспекі межаў на паўднёвым напрамку, узвядзенне новых інжынерных збудаванняў, развіццё інфраструктуры Але галоўнае - бяспека на знешнім контуры павінна быць не горш!
Чаму такое важнае пытанне аховы межаў? Вось просты прыклад. Мала хто любіць, калі без дазволу парушаюць яго асабістую мяжу - падыходзяць вельмі блізка або не дай бог трапляюць у жыллё. Усяляк мы імкнемся сябе адгарадзіць ад такога - імкнемся трымаць дыстанцыю пры зносінах альбо ставім сігналізацыю ў кватэры. Прыкладна так і з дзяржмяжой у нацыянальным сэнсе. Галоўнае - абароненасць. За прынятым сёння рашэннем - бяспека агульнага дома і прасторы. А значыць і спакой кожнага ў краіне.
