У Брэсцкай вобласці ў мястэчку Ружаны ўспамінаюць подзвіг свяшчэнніка, які ён здзейсніў у пачатку Вялікай Айчыннай. У першыя месяцы вайны тэрыторыю мясцовай царквы фашысты ператварылі ў турму для палонных. Свяшчэннік Іаан Наўродскі здолеў арганізаваць у храме лазарэт, дзе нават аперыравалі параненых байцоў.
Пра подзвіг, аб якім маўчалі некалькі дзесяцігоддзяў - рэпартаж Вікторыі Патоні. Вось тая самая Свята-Петра-Паўлаўская царква, дзе ў пачатку Вялікай Айчыннай, у 1941 годзе, гітлераўцы арганізавалі часовы лагер для палонных чырвонаармейцаў. Мясцовыя жыхары здзейснілі тут своеасаблівы подзвіг. Яны, як маглі, рызыкуючы нават уласным жыццём, дапамагалі параненым і хворым байцам выжыць.
Цяперашні настаяцель храма айцец Аляксандр прызнаецца: на тэрыторыі да гэтага часу ёсць сляды, якія нагадваюць аб нямецкай акупацыі. На сценах, у падкупальнай частцы, і нават на іконах. Але асаблівая старонка гісторыі прыхода - гэта першае лета Вялікай Айчыннай, калі пастырам тут быў свяшчэннік Іаан Наўродскі. Ён упэўніў немцаў, што параненых чырвонаармейцаў трэба лячыць, а загінуўшых - хаваць, каб пазбегнуць эпідэміі. Вернікі фактычна арганізавалі ў будынку храма лазарэт. Тут праводзіліся нават аперацыі.
іерэй Аляксандр Сень, настаяцель Свята-Петра-Паўлаўскай царквы: Вось у алтары, на пасадзе, таму што трэба было ўзвышэнне, як раз і рабіліся аперацыі. У ліку ваеннапалонных знаходзіўся ўрач, які гэтыя аперацыі рабіў. А ўсё неабходнае прыносіў, забяспечваў настаяцель разам са сваімі людзьмі.
Гэтым фактам, які, дарэчы, некалькі дзесяцігоддзяў замоўчваўся, зацікавілася журналіст Ірына Сядова. У рэдакцыю аднойчы трапілі копіі двух пасляваенных лістоў хірурга Віктара Лякамцава - доктара, які аперыраваў палонных у ружанскай царкве, а пазней стаў заслужаным урачом вялізнай краіны. У лістах ён успамінае аб лагеры і дзякуе свяшчэнніку.
Ірына Сядова, журналіст пружанскай раённай газеты: З гэтых палонных вельмі мала верагодна, што хтосьці застаўся ў жывых. Можа быць, адзінкі. Таму што туды звазілі фактычна цяжка параненых, тых, каго нельга было адправіць у канцлагер. Іх спрабавалі выратаваць. Свяшчэннік арганізаваў жанчын, якія па хатах варылі ежу. Сёння гэта хата, заўтра наступная.
Свяшчэннік Іаан Наўродскі да таго ж вёў спіс загінуўшых чырвонаармейцаў: год нараджэння і смерці, адкуль родам, дзе заклікаўся. Дзякуючы гэтаму вядомыя імёны 26 чалавек. Зрэшты, астанкі байцоў, ля падножжа храма знаходзяць да гэтых часоў.
Аляксандр Сень, настаяцель Свята-Петра-Паўлаўскай царквы: Было два рады вялікіх дрэў і пад імі і хавалі гэтых ваеннапалонных. 8 гадоў таму, калі пачалі рабіць рамонт, калі займаліся выкарчоўваннем гэтых аварыйных дрэў, астанкі і знаходзілі. Неглыбока, дзесьці каля метра. Добра захаваліся некаторыя элементы: хімічны аловак, гузікі знаходзілі. І перапахавалі зараз, пэўна, ужо больш як 10 чалавек.
Пасля смерці айца Іаана ў 1961 годзе яго родныя і блізкія даведаліся, што за гераічнае выратаванне параненых ён быў узнагароджаны ордэнам Чырвонай Зоркі. Гэты факт, на жаль, утойваўся і стаў вядомы толькі пасля смерці свяшчэнніка.
