Беларускія эколагі запусцілі праект маніторынгу навакольнага асяроддзя ў рэгіёне будаўніцтва атамнай станцыі. Вынікі могуць з'явіцца ў Інтэрнэце ўжо праз месяц. Па словах спецыялістаў, гэта сусветны вопыт, калі паблізу будаўніцтва АЭС праводзяцца вымярэнні магутнасці гама-выпраменьвання і даследуюцца глеба, вада і паветра на наяўнасць цэзію і стронцыю яшчэ да пачатку працы атамнай станцыі. Эксперты сцвярджаюць: маніторынг навакольнага асяроддзя зараз будзе праводзіцца пастаянна, і пра кожны вынік праінфармуюць не толькі беларусаў, але і жыхароў краін-суседак.
Падрабязнасці ў рэпартажы Кацярыны Шыбко.
Акрамя так званых ручных дазіметраў узровень радыяцыі эколагі вымяраюць з дапамогай стацыянарных прыбораў, якія дазваляюць больш дэталёва даследаваць паветра. Іх усталёўваюць у рэгіёне будаўніцтва атамнай станцыі як мінімум на 6 гадзін. Сёння спецыялісты праводзілі вымярэнні ў самім Астраўцы і недалёка ад будучай АЭС. Ва ўсіх пунктах нават ніжэй за норму. Гэтыя вынікі адразу адправяцца ў лабараторыю радыяцыйнага кантролю і маніторынгу навакольнага асяроддзя.
Юрый Салаўёў, старшыня савета грамадскага аб'яднання: Экалагічная ініцыятыва: Такі праект не новы для Еўропы, ён актыўна ўкараняецца ў Фінляндыі. Гэта наогул краіна - заканадавец мод у галіне экалагічнай бяспекі, калі можна так сказаць. Там найлепшая сістэма, гэта прызнана ў свеце грамадскага маніторынгу, і мы з задавальненнем пераймаем вопыт фінскіх калегаў і выкарыстоўваем у Рэспубліцы Беларусь.
Такім чынам, створаць даступную і акрытую інфармацыйную базу даных абсалютна ўсіх вымярэнняў. Маніторынг эколагі зараз будуць праводзіць пастаянна, і - зразумелая справа - пасля завяршэння будаўніцтва АЭС кантраляваць прыроду вакол не перастануць. Дарэчы, акрамя даследавання на магутнасць гама-выпраменьвання паветра, спецыялісты бяруць на пробу таксама глебу і ваду.
Юрый Бугроўў, інжынер-радыеметрыст Рэспубліканскага цэнтра радыяцыйнага кантролю і маніторынгу навакольнага асяроддзя: Проба вады ў нас 40 літраў. Далей яна будзе адпраўленая ў цэнтр радыяцыйнага кантролю для вызначэння цэзію і стронцыю. Цэзій будзе вызначацца прыблізна каля двух тыдняў, стронцый - каля месяца.
Падчас маніторынгу навакольнага асяроддзя ў лабараторыях будуць вывучаць ваду не толькі з мясцовых студняў, а таксама з рэк і азёр усяго Гродзенскага рэгіёну.
Акрамя гэтага, навукоўцы і незалежныя эксперты плануюць у раёне будучай АЭС усталяваць аўтаматызаваныя датчыкі кантролю навакольнага асяроддзя. Такім чынам інфармацыя наконт узроўню радыяцыі ў цэнтр радыяцыйнага кантролю будзе паступаць фактычна ў анлайн-рэжыме.
Уладзімір Самсонаў, намеснік начальніка службы радыяцыйнага кантролю і маніторынгу Рэспубліканскага цэнтра радыяцыйнага кантролю і маніторынгу навакольнага асяроддзя: Ужо за найбліжэйшы год будуць усталяваныя 10 датчыкаў, у далейшым плануецца не менш за 20 датчыкаў. Мы да гэтага ўжо кантралюем у зоне ўплыву Ігналінскай, Ровенскай, Смаленскай атамнай станцыі.
Вынікі першага маніторынгу будуць гатовыя праз месяц. Усе лічбы з падрабязнымі каментарыямі адразу ж паабяцалі агучыць журналістам. Акрамя таго, гэтыя звесткі з'явіцца і ў Інтэрнэце. Каб, як гавораць, кожны, хто жадае, усяго некалькі разоў клікнуўшы мышкай, змог даведацца, якая аб'ектыўная экалагічная сітуацыя ў раёне першай атамнай станцыі ў Беларусі.
Справаздачы аб маніторынгу афіцыйна будуць перададзеныя ўсім краінам-суседкам. Па словах прадстаўнікоў грамадскіх арганізацый, як толькі вынікі вымярэнняў будуць гатовыя, плануецца сустрэцца за круглым сталом з літоўскімі калегамі і абмеркаваць далейшае супрацоўніцтва, каб, з аднаго боку, ацэнка маніторынгу навакольнага асяроддзя была максімальна незалежнай, з другога, максімальна адкрытай. Папярэдне візіт у Вільнюс прызначаны на снежань.
