Сёння завяршыўся рабочы візіт Аляксандра Лукашэнкі ў Кітай. Яго вынікі стануць прадметам пільнага аналізу спецыялістаў. Ён - наперадзе. Але ўжо зараз з упэўненасцю можна канстатаваць: адносіны Беларусі і КНР развіваюцца па нарастаючай і перажываюць, мабыць, лепшыя поры за ўвесь перыяд іх існавання.
Сёння Аляксандр Лукашэнка ў статусе асаблівага госця форуму сустрэўся са Старшынёй КНР Сі Цзіньпінам. Беларускі лідар падкрэсліў асаблівую ролю Кітая для нашай краіны, а таксама падзяліўся ўражаннямі ад удзелу ў маштабным форуме "Адзін пояс і адзін шлях". Дарэчы, і гэта асоба адзначыў беларускі лідар, саміт стаў платформай для двухбаковых перамоў. У прыватнасці, бакі падпісалі міжурадавае пагадненне аб тэхніка-эканамічнай дапамозе, гаварылі аб магчымасці ўзаемнага ўвядзення бязвізавага рэжыму, стварэння рабочай групы па барацьбе з тэрарызмам, аб вылучэнні Беларусі крэдыту мільярд долараў. А яшчэ ў рамках форуму прайшлі тэт-а-тэт перамовы з лідарамі краін Афрыкі, Азіі, Еўропы і Лацінскай Амерыкі. Вынікі візіту - у Ілоны Красуцкай.
У Пекіне 11 гадзін, па мінскім часе - 6 раніцы. Два дні насычаных перамоў, нон-стопам пасяджэння маштабнага форуму "Адзін пояс і адзін шлях". Але, мяркуючы па ўсмешках і бадзёрым знешнім выглядзе, палітыкі ані не стаміліся. Зрэшты, да розніцы гадзінных паясоў у Кіраўніка беларускай дзяржавы ўстойлівы імунітэт. Цяперашні візіт Прэзідэнта ў Кітай юбілейны - дзясяты. Менш чым праз гадзіну борт нумар адзін павінен вылецець з пекінскага аэрапорта. Але перш, зноў асабістая сустрэча. Да фармулёўкі "не толькі з калегам", журналісты ўжо даўно дадаюць "хутчэй з добрым сябрам" - лідарам КНР Сі Цзіньпінам. Спачатку некалькі слоў па-за палітыкай. Аляксандр Лукашэнка эмацыйна дзеліцца ўражаннямі аб форуме. Выступленне кіраўніка Кітая беларускі лідар назаве яркім, магутным і дакладным. Асабліва перад камерамі статус палітыка мяркуе стрыманасць, аднак па міміцы відавочна, гэтыя словы шмат значаць для лідара КНР. На памяць аб гэтай гістарычнай сустрэчы палітыкі абменьваюцца падарункамі.
Сі Цзіньпін, Старшыня КНР: "У апошнія гады нашы з Вамі адносіны становяцца ўсё больш цеснымі, мы неаднаразова праводзім двухбаковыя і шматбаковыя сустрэчы і можам абменьвацца меркаваннямі па шырокім спектры пытанняў. Кожная сфера нашых адносін бесперапынна развіваецца. За 25 гадоў дыпламатычных адносін двухбаковае ўзаемадзеянне заўсёды было стабільным. У верасні мінулага года мы ўсталявалі адносіны давернага ўсебаковага стратэгічнага партнёрства і ўзаемавыгаднага супрацоўніцтва. Тым самым узаемадзеянне нашых краін выйшла на новы ўзровень. Сяброўства паміж нашымі краінамі будзе развівацца незалежна ад любых акалічнасцяў. Для нас адкрываюцца ўсё новыя і новыя перспектывы".
І, зразумела, больш лідары гавораць аб эканоміцы і двухбаковых дамоўленасцях. Крэдыт мільярд долараў. Такую суму Кітай вылучыць Беларусі для завяршэння мадэрнізацыі нафтаперапрацоўчых заводаў. Яшчэ столькі ж для апгрэйду харчовай прамысловасці.
Будаўніцтва. Ад Кітая падтрымка па ўзвядзенні сацжылля - гэта адлюстравана ў міжурадавым пагадненні аб тэхніка-эканамічнай дапамозе. Гэты ж дакумент спрыяе развіццю міжнародных грузавых перавозак і будаўніцтва эканамічнага пояса Шаўковага шляху. Разам ствараем рабочую групу па барацьбе з тэрарызмам. Зацікаўленыя і ў пашырэнні ваенна-тэхнічнага супрацоўніцтва.
Акрамя таго, з такой жа зайздроснай частатой, як лідары Беларусі і Кітая, неўзабаве змогуць абменьвацца візітамі турысты і бізнесмены. Краіны вядуць перамовы па ўвядзенні бязвізавага рэжыму да 30-ці дзён.
У Кітаі Аляксандр Лукашэнка ў статусе асаблівага госця саміту. У Пекіне адбыўся галоўны эканамічны форум пяцігоддзя - "Адзін пояс і адзін шлях". Удзельнікі: лідары з 29-ці краін. 110 дэлегацый. Такія саміты - выдатная перагаворная пляцоўка, добрая магчымасць сустрэцца з калегамі, абмеркаваць бягучы стан і перспектывы двухбаковых адносін.
На палях форуму Аляксандр Лукашэнка правёў перамовы з лідарамі краін Афрыкі, Азіі, Еўропы і Лацінскай Амерыкі. А на пасяджэнні круглага стала кіраўнікоў дзяржаў наш Прэзідэнт агучыў ініцыятывы беларускага боку. У тэзісах пераважна аб сумесным развіцці. Беларускі лідар заклікаў выкарыстаць гістарычную магчымасць для пераходу да мірнага і ўзаемавыгаднага супрацоўніцтва. Такім прынцыпам кіруемся, выбудоўваючы адносіны з найбліжэйшымі саюзнікамі і геаграфічна самымі далёкімі партнёрамі.
Ідэю будаўніцтва новага Шаўковага шляху, які злучыць Еўропу і Азію, у 2013 годзе прапанаваў старшыня КНР Сі Цзіньпінь. Гэта будзе транспартная сетка ад Ціхага акіяна да Балтыйскага мора, пры гэтым скароцяцца бар'еры для гандлю і інвестыцый. Наша краіна першая ў Еўропе і адна з першых у свеце падтрымала ініцыятыву лідара КНР і актыўна ўключылася ў стварэнне новага пояса Шаўковага шляху. Эксперты называюць Беларусь адной з вузлавых платформ канцэпцыі ў Еўразійскім рэгіёне.
Сяргей Кізіма, загадчык кафедры міжнародных адносін Акадэміі кіравання пры Прэзідэнце Беларусі: "Канкрэтныя перспектывы ў найбліжэйшыя гады па рэалізацыі гэтай канцэпцыі на тэрыторыі Беларусі - гэта дзясяткі тысяч новых працоўных месцаў, гэта магчымасці для хутчэйшага росту заработнай платы. Гэта новыя магчымасці па пашырэнні геаграфіі і аб'ёму экспарту, гэта магчымасць куплі нашымі прадпрыемствамі больш танных камплектуючых, каб стварыць больш прыбытковыя вырабы на іх аснове".
Разам з Кітаем мы ўзводзім індустрыяльны парк "Вялікі камень". І гэта не толькі інфраструктура і бізнес на дзясяткі мільярдаў долараў, яшчэ і новая прававая база адносін, шмат у чым узорная для свету. Індустрыяльны хаб - найбуйнейшы ў Цэнтральнай і Усходняй Еўропе. Гэтаму праекту асаблівую ўвагу надаюць абодва лідары.
Невыпадкова, адпраўляючыся з візітам у Кітай, Аляксандр Лукашэнка падпісвае ўказ аб спрашчэнні ўмоў працы ў індустрыяльным парку. А ў заключны дзень вялікага саміту старшыня Кітая ставіць індустрыяльны парк у прыклад усяму свету.
Тыя, хто пільна сочаць за навінамі са свету палітыкі, ведаюць: частата кантактаў па лініі Беларусь - Кітай вызначаецца зайздроснай пастаяннасцю. У Палацы Незалежнасці абавязкова высокапастаўленыя госці з КНР. Топавыя бізнесмены і найбліжэйшае асяроддзе лідара Кітая Сі Цзіньпіна. Бо ў вялікай палітыцы дробязяў не бывае. І менавіта асабістыя адносіны, як правіла, выцягваюць эканоміку. Ці трэба гаварыць больш? Сам лідар КНР не раз публічна заяўляў аб тым, што Прэзідэнт Беларусі яго найбліжэйшы сябар.
Эксперты канстатуюць: супрацоўніцтва Беларусі і Кітая перажывае лепшы час у гісторыі двухбаковых адносін. Толькі ў статусе Прэзідэнта Аляксандр Лукашэнка наведваў Кітай 10 разоў. Вельмі красамоўны паказчык таго, у якіх адносінах знаходзяцца краіны. Апошнія гады ўзаемны гандаль стабільна перавышае планку ў 3 мільярды долараў. А ўзровень крэдытна-інвестыцыйнага супрацоўніцтва набліжаецца да 20.
"БелДжы", крэдытаванне праектаў Беларускай чыгункі, мадэрнізацыя Аршанскага льнокамбіната. І гэта толькі верхнія радкі ў шматлікім спісе праектаў.
Георгій Грыц, намеснік дырэктара Цэнтра сістэмнага аналізу і стратэгічных даследаванняў НАН Беларусі: "Яшчэ я адзначыў бы вельмі знакавы праект, так званы кібер-Шаўковы шлях. І з гэтага пункта гледжання вызначаная кампанія, што будзе курыраваць гэты шлях - гэта "Алібаба груп", гэта Джэк Ма, адзін з найбагацейшых кітайскіх бізнесменаў. Плюс у нас, акрамя лагістычнага, сухога порта, хаба, які быў адкрыты нядаўна, ёсць такі фармат, як ПВТ. КНР гатовая вылучыць больш як 25 млрд. долараў прамых інвестыцый на інфраструктурныя праекты, і парадку 10 млрд. ільготных крэдытаў - як раз шматлікія эксперты і гавораць, што гэта найболей фінансава забяспечаны глабальны праект у свеце".
Тры кіты, на якіх будуюцца беларуска-кітайскія адносіны, - сумесны індустрыяльны парк, гандлёва-эканамічныя вынікі візітаў на вышэйшым узроўні і міжрэгіянальнае супрацоўніцтва. Яшчэ адна з галоўных задач - развіваць узаемадзеянне з правінцыямі Кітая. Ведаем па вопыце: без гэтага не дабіцца эканамічных поспехаў.
У любых двухбаковых адносінах не абыходзіцца без праблем і дасягненняў. Усё гэта - вопыт, на якім і выбудоўваецца трывалае ўзаемадзеянне. Так, першым пачынаць заўсёды больш складана і адказна. Калісьці Беларусь зрабіла смелы крок і не пралічылася - стала жамчужынай у цэнтры Эканамічнага пояса Шаўковага шляху. І гэта ўжо не толькі гістарычны факт. Прыклад і арыенцір, як выбудоўваць адносіны, для іншых дзяржаў. Ці паспяховы? Заўсёды лепш меркаваць з боку.
Па выніках саміту ў Пекіне 68 краін падпісалі з Кітаем пагадненні аб супрацоўніцтве ў рамках ініцыятывы "Адзін пояс і адзін шлях".
