Як з гандлем па-за законам паступаюць у Маскве. Там за ноч зраўнавалі з зямлёй каля сотні ларкоў і кафэ. Ноч "доўгіх каўшоў" у сталіцы Расіі - ад нашага ўласнага карэспандэнта Дар'і Белавусавай-Пятроўскай.
Ноч з 8 на 9 лютага ў Маскве ўжо назвалі ноччу "доўгіх каўшоў". Пакуль горад спаў, у сталіцы было ліквідавана каля 100 пабудоў. Гэта гандлёвыя павільёны, ларкі, кіёскі, аптэкі і невялікія кафэ. Так званы самабуд, які, на думку ўлад, быў пабудаваны незаконна.
Знос незаконна пабудаваных будынкаў нагадваў добра спланаваную спецаперацыю. Адначасова адразу ў некалькіх раёнах Масквы экскаватары неміласэрна зраўнавалі з зямлёй тое, што стаяла тут дзесяцігоддзямі. Але пра гэта шматлікія масквічы даведаліся толькі раніцай. Здзіўленню Леаніда Арго не было мяжы, калі, ідучы на працу, каля станцыі метро "Чыстыя сажалкі" замест звыклых закусачных ён убачыў груды смецця з арматуры і бетону.
Леанід Арго, жыхар Масквы: "З архітэктурнага пункта погляду ўсё, што адбываецца, яно слушна, і гэтыя будынкі не адпавядаюць абліччу горада XXI стагоддзя і недарэчныя ў гістарычнай забудове. Тым не менш усё, што адбывалася за апошнюю ноч, выклікае крыху здзіўленне. Таму што гэта сапраўды было ў 100 пунктах горада адначасова і нейкай суровай неабходнасці зрабіць гэта за адзін дзень і паўсюдна, з такой шуміхай, напэўна, не было. Таму, напэўна, ёсць нейкія прычыны, якія падштурхнулі ўлады гэта зрабіць".
Мясцовая ўлада прычыны растлумачыла. Усе гэтыя будынкі з'явіліся яшчэ ў 90-я. Каб забяспечыць горад пунктамі грамадскага харчавання і гандлю, уладальнікам выдаваўся дазвол на ўстаноўку часовых аб'ектаў, кіёскаў, ларкоў і закусачных. Але з гадамі часовае стала ператварацца ў пастаяннае. Будынкі абліцоўвалі, праводзілі камунікацыі без дакументаў на капітальнае будаўніцтва.
Цімур Зельдзіч, першы намеснік начальніка Дзяржінспекцыі па нерухомасці г. Масквы: "А калі быў прыняты закон аб дзяржрэгістрацыі, яны чамусьці забылі, што ў іх пасведчанні, якія выдаваліся на аб'екты рухомай маёмасці. І пры наступных продажах, пераафармленнях і гэтак далей яны пра гэта замоўчвалі. Яны гаварылі, а вось гэта ў нас ужо нерухомасць і з усімі прававымі наступствамі, якія выцякаюць адсюль. Давайце будзем сумленнымі і ўважлівымі да дакументаў, якія паказваюць карыстальнікі гэтых аб'ектаў. Давайце будзем сумленнымі, у іх няма і не было дазволу на капітальнае будаўніцтва".
Праблемай самабудаў улады Масквы займаюцца з 2009 года. За гэты час ужо было знесена больш за тысячу такіх аб'ектаў. Уласнікаў будынкаў, ліквідаваных у ноч з 8 на 9 лютага, папярэджвалі са снежня 2015. З імі вялі працяглую перапіску, каля кожнага аб'екта быў усталяваны інфармацыйны шчыт, таксама інфармацыя аб будынках, што будуць зносіцца, была апублікавана на сайце ўрада. Але, на жаль, дзеля прыбытку шматлікія ўласнікі проста не папярэдзілі сваіх арандатараў.
Аляксандр Яфімаў, прыватны прадпрымальнік: "Тут у большасці выпадкаў ідзе арэнда памяшкання і тыя, хто здаваў у арэнду, яны ведалі ўжо загадзя, што гэты пункт будуць зносіць. Яны імкнуліся загадзя здаць гэтыя памяшканні. Атрымлівалася такая карціна. Чалавек здымаў памяшканне, але ён не быў у курсе, што памяшканне будзе зносіцца. Ён заплаціў, аплата тут робіцца адразу за 2 месяцы, гэта мінімальна, стаўка ідзе 350 тысяч 1 месяц. Такім чынам, 750 тысяч чалавеку аддалі адразу і ўсё. Літаральна праходзіць 2-3 тыдні, і гэты будынак зносяць, а чалавек ужо заплаціў, дагавораў тут практычна не складаюць".
Пацярпелых арандатараў, якія добраахвотна дэмантавалі памяшканні, чакае кампенсацыя ад улад. Без тэндара ім будуць выдзяляць плошчы ў іншых месцах горада. А на месцы знесеных самабудаў нічога ўзводзіць не будуць, іх ператвораць у паркі і пешаходныя зоны.
