Гродна раз у два гады ў першыя дні лета ператвараецца ў адзін суцэльны карнавал. Дарэчы, нашы калегі-журналісты ў гэтыя выхадныя часцей менавіта з Рыа і параўноўвалі Гродна. Размова пра Фестываль нацыянальных культур - самае масавае свята дружбы ў Беларусі: як па ліку гасцей, так і па ліку ўдзельнікаў.
Пра апошніх! 35 дыяспар прыехалі ў Гродна, каб пазнаёміць беларусаў са сваімі культурай і традыцыямі. Грузіны везлі віно, рускія - самавар з абаранкамі, а вось казахі, толькі ўявіце, юрту... з Мінска! А былі яшчэ кубінцы, кітайцы, немцы, французы... Упершыню - мардвіны і тамілы. І кожны здзіўляў на сваім падворку.
У суботу, і гэта ўпершыню, выбралі самую каларытную прэзентацыю падворка. І нават Гран-пры ўручылі. Таксама ўпершыню. Узнагароду выдзімалі бярозаўскія ўмельцы на шклозаводзе "Нёман". Хрустальны кубак сімвалізуе кветачку-сяміцветачку. Гэта сімвал не толькі фестывалю, але і адзінства ўсіх этнасаў.
Наша краіна стала домам для 140 нацый. Беларусь - мультынацыянальная. І тут няма чаго дадаць. Тры дні ў Гродне працавала здымачная група Агенцтва тэленавін.
Наш карэспандэнт Анастасія Бенедзісюк сабрала ў адным сюжэце ўсё самае цікавае.
Так юрту абавязкова асвяцяць першыя промні сонца, а госць, які ўвайшоў, абавязкова будзе з добрымі думкамі - высокі парог і нізкі дзвярны вушак таму ў дапамогу. Зрабіўшы крок В, ты мімаволі дорыш паклон гэтаму дому.
У Беларусь Султан прыехаў з аула Абайскага раёна Караганды тры гады назад. Вучыцца. Перад намі будучы ратавальнік. Юрты ў яго ауле - гэта не мінулае, у іх сям'я казаха жыве на летніх пашах. А вось у Мінску - яе дзвяры адчыненыя круглы год. Поспех - дом у доме. Ужо некалькі гадоў навочна з традыцыяй і сімвалам знаёмяць у пасольстве Казахстана. Наогул тут шматлікае нагадвае юрту.
Зняўшы шапан, Султан з сябрамі закасае рукавы і пачне разбіраць юрту - дом без цвікоў і кутоў. Ім спатрэбіцца ўсяго гадзіна.
А наперадзе дарога. Гродна. Фестываль. І сустрэча сяброў.
Вось ён - Фестываль нацыянальных культур - ва ўсіх фарбах! Былі і клоўнскія танцы з прыпеўкамі, і народнае "кола" з яркімі стужкамі. Нацыянальнае скамароства, як частка свята. Тэматыка года - народныя забавы - абавязвае.
Вячэрні праменад 35 дыяспар пачалі традыцыйна ад нулявога кіламетра. Каб убачыць гэтае відовішчнае і каларытнае шэсце, пачуць такое рэдкае ў адным месцы шматгалоссе, гараджане і госці фестывалю месца ў першых радах пачалі займаць задоўга да пачатку. Яшчэ б, свята дружбы ў Гродне праходзіць раз на два гады. Сёлета толькі ў шэсці прыняло ўдзел больш за 800 чалавек.
Беларусь стала домам для 140 нацый. Рускія, палякі, украінцы, яўрэі...
А ёсць яшчэ амерыканцы, іспанцы, арабы. Беларусь - краіна для жыцця - зараз з гэтым, напэўна, пагодзяцца і пачаткоўцы фестывалю - мардвіны і тамілы. Кожная дыяспара ўжо на цырымоніі адкрыцця ад гасціннай Беларусі атрымае па караваі. Выпякалі ў Гродне. На кожным - сімвал свята. Кветачка-сяміцветачка. Яна ўвасабляе адзінства ўсіх нацый. Яна ж намалявана на галоўнай узнагародзе фестывалю. І гэта ўпершыню. Больш чым праз 20 гадоў у Гродне вырашылі выбраць самую каларытную прэзентацыю нацыянальнага падворка. Узнагароду рабілі на шклозаводзе "Нёман". Да гэтага яшчэ вернемся. Пакуль аб падарунку для самога Гродна. І таксама з сімвалам. Яшчэ ў пятніцу там афіцыйна адкрылі панарамную пляцоўку.
Разам за рукі - гэта ўжо пра флэшмоб на беларускім падворку. Там у суботу - мы абнімалі Беларусь.
Трэба сказаць, святочныя пляцоўкі разгарнуліся літаральна на кожным кроку. Можам бачыць, як людзі рэагуюць на ўсё, што тут адбываецца.
Пакуль лацінаамерыканцы спявалі "Уладзімірскі цэнтрал" пад маракасы, азербайджанцы кармілі пловам. Разважаючы пра перавагу казана перад мультываркай, сцвярджаючы, што лепшы кухар - гэта ўсходні мужчына!
Наогул фестываль нацыянальных культур - месца, куды трэба прыходзіць на галодны страўнік.
Гэта ўжо казахскі падворак. З арэлямі традыцыйнымі, гульнямі, танцамі і этнічнымі музычнымі інструментамі.
Тут жа знаёмая юрта і стол з экзатычнымі стравамі.
Чэрмен Шаканаў, ганаровы консул Казахстана ў Беларусі: "Шмат беларусаў звязвае з казахамі служба ў арміі, вельмі шмат шлюбаў. Я гляджу нават сярод моладзі, накшталт і саюза няма, а сувязі развіваюцца. Шмат міжэтнічных шлюбаў ужо сярод моладзі. Раней быў адзін рэйс з Беларусі ў Казахстан. Зараз іх пяць".
Ну чым не кругасветка за адзін дзень. Побач з казахамі - рускія з самаварам і абаранкамі, свежымі піражкамі, тут жа руская печка. А гэта ўжо арабскія традыцыі.
Не абышлося і без грузін, кітайцаў, у Гродне ў гэты уікэнд, што не прахожы, то з нацыянальным каларытам.
19 падворкаў. І ўсюды ўваход вольны. Як-ніяк у краіне дзейнічае бязвіз. Дарэчы, ім у гэты ўікэнд скарысталіся сотні турыстаў. А агульны лік гасцей, мабыць, тут можна гаварыць пра некалькі тысяч.
Афіцыйнае месца жыхарства зараз ёсць і ў Давыда Гарадзенскага. Гэтага моманту гараджане чакалі доўга. Адкрылі помнік князю і непераможнаму ваяводзе акурат да фестывалю. Давыд не прайграў ніводнай бітвы.
Усталявалі помнік на пляцоўцы ля старога і новага замкаў. Апошні, дарэчы, на час фестывалю ператварылі ў вялізны экран. На каралеўскіх сценах на 35-ці мовах - "Сардэчна запрашаем!". А далей імправізаваныя кулісы раскрыюць - і пачнецца галоўнае прадстаўленне...
Зрэшты, кульмінацыя вырашыцца пазней. Савецкая плошча. На сцэне прадстаўнікі ўсіх дыяспар. Журы апавяшчае вынікі. Спрэчак было шмат, сышліся ў адным - адной узнагароды мала. Так, малы кубак уручаць падворку "Шматгалоссе", а галоўны - наўпрост з Бярозаўкі.
З фестывальнага Гродна ўсе дыяспары з'язджалі з упэўненасцю - пройдзе ўсяго два гады...
