Ісламісты абстрэльваюць ваенныя патрулі, напярэдадні быў забіты хрысціянскі святар, пад агнём часам аказваюцца нават дзеці. Не менш хаосу і сярод палітыкаў. Не паспелі аб'явіць нобелеўскага лаўрэата, экс-кіраўніка МАГАТЭ Эль-Барадзея кіраўніком урада, як тут жа часовыя ўлады аспрэчылі гэтыя заявы. Зрэшты, тут пытанне, а хто гатовы прыйсці на месца Мурсі і кіраваць краінай, у якой, здаецца, уваходзіць у звычку вырашаць праблемы звяржэннем кіраўнікоў. Аднак самы страшны сцэнарый - Сірыйскі. Там рэвалюцыя прывяла да зацяжной вайны. Гарады ў руінах, і руіны гэтыя не перастаюць страляць. Прычым, супраць Асада ваююць людзі, далёкія ад ідэі свабоднай Сірыі і наогул, слова свабода якія ўспрымаюць па-свойму - па-дзікаму. А інакш, навошта з'ядаць органы зрынутых ворагаў або рэзаць галовы хрысціянскіх святароў. Зрэшты, на апошняе пытанне баевікі ўжо адказалі. Пасля Сірыі яны гатовыя ісці на Еўропу і ўвесь хрысціянскі свет. Вось і думай зараз, каму б гэта магло быць цікава?
Расказвае Юрый Казлоў: У Егіпце зараз цёпла і сонечна, але ў палітычным жыцці краіны пірамід надышла хмурная і, здаецца, зацяжная Арабская восень. Даць аб'ектыўную ацэнку падзеям, якія адбываюцца ў Егіпце апошні час, эксперты дагэтуль не бяруцца. У лютым 2011-га пасля працяглых пратэстаў быў зрынуты прэзідэнт арабскай рэспублікі Хосні Мубарак. Пры ім краіна не ведала патрэбы і жыла больш-менш спакойна. Але на захадзе Мубарака лічылі дыктатарам, а гэта зараз не ў модзе. Год назад на выбарах краіна абрала новага лідара - Махамеда Мурсі. Знешне бяскрыўдны палітык стаў сімвалам надзеі, як для лібералаў, так і для кансерватараў. Але спадзяванні народа Мурсі не апраўдаў. Адразу пасля ўступлення на пасаду ён узяў курс на ісламізацыю. У сацыяльных сетках - а менавіта там зарадзілася першая егіпецкая рэвалюцыя з цыкла Арабскай вясны - зноў з'явіліся заклікі выходзіць на вуліцы.
Існуе меркаванне, што становішча спачатку ў Інтэрнэце, а потым і на барыкадах - падагравалі агенты замежных спецслужб. Пару тыдняў назад егіпецкія чыноўнікі нават таемна наведвалі Ізраіль, каб дамовіцца аб куплі сістэмы маніторынгу сацыяльных сетак, якая дазваляе адсочваць настроі, якія зараджаюцца на інтэрнэт-пляцоўках. Падобнымі вынаходкамі ўжо карыстаюцца Францыя і Брытанія. Але егіпецкія ўлады схамянуліся занадта позна. Хваля народнай незадаволенасці ўжо была кімсьці ўмела запушчана. Неўзабаве з'явіліся і першыя ахвяры новай рэвалюцыі. У краіне пачаўся хаос.
Ад маштабнай крывавай разні Егіпет выратавала армія. Выратавала па-свойму, па ваеннаму. Мурсі папросту адхілілі ад улады і змясцілі пад арышт.
Але спакою і стабільнасці дзеянні вайскоўцаў не прынеслі. Палова краіны, якая год назад галасавала супраць Мурсі, сустрэла яго адхіленне весялосцю. Другая палова - прыхільнікі зрынутага прэзідэнта - абурэннем і масавымі пратэстамі. Меркаванні міжнароднай супольнасці таксама падзяліліся. Расія, да прыкладу, выказала занепакоенасць дзеяннямі арміі, а вось ЗША і ЕС назвалі пераварот урачыстасцю дэмакратыі. Праўда тое, што адбываецца ў Егіпце, на дэмакратыю пакуль мала падобна. Вайскоўцы даюць выказваць сваё меркаванне толькі сапернікам ісламістаў.
Ісламісты прынялі бой. Адны атакуюць дэманстрацыі лібералаў, іншыя спаганяюць злосць на нявінных. На днях на сінайскім паўвостраве група невядомых радыкалаў забіла хрысціянскага святара. У суботу там жа былі атакаваныя ваенныя пасты. Здаецца, што кожная палітычная сіла: і вайскоўцы, і ісламісты, і прыхільнікі свецкіх улад неўсвядомлена робяць усё магчымае, каб хаос у краіне працягваўся як мага даўжэй.
А пакуль егіпцяне ваююць адзін з адным на вуліцах, эканоміка краіны на грані краху. Да 2010-га яна расла на 5-7% штогод, зараз падае на 7% штомесяц. Паліва няма, пад пагрозай турыстычны бізнес - адпачываць у Егіпце зараз баяцца нават бясстрашныя турысты з постсавецкіх краін. Вайскоўцы спрабуюць знайсці персону, якая зможа падняць краіну на ногі.
Відавочна, што прыход да ўлады грамадзянскіх будзе адзначаны новым вітком вулічнага супрацьстаяння. Больш за тое, падзеі ў краіне пірамід пачынаюць усё больш паходзіць на сірыйскі сцэнарый. Спачатку натоўпы пратэстуючых, мабілізаваных праз сацыяльныя сеткі, потым - тысячы ўзброеных экстрэмістаў і наймітаў, якія ўзяліся з ніадкуль.
Каб зразумець, чым менавіта пагражае Арабская восень Егіпту, дастаткова паглядзець на дзеянні сірыйскіх лібералаў, якіх так актыўна падтрымліваюць ЗША і ЕС. Хімзброя, масавыя пакаранні, тэракты. На тыдні свет абляцелі жахлівыя кадры - банда экстрэмістаў у імя джыхаду адразае галовы сірыйскім каталіцкім святарам. Яшчэ некалькі гадоў назад чалавека, які заявіў бы, што такое можа адбыцца ў Егіпце, назвалі б псіхам. Зараз жа аб падобным варыянце развіцця падзей у краіне пірамід аднагалосна заяўляе большасць экспертаў.
