Гэта вынік афіцыйных перамоў прэзідэнтаў Аляксандра Лукашэнкі і Георгія Маргвелашвілі. Сёння - першы дзень афіцыйнага візіту ў нашу краіну грузінскага лідара. Спачатку перамовы кіраўнікоў дзяржаў прайшлі ў фармаце адзін на адзін, затым у пашыраным складзе. Сустрэча сам-насам доўжылася каля 3 гадзін. Спектр закранутых тэм - ад агульнага гістарычнага мінулага да развіцця гандлёва-эканамічнага ўзаемадзеяння. Сёння пра супрацоўніцтва Мінска і Тбілісі можна гаварыць толькі з аптымізмам. У палітыцы праблем няма, а тавараабарот паміж краінамі за апошні год вырас на 60%. Але ўсё ж асноўны арыентыр - на пераход ад простага гандлю да прамысловай кааперацыі. Пра вызначаныя планы, падпісаныя дакументы і новыя ініцыятывы - Ілона Красуцкая.
Ён павінен быў стаць урачом або мог застацца трэнерам па футболе, але патрапіў… у аграрыі. Здымачнай групе Агенцтва тэленавін адрэкамендаваўся: ужо 3 месяцы як экс-кіраўнік. Але тут, на родным прадпрыемстве, з ім па звычцы вырашаюць любыя пытанні. Больш за 20 гадоў Дэміка Надырашвілі прапрацаваў на чале СВК "Вольгаўскае". Адно з самых паспяховых сельгаспрадпрыемстваў не толькі ў Віцебскай вобласці, але і рэспубліцы.
Калі Дэміка Надырашвілі - самы вядомы грузін у Віцебскай вобласці, то гэты "Беларус" вядомы ўсёй Грузіі. У Закаўказзі брэнд МТЗ памятаюць яшчэ з часоў Савецкага Саюза. На палях - 18 000 трактароў мінскай вытворчасці.
Неўзабаве грузінскую прапіску атрымаюць яшчэ 90 малагабарытных машын. Заўсёднікі вінаробных рэгіёнаў пасля маштабнага абнаўлення. Новыя мадэлі ўстойлівыя ва ўмовах складанага рэльефу. 3 сотні трактароў штогод будуць збіраць сумесна. У Тбілісі арганізуюць зборачную вытворчасць на пляцоўцы Грузінскага тэхналагічнага ўніверсітэта.
Аляксандр Казакевіч, намеснік маркетынг-дырэктара па камерцыйнай працы ў краінах СНД, Украіне і Грузіі ААТ МТЗ: "Распрацоўваем праект па арганізацыі зборачнай вытворчасці трактароў ад 30 да 50 конскіх сіл. Гэта наменклатура аднаго з нашых філіялаў. Зборку якіх плануецца арганізаваць у Грузіі з удзелам нашых партнёраў. У якасці аднаго з партнёраў, які аказвае тэхнічную, кансультацыйную, інфармацыйную падтрымку, - адна з вышэйшых навучальных устаноў Грузіі".
Зрэшты, Мінскі трактарны - з некалькіх дзясяткаў беларускіх брэндаў, якія ўзмацнілі прысутнасць на закаўказскім рынку. Спецыяльна для Грузіі наша краіна стварае малагабарытны бульбяны камбайн. У тбіліскіх новабудоўлях неўзабаве з'явяцца і кабіны ад Магілёўліфтмаша. Яшчэ адным крокам на збліжэнне стане сумеснае прадпрыемства па вырабе ліфтаў. Няма адбою ад кліентаў і ў Пінскдрэва. Новыя калекцыі ў Тбілісі разыходзяцца на ўра. Хутка філіял адкрыецца і ў Батумі. Летась Грузія ацаніла і цягнікі "Штадлер", якія збіраюць у беларускім Фаніпалі. Наша краіна актыўна рэкламуе і сваю навінку - электробусы - гэта гібрыд тралейбуса і аўтобуса. Зрэшты, на вуліцы і дарогі грузінскіх гарадоў Беларусь гатовая паставіць шырокую лінейку грамадскага і камунальнага транспарту.
У тым ліку і гэтыя праекты - працяг рэалізацыі дамоўленасцяў, якіх дасягнулі ў красавіку мінулага года падчас першага ў гісторыі афіцыйнага візіту Аляксандра Лукашэнкі ў Грузію. Тады Мінск і Тбілісі падпісалі 15 сумесных дакументаў і ўмовіліся: двухбаковы тавараабарот павінен дасягнуць 200 мільёнаў долараў. Краіны вырашылі ствараць сумесныя вытворчасці і разам гандляваць на рынках ЕЭС.
І сапраўды, з тых часоў на двухбаковым трэку выключна добрыя навіны. Тавараабарот паміж краінамі за апошні год вырас на 60%. Наблізіўся да сотні мільёнаў долараў. Беларускі экспарт зрабілі больш разнастайным 125 новых пазіцый. Наша краіна стала адзінаццатым па велічыні партнёрам Грузіі. Актыўныя сустрэчы бізнесу, маштабны форум у Мінску. Нацыянальная выстава беларускіх тавараў у Тбілісі. І ключавая падзея за некалькі дзён да 2017 - адкрыццё беларускага пасольства ў Грузіі.
Усе гэтыя дні інфармацыйныя стужкі стракацелі загалоўкамі пра сустрэчу двух прэзідэнтаў у Мінску. Лайнер грузінскага лідара прызямліўся ўчора позна ўвечар.
Беларуская сталіца сустрэла госця не зусім вясновым надвор'ем. У Мінску хоць і +7, але ад дажджу па адчуваннях куды больш холадна. А вось у сталіцы Грузіі сонечна і плюс 15. Затое ў двухбаковых кантактах абедзвюх краін няма ніякай прахалоды і зусім бясхмарна. Толькі цёплыя адносіны падтрымліваюцца шмат гадоў.
Цырымонія праходзіць у атрыуме Палаца Незалежнасці - менавіта тут пачынаецца сустрэча ўсіх знакамітых гасцей. Гімн Грузіі да гэтага дня тут яшчэ не гучаў. Нязменна прыгожы атрыбут усіх дзяржаўных свят Беларусі - выступленне роты ганаровай варты. Цяперашняя цырымонія дала старт вялікаму перагаворнаму дню.
У Палацы Незалежнасці Георгій Маргвелашвілі ўпершыню. Цікаўнасць грузінскага лідара выдае погляд уверх. Таму для госця Аляксандр Лукашэнка адразу ладзіць невялікую экскурсію. Па дарозе ў Камінную залу два лідары спыніліся ля стэнда са слуцкім поясам. Аляксандр Лукашэнка распавёў калегу пра гісторыю гэтага нацыянальнага набытку. І, безумоўна, на памяць аб гістарычным візіце здымак на фоне сімвала беларускай дзяржаўнасці.
Афіцыйны візіт грузінскага лідара - двухдзённы. Таму пратаколы дзвюх краін пастараліся зрабіць парадак дня максімальна насычаным. Акрамя перамоў у Палацы Незалежнасці, яшчэ больш як дзясятак мерапрыемстваў. Зрэшты, не трэба быць вопытным дыпламатам. Вядомы факт: прэзідэнты рэдка прытрымліваюцца часавых рамак. Зрэшты, усё, як любяць журналісты. Дыялог на вышэйшым узроўні - гэта заўсёды экспромт і непрадказальны сцэнарый, гарантыя гучных загалоўкаў.
Традыцыйна прэса разважала, з чаго ж пачнуць гутарку палітыкі. У анонсе сустрэчы двух прэзідэнтаў ключавой тэмай значылася эканоміка. На правах гаспадара Аляксандр Лукашэнка бярэ слова першым. Але спачатку пра гераічнае мінулае, ментальную блізкасць і братэрскія адносіны паміж народамі, якія ў гэты неспакойны час куды больш важныя за кантакты.
Напярэдадні візіту ў Беларусь грузінскі лідар даў вялікае шчырае інтэрв'ю праграме "Буйным планам". Распавёў аб перспектывах беларуска-грузінскіх адносін, інтэграцыі з ЕС і, вядома, аб самым асабістым. Пра такіх гавораць: народны прэзідэнт. Георгій Маргвелашвілі жыве за горадам. Любіць займацца рамонтам, класці кафлю. У ліку прэзідэнцкіх хобі - сельская гаспадарка. Лідар Грузіі вырошчвае памідоры, агуркі, фасоль.
Зрэшты, на сваім гародзе Прэзідэнт Грузіі вырасціў і падораную Кіраўніком беларускай дзяржавы бульбу. Гэты жэст гаворыць аб відавочным: яны не проста палітыкі, а яшчэ і сябры. Ды і, шчыра кажучы, поспех любога супрацоўніцтва на палітычным полі - гэта менавіта асабістыя адносіны.
Пашырэнне дыялогу на вышэйшым узроўні паміж Мінскам і Тбілісі адлюстроўваецца на эканоміцы. Нягледзячы на выхад Тбілісі з СНД, у беларуска-грузінскіх адносінах захаваны рэжым свабоднага гандлю. А ўлічваючы цяперашнія прыярытэты знешняй палітыкі Грузіі: еўрапейскую і еўраатлантычную інтэграцыі, - можна гаварыць пра бартар інтарэсаў. Такім чынам, для Грузіі Беларусь становіцца дзвярамі на рынак Еўразійскага эканамічнага саюза - наўзамен эфекту ад асацыяцыі Тбілісі з ЕС.
Аб бонусах, прагнозах і заявах скептыкаў пра некаторую боязь такога альянсу журналісты папрасілі выказацца міністра замежных спраў Беларусі.
Уладзімір Макей, міністр замежных спраў Беларусі: "Вядома, існуюць пэўныя апасенні. Аб гэтым таксама гаворыцца вельмі шмат. Асцярогі з пункта гледжання таго, што больш танныя тавары могуць лінуць на наш рынак. Але гэта, наадварот, павінна падганяць нас да таго, каб мы працавалі над якасцю, канкурэнтаздольнасцю нашай прадукцыі. Я перакананы, што мы зможам больш атрымаць дывідэндаў у гэтым плане".
Аснова беларускага экспарту ў Грузію - грузавікі, трактары, мэбля, лекі, прадукты харчавання. У зваротным кірунку атрымліваем гародніну, мінеральныя воды і віна. У нашай краіне паспяхова працуюць каля 20 сумесных прадпрыемстваў і столькі ж з грузінскім капіталам. Асноўная задача - памножыць узаемны тавараабарот на два.
У інтэрв'ю "Беларусь 1" віцэ-прэм'ер Міхаіл Русы заяўляе: да канца года ўпэўнена выйдзем на 140 мільёнаў долараў. Ды і саветнік прэзідэнта Грузіі па пытаннях міжнародных адносін пацвярджае: лічба цалкам рэальная.
Тэт-а-тэт - замест запланаванай гадзіны палітыкі мелі зносіны больш як тры. Хронаметраж і міміка лідараў - лепшыя перакладчыкі з мовы дыпламатыі. У прыпаднятым настроі Аляксандр Лукашэнка і Гіоргій Маргвелашвілі далучыліся да ўрадавых дэлегацый. На сустрэчы ў пашыраным складзе лідары агучылі абсалютна новыя кірункі супрацоўніцтва.
У савецкія гады Грузія, быўшы лідарам у галіне сельскай гаспадаркі, пастаўляла на рынкі вялізнай краіны вінаград, цытрусавыя, гарбату і шматлікія іншыя прадукты харчавання. А сёння вялікую частку ўласных запатрабаванняў краіна пакрывае за кошт імпарту.
І ў цэнтры Тбілісі, і ў Батумі часта мільгочуць яркія шыльды з назвай "Беларускі". Там паспяхова прадаюць нашу малочку і мяса. Але не пастаўкамі адзінымі. Перадаем свой вопыт і тэхналогіі. Дапамога ў літаральным сэнсе трапіла на добрую глебу - мясцовыя аграрыі паспяхова вырошчваюць гародніну беларускай селекцыі. У сваю чаргу нешта запазычваем і ў партнёраў.
Напрыклад, віцэ-прэм'ер Міхаіл Русы, які, заўсёды актыўна курыруе сельскую гаспадарку ва ўрадзе, вырасціў грузінскі вінаград у бацькоў у Стоўбцах.
У міжпраўкамісій абедзвюх краін у найбліжэйшы час дадасца працы. Па сутнасці, спіс праектаў як на гэты год, так і аддаленую перспектыву звярсталі кіраўнікі дзяржаў. Не толькі прэзідэнты, але і міністры сёння завізавалі шэраг дакументаў. Ключавы, безумоўна, сумесныя зносіны прэзідэнтаў.
Сваю візу пад пагадненнем аб паветраных зносінах пакінуў і міністр транспарту Беларусі.
Дзіўныя ландшафты, сытная кухня і цудоўныя віны… Урад Грузіі развівае чатырохсезонныя курорты. Штогод краіну гор наведваюць каля 6 мільёнаў замежных турыстаў. Сярод іх - каля 20 тысяч беларусы. Чаго варты толькі гэты факт: падчас нядаўняй акцыі ад нацыянальнага авіяперавозчыка больш за ўсё білетаў беларусы купілі ў Прагу і Тбілісі.
Ключавымі падрабязнасцямі шматгадзінных перамоў, якія засталіся за кадрам, ахвотна падзяліліся з журналістамі.
На памяць аб сустрэчы палітыкі абмяняліся падарункамі. Аляксандр Лукашэнка ўручыў грузінскаму лідару дакладную копію слуцкага пояса. Жэст у адказ - галерэю Палаца Незалежнасці дапоўняць некалькі карцін.
Аб гэтай сустрэчы ў Мінску будуць нагадваць не толькі аўтографы на дакументах і тэзісы перамоў, але і гэтае дрэва, пасаджанае ля Палаца Незалежнасці. Па сутнасці, тут з'явілася цэлая алея. Дрэвы, пасаджаныя лідарамі Кітая, Турцыі, Азербайджана.
Зрэшты, любое тварэнне, будзь тое на палітычнай або эканамічнай глебе, немагчыма без вопыту мінулых пакаленняў. У Вялікую Айчынную на фронт пайшлі 700 тысяч грузін. Амаль палова не вярнуліся дахаты. Каля 14 тысяч аддалі жыццё ў баях за вызваленне Беларусі. Да манумента кладуцца кветкі - падзяка за подзвіг і такую дарагую Перамогу.
Беларусь і Грузію аб'ядноўвае агульная гераічная гісторыя. Яе адлюстроўваюць унікальныя арыгіналы першага ў свеце музея, прысвечанага Другой сусветнай вайне. Гіоргій Маргвелашвілі прайшоў па так званай дарозе Перамогі, дзе выстаўленыя арыгіналы танкаў, самалётаў, якія змагаліся на палях Вялікай Айчыннай. Прэзідэнт Грузіі быў здзіўлены мужнасцю нашага народа, які ў гэтай вайне страціў кожнага трэцяга, аб чым пакінуў запіс у кнізе ганаровых гасцей.
Картэж грузінскага прэзідэнта сёння быў заўважаны і ля "Мінск-Арэны". Аб спартыўных захапленнях Гіоргія Маргвелашвілі ў афіцыйных крыніцах не згадваецца. Тым не менш, улады Грузіі актыўна ствараюць у краіне рынак спартыўнага турызму. Сёлета ў Грузіі пройдуць некалькі важных мерапрыемстваў, у тым ліку - моладзевы чэмпіянат свету па рэгбі. Шматлікія са спартыўных аб'ектаў - Лядовую арэну і біятлонны стадыён на гарналыжным курорце Бакурыяні - дапамогуць спраектаваць і пабудаваць беларускія спецыялісты. Заўтра - другі дзень афіцыйнага візіту прэзідэнта Грузіі. Графік вельмі дынамічны. Сустрэчы ва ўрадзе, перамовы са спікерамі абедзвюх палат беларускага парламента. Гіоргій Маргвелашвілі сустрэнецца з выкладчыкамі і студэнтамі БНТУ. Завяршэнне першага гістарычнага візіту атрымаецца вельмі сімвалічным. Лідар Грузіі наведае мемарыяльны комплекс "Курган славы". Па сутнасці, гэта тое, з чаго сёння пачыналі дыялог прэзідэнты. Выбудоўваючы палітычныя і эканамічныя сувязі, абедзве дзяржавы памятаюць і шануюць агульнае гераічнае мінулае і сапраўды ведаюць, якой дарагой цаной дастаецца незалежнасць.
