Сумленная дыпламатыя

12 июня 2016

Высокі ўзровень палітычных адносін канвертуецца ў трывалыя эканамічныя кантакты. Агульныя інтарэсы ў канчатковым выніку - зарука стабільнасці і міру. Дарэчы, мір - як візітная картка беларускай сталіцы. За 25 гадоў незалежнасці мы ні разу не змянілі свайму дыпламатычнаму стылю. Калі гаварыць пра тое, што змаглі зрабіць усяго за 5 гадоў. Калі мы гаворым пра ўсходні вектар, то з'явіўся Еўразійскі эканамічны саюз. Мы дасягнулі сапраўднага прарыву з такімі гігантамі, як Індыя і Кітай. Мы будуем атамную электрастанцыю ў супрацоўніцтве з Расіяй і МАГАТЭ.

Калі мы гаворым пра заходні вектар, то за 5 гадоў прайшлі пункт фактычнага замярзання адносін і змаглі выйсці на несанкцыйнае мышленне. Пазіцыя Беларусі выразна чытаецца і ва "Усходнім партнёрстве", і чутна з высокай трыбуны ААН. Але самае галоўнае за ўсе гэтыя гады - мы ні разу не сябравалі з кімсьці супраць кагосьці. Гэта і ёсць наша сумленная дыпламатыя.

Расказвае Андрэй Крывашэеў.

Пяць гадоў таму наша Еўразія была іншай. Нібы за гэты малы па гістарычных мерках адрэзак часу нам падмянілі кантынент. Палітыку, бяспеку, эканоміку і нават прынцыпы выжывання ў глабальным інтэрнаце. Пяць гадоў таму мы абмяркоўвалі і асуджалі вайну ў Іраку і Афганістане, а затым вайна пранеслася па ўсім ісламскім Магрыбу і прыйшла ў дом да нашых суседзяў, на наш парог.

Пяць гадоў таму нашы партнёры з Еўрасаюза адгароджваліся санкцыямі ад суверэннай і абсалютна бяспечнай Беларусі. А сёння мільёны мігрантаў змялі ўсе бар'еры і прымусілі адгароджвацца ўнутры Шэнгенскай зоны.

Нарэшце пяць гадоў таму ніхто і падумаць не мог, што ў калысцы цывілізацыі ўзнікне тэрарыстычная дзяржава, а ва Украіне палітыку будуць вызначаць сістэмы залпавага агню, танкі і ўзброеныя да зубоў баевікі і наёмнікі.

Пяць гадоў таму мы жылі ў іншым свеце і іншай Беларусі. Але ўжо тады, фармулюючы на Усебеларускім сходзе свае знешнія прыярытэты, па-прароцку вынеслі развіццё, бяспеку і стабільнасць на першы план.

Развіццё, бяспека і стабільнасць Беларусі ў сэрцы неспакойнага кантынента выратавалі не толькі нас, шмат у чым выратавалі і наш свет ад поўнага хаосу. Народныя прыярытэты з усенароднага веча аказаліся суперзапатрабаванымі нашымі саюзнікамі і партнёрамі менавіта ў гэтыя пяць гадоў.

Два мінскія саміты, мінская кантактная група і мінскія пагадненні па Украіне - гэта наша новае слова ў дыпламатыі і новы слоўнік у палітыцы і для палітыкаў нашай Еўропы.

Крысціян Хэрпфер, доктар паліталогіі і сацыялогіі, прэзідэнт Сусветнай асацыяцыі даследавання каштоўнасцяў (WVSA), Аўстрыя:

"Адбылося кардынальнае змяненне ўспрымання Беларусі. Заходнія палітыкі, уключаючы Еўрасаюз, па-сапраўднаму вельмі ўдзячныя, што Прэзідэнт Лукашэнка асабіста і Беларусь у цэлым дапамаглі ў гэтай выбухованебяспечнай сітуацыі. Суцішылі гэты востры галаўны боль Еўропы, дапамаглі з дыпламатычным выхадам, з захаваннем твару. Мінск стаў дыпламатычным сталом для Амерыкі, Расіі, Еўрасаюза і Кітая. Гэта майстэрская палітыка і шанц, што новыя падзяляльныя лініі не пройдуць па тэрыторыі Еўропы".

У гадзіны цяжкіх мінскіх перамоў мала хто з палітыкаў і экспертаў нашых, не гаворачы ўжо пра замежных, успомніў, што глабальную задачу ўсімі сіламі падтрымліваць бяспеку Аляксандр Лукашэнка паставіў яшчэ 6 снежня 2010 года. І сваё слова Беларусь стрымала.

Леанід Кучма, Прэзідэнт Украіны (1994 - 2005 гг.), афіцыйны прадстаўнік Украіны ў кантактнай групе:

"Я заўсёды гаварыў услых і гучна, што дзякуй Беларусі, дзякуй Прэзідэнту Беларусі Аляксандру Лукашэнку, што такі мінскі фармат магчымы і тады на ўзроўні кіраўнікоў дзяржаў і ўрадаў, і сёння для працягу трохбаковай кантактнай групы".

Галоўныя геапалітычныя праекты пяцігоддзя на Усходзе - Еўразійскі эканамічны саюз і ўключэнне Беларусі ў новы "Вялікі Шаўковы шлях" Кітая. Прычым шлях - гэта не толькі дарога, гэта гіганцкі індустрыяльны парк найноўшых тэхналогій і вытворчасцяў. Перспектыўны кошт - 15 мільярдаў долараў. Гэты тэхналагічны вузел, або словамі беларускага і кітайскага лідараў, "брыльянт" закладваюць і пачынаюць "агранку" менавіта за гэтыя пяць гадоў.

Як можа і павінен спалучацца Еўразійскі саюз і "Вялікі Шаўковы шлях" з беларускімі і заходнімі тэхналогіямі. Усяго адзін прыклад. Гіганцкі энергетычны кластар. База - наша атамная станцыя, якую ўзводзім сумесна з Расіяй, гэта каласальны аб'ём энергіі. На яе завязаны беларуска-кітайскія электрамабілі і айчынныя электробусы для еўразійскага рынку. Сюды ж новыя энергаёмістыя праекты ў інтэрнацыянальным індустрыяльным парку. Плюс швейцарскія электрычкі "Штадлер" - наша СВ у Фаніпалі. Усё разам - гэта новая эканоміка, якая злучае лепшыя тэхналогіі Еўропы і Азіі менавіта ў Беларусі.

Глабальны парадак Беларусі для свету менавіта ў гэтыя пяць гадоў быў сфармуляваны і агучаны з самай аўтарытэтнай сусветнай трыбуны - трыбуны юбілейнай Генасамблеі ААН. Спыніць вайну, палітычны сепаратызм, ганебны рабагандаль у 21-м стагоддзі, мілітарызацыю нашай Еўропы і ўстаць, нарэшце, на шлях устойлівага развіцця. Гэта наша карціна свету, падтрыманая абсалютнай большасцю сусветнай супольнасці. Прэзідэнцкая формула "інтэграцыя інтэграцый" - г. з. палітыка, эканоміка, сацыяльнае і гуманітарнае вымярэнне без межаў і бар'ераў. Менавіта гэтыя асновы новага больш справядлівага светапарадку гучалі і з трыбуны ААН, і за пяць гадоў да гэтага на Усебеларускім вечы.

Глабальны парадак Беларусі быў пачуты - упэўнены памочнік Генеральнага сакратара ААН, выбітны эканаміст і інтэлектуал Джома Сундарам. Менавіта Беларусь сваёй выразнай і паслядоўнай палітыкай не дазволіла адсунуць у цень інтарэсы малых і сярэдніх краін і народаў.

Джома Кваме Сундарам, памочнік Генеральнага сакратара ААН па пытаннях эканамічнага развіцця (Малайзія):

"Беларусь дэманструе вельмі прынцыповую і актыўную пазіцыю ў пуле краін з сярэднім узроўнем даходаў. Сёння іх голас і нацыянальныя інтарэсы не проста чуюць, але і ўлічваюць у выпрацоўцы стратэгічных рашэнняў. Таму вострая рэакцыя на выступленні лідараў невялікіх краін на Генасамблеі і асабліва беларускага лідара сведчыць аб тым, наколькі раззлаваныя буйныя ігракі, што ім не атрымалася заглушыць голас невялікіх краін. Вельмі добра, што ваш прэзідэнт і шматлікія іншыя лідары заявілі аб нязгодзе быць у цені, за кулісамі сусветнай гульні".

Яшчэ адным гіганцкім ва ўсіх сэнсах набыццём пяцігоддзя для Беларусі стала Індыя. Адукацыя, машынабудаванне, лёгкая прамысловасць і энергетыка, медыцына і фармацэўтыка. Адкрыццё Індыі на вышэйшым узроўні, як і ўся беларуская суверэнная дыпламатыя, мае прыкладны эканамічны эфект. Усяго адзін прыклад - фармацэўтыка. Дзякуючы Індыі ў Беларусі ўжо запушчаны новы кластар, серыя заводаў, самых запатрабаваных прэпаратаў - супраць анкалогіі, хвароб сэрца і вірусаў. Здаровыя палітычныя адносіны - для здароўя кантынента.

Сітарам Шарма, ганаровы консул Беларусі ў г. Калькаце:

"Дзякуючы новай якасці адносін з Індыяй Беларусь сур'ёзна пашырае сваю прысутнасць у Паўднёвай Азіі праз стварэнне сумесных вытворчасцяў і інвестыцыі. Момант выбраны ідэальна: сёння запушчаная поўная мадэрнізацыя Індыі - ад эканомікі да якасці жыцця. У гэтым мы разлічваем і на Беларусь. Прамыя кантакты бізнесу, пашырэнне гандлю і інвестыцый, для гэтага нам была неабходная падтрымка на самым высокім дзяржаўным узроўні. І мы яе атрымалі".

Гэтыя пяць гадоў змянілі свет вакол нас, але Беларусь не здрадзіла сваім прыярытэтам і абавязацельствам. Мы не кідаліся ў сваіх перавагах, абапіраючыся на волю народа і нацыянальныя інтарэсы, сфармуляваныя, у тым ліку, на Усебеларускім вечы. Менавіта таму для нас адчынілаіся дзверы Пакістана і Афрыкі, Еўрасаюза ў цэлым і Італіі ў прыватнасці, братэрскай Расіі і расійскіх рэгіёнаў, Лацінскай Амерыкі і Злучаных Штатаў.

Дзякуючы гэтаму палітыка санкцый і супрацьстаяння сыходзіць у мінулае, а Беларусь як гарант і донар стабільнасці ў нашай Еўразіі становіцца месцам нараджэння і развіцця новай сумленнай дыпламатыі і палітыкі.

Крысціян Хэрпфер, доктар паліталогіі і сацыялогіі, прэзідэнт Сусветнай асацыяцыі даследавання каштоўнасцяў (WVSA) (Аўстрыя):

"Новы Шаўковы шлях ужо звязвае кантыненты. Гэта вялізны геапалітычны праект, дзякуючы якому гандлёвыя шляхі ідуць з Шанхая праз Мінск у Польшчу і Іспанію. Вы - частка гэтага шляху. Сёння Мінск на перакрыжаванні зон свабоднага гандлю".

А стратэгію і па атамнай станцыі, і па вектары Паднябеснай, і па рацыянальным эканамічным партнёрстве з Еўрасаюзам заклалі менавіта на 4-м Усебеларускім народным сходзе. Усяго 5 гадоў прайшло, найцяжэйшых для эканомікі, але задачы выкананыя. Сёння дэманструем фінішны прадукт.