Надаць Мінску і ўсёй найбліжэйшай тэрыторыі разам з гарадамі-спадарожнікамі закончаную, прадуманую і камфортную для гараджан агранку. Давесці алмаз забудовы да дасканаласці форм і індывідуальнасці брыльянта. Такую задачу сёння паставіў Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка перад архітэктарамі горада і вобласці і сталічнымі граданачальнікамі. Кіраўнік дзяржавы акцэнтаваў увагу на якасці - гаворка ідзе аб добрасумленнасці замежных інвестараў і нашых будаўнікоў, а таксама цане пытання - максімальная эканомія, але не на шкоду эстэтыцы, функцыянальнасці і комплекснасці. Г.з.. асобныя шкельцы-небаскробы, зялёныя зоны, скульптуры або старыя дамы не павінны парушаць ансамбля сталічнай забудовы. Як падкрэсліў Прэзідэнт, гэты твар горада, краіны, наша візітная картка ў свеце. Андрэй Крывашэеў паглядзеў ў новы генеральны план і даведаўся галоўныя перспектывы развіцця.
Мінск і сталічная агламерацыя як прастора камфорту для гараджан, як выгадная пляцоўка для інвестара і як візітная картка, твар усёй Беларусі. Сумясціць гэтыя тры аксіёмы ды яшчэ захаваўшы наш беларускі стыль і нашу гаспадарлівасць, парадак - такую звышзадачу паставіў сёння Кіраўнік дзяржавы. Адгэтуль, ад цэнтральнай ратушы, да самых да ўскраін сталіцы і нават далей да гарадоў- спадарожнікаў на фінішную агранку мегаполіса Прэзідэнт адвёў усяго два гады. Мэта амбіцыйная, падрабязны план развіцця ёсць і падтрыманы, засталіся нюансы. І менавіта ў іх сёння Аляксандр Лукашэнка, граданачальнікі і архітэктары акунуліся з галавой.
Выбар ратушы як пункта лакацыі нарады - далёка не выпадковы. Адгэтуль як на далоні - самы складаны і грандыёзны ансамбль Мінска, які патрабуе агранкі. Гэта праспект Пераможцаў, пляцоўка ля Палаца спорту і набярэжная Свіслачы ад парку Перамогі і стэлы да Нямігі і Верхняга горада. Складанасць каласальная. Тут гістарычны цэнтр, бульдозерам не папрацуеш, толькі ювелірна. Тут водная сістэма з усімі яе шлюзамі, мастамі, крыніцамі і берагамі. Тут помнікі яшчэ савецкай архітэктуры - жалезабетонны масіў Палаца спорту. Як упісаць яго ў новы твар Мінска? Гасцініца "Беларусь" - яе дагэтуль некаторыя архітэктары прапануюць зраўнаваць з зямлёй.
На думку маладога галоўнага архітэктара сталіцы, самае складанае - гэта захаваць густ і стыль Мінска. Умясціць сталінскі ампір, шкельцы нулявых і класіку 19 стагоддзя ў адзін гарманічны праект. Над гэтым б'юцца ўсе старажытныя сталіцы свету, і Мінск тут не выключэнне.
Мініяцюрнасць і прастата ратушы падкрэсліваюць галоўную праблему ўсіх мегаполісаў - сталіца расце і па плошчы, і па насельніцтве. Ужо выйшла за кальцавую, амаль усталявала рэкорд - 2 мільёны гараджан. За 3,5 года дадасць яшчэ амаль 120 тысяч. Прэзідэнт паўтарае сваю галоўную ідэю: Мінск не павінен паўтарыць сумны лёс шматлікіх еўрапейскіх сталіц - стаць гумавай помпай, якая ўвабрала ў сябе траціну краіны. Горад і гараджане могуць проста задушыцца. Адгэтуль беражлівае стаўленне да раллі і фактычная забарона на маналітныя масівы за кальцавой. Гэта яшчэ і пытанне эканомікі - свежыя прадукты да стала мінчан круглы год і не дорага.
Абноўлены горадабудаўнічы план Мінска ўлічвае і дэмаграфію, і камфорт, і бізнес-інтарэсы. Насельніцтва горада стабілізуюць на адзнацы ў 2 мільёны. Дададуць зеляніны - увесь паўднёвы ўсход Мінскага мора, асноўныя забудовы стануць кропкавымі і абавязкова з гатовай інфраструктурай - школамі, садамі, паркоўкамі і дзіцячымі пляцоўкамі. Гэта нарматыў і ўмова камфорту гараджан.
Зямлю пад забудову галоўны архітэктар прапаноўвае знаходзіць па 4-х кірунках. Свабодныя пляцоўкі - пералічылі кожную пустку ў горадзе, знайшлі больш як 4,5 мільёна патэнцыйных квадратаў. Знос трухлявых вёсак і баракаў - яшчэ 4 мільёны. Велічэзны рэзерв - вынас прамысловых гігантаў. МАЗ і МТЗ - пакуль не да часу, занадта дорага, а вось заводы паменш ужо пакуюць абсталяванне. Па часцінках за кошт рэканструкцый - мансарды ў хрушчоўках, пусткі і яры ў катэджных пасёлках - знайшлі яшчэ 400 тысяч. Г.з. у будучыні пакаленні мінчан мінімум 11,5 мільёна рэзервовых метраў і гэта, не выходзячы за кальцавую.
Сур'ёзнае пытанне - "дыханне" горада. Штодзённая міграцыя. Са спальных раёнаў раніцай у цэнтр на працу і вучобу - удых, увечар - зваротна - выдых. Гэта нагрузка на дарогі і гарадскі транспарт. Пробкі і чэргі на прыпынках. Змагацца з гэтым прапаноўваюць стварэннем працоўных месцаў у крокавай даступнасці ад дома. 10 тысяч - толькі да канца года. Плюс, вядома, паркі, гандлёвыя цэнтры, вела- і бегавыя дарожкі, каб выйшаў на працу або з дзіцем - і ўсё пад рукой. Так дыханне горада стане спакойным і роўным.
Прэзідэнта цікавяць і галоўныя транспартныя артэрыі. Першая і другая кальцавыя. Бетонку другой скончаць да 20 верасня. Потым толькі добраўпарадкаванне. І тут па патрабаванні лідара - ніякай халатнасці і дробязяў.
Яшчэ аб транспартных новабудоўлях - дзве лініі метро. 3-я і 4-я. Пасля 2030 года яны звяжуць Мінск першым падземным кальцом. Як у Маскве. Пробак стане менш. Тым больш, машыну можна будзе пакінуць на паркінгах, іх узвядуць 14, ужо ёсць 3, але пакуль пустуюць - мінчане не прывыклі.
Галоўнае патрабаванне Прэзідэнта па новабудоўлях - эканамічнасць без празмернасцяў. Паркінгі павінны быць недарагімі і эфектыўнымі.
Кошт, якасць, хуткасць і выгада - гэта і пра новую трасу да "Вялікага каменя" і Нацыянальнага аэрапорта. Гараджане і бізнес чакаюць гэтую трасу.
Вострае пытанне - суадносіны паркаў і шкляных небаскробаў. З аднаго боку - бізнес дагэтуль жадае прэстыжныя офісы ў цэнтры, а заможныя гараджане - пентхаўсы на 30-ых паверхах. З другога - люстраная мода сыходзіць, горад не жадае страчваць свой вонкавы выгляд і чароўнасць, а зялёных пляцовак у асобных раёнах не хапае проста катастрафічна. Прэзідэнт ставіць кропку ў спрэчцы, якая зацягнулася. Па-першае, захаваць усе гістарычныя алеі. Па-другое, высадзіць новыя, нават калі на граніт адразу не хопіць грошай, то акуратна і бюджэтна. Ад агульнай канцэпцыі - будучыні сталіцы да прыватнага - персанальна і падрабязна па ключавых праектах горада. Праспект Пераможцаў - гэта гонар, сімвал гісторыі Вялікай Перамогі. Даручэнні Прэзідэнта: у найкарацейшыя тэрміны прывесці ў парадак набярэжную Свіслачы. Зрабіць лёгкімі і практычнымі масткі ля гасцініцы "Беларусь", у дэталях прадумаць, як уладкаваць Палац спорту. Не ўраўноўваць бульдозерамі, а ўпісаць новы ансамбль густоўна і вытанчана. Тая ж акуратнасць у канцы праспекта - за "Мінск-Арэнай". Месца маляўнічае, але зямлю выкарыстоўваюць нядбайна, і падцягнуты стыль забудовы вытрымліваюць не ўсюды.
Сучасны Мінск - ужо больш чым горад, гэта агламерацыя. Як планета і спадарожнікі. За апошнімі - асаблівы кантроль. Губернатар Міншчыны аб планах падрабязна: Рудзенск вырасце ў 5 разоў - да 100 тысяч. Будаваць будуць сумесна горад і вобласць. Смалявічы, Лагойск і Заслаўе - спачатку вытворчасці і працоўныя месцы, потым добраўпарадкаванне да ідэалу. Дзяржынск і Фаніпаль - толькі малая забудова, прычым большасць кватэр долевым спосабам будуюць і выкупляюць самі ж мінчане - паляпшаюць умовы нядорага і ў экалагічных мястэчках. Галоўнае патрабаванне Прэзідэнта - прывесці ў парадак усе пустуючыя землі паміж першай і другой кальцавымі, насыціць сэрвісам і запраўкамі. Плюс аддаць прыватніку - усе мікрапляцоўкі. Зямля не павінна пуставаць.
Асобнае вострае пытанне - ад галоўнага інспектара па Міншчыне, памочніка Прэзідэнта Аляксандра Якабсона. Падаткі - крыніца бюджэту і дзяржаўнага будаўніцтва. Прапанова - не забіраць усё ў рэспубліканскі бюджэт, пакідаючы рэзерв на мясцовыя патрэбы. Лідар абяцае разабраць пытанне падрабязна.
Ужо пад самы фінал нарады - даручэнне асабіста маладому, але галоўнаму архітэктару сталіцы. Берагчы аблічча Мінска і публічна разам з гараджанамі вызначаць яго будучы вонкавы выгляд. Бо гэта гісторыя, імідж і помнік цяперашняму пакаленню мінчан.
План будучыні Мінска прайшоў высокую экспертызу, зараз самае складанае - ювелірная агранка. Якасная і без правалок. Па шматлікіх праектах тэрмін 1,5 - 2 гады. Гэта значыць да 2018-га ўся сталічная агламерацыя ад ратушы да Рудзенска павінна зайграць буйным брыльянтам у кампактнай еўрапейскай дыядэме беларускай дзяржавы.
