Скандал тыдня. Ён ізноў накрыў сусветны спорт і зноў звязаны з допінгам. Гэтым разам ахвярай стала адна з самых яркіх суперзорак - Марыя Шарапава. У яе арганізме, як і ў арганізмах яшчэ двух дзясяткаў атлетаў, выявілі мельдранад (яго яшчэ завуць мельдоній) - прэпарат, які стаў забароненым ледзь больш за 2 месяцы таму.
Калі падыходзіць да пакарання фармальна, то ўсе аўтаматычна павінны атрымаць па чатыры гады дыскваліфікацыі. Што значыць такі тэрмін для спартсмена - тлумачыць, бадай, не варта. Сусветнае антыдопінгавае агенцтва, мабыць, разумее, што перабрала з паляваннем на ведзьмаў і прапаноўвае адзін год адхілення ад спорту. Але хто вінаваты ў такой падачы на вылет? Самі атлеты або барацьбіты з допінгам? Хімія спорту - у рэпартажы Мікалая Стулы.
Марыя Шарапава шырока вядомая па ўсім свеце не толькі дзякуючы "кар'ернаму шлему" ў тэнісе і самым гучным крыкам на корце.
Расіянка беларускага паходжання з'яўляецца тварам шматлікіх брэндаў, выпускае кандытарскія вырабы. Ды і наогул падзеі апошняга тыдня намякаюць: у самай вядомай расійскай спартсменкі зараз будзе шмат вольнага часу - яе адлучаюць ад спорту за ўжыванне допінгу. Гэта можа азначаць і канец кар'еры, для паспяховага чалавека - трагедыя. Таму, пэўна, тлумачыць гэты сумны факт грамадскасці Шарапава выйшла ў чорным.
Марыя Шарапава, пяціразовая пераможца турніраў Вялікага шлема: "Я зрабіла вялікую памылку. Я падвяла балельшчыкаў, я падвяла спорт. Вельмі важна разумець, што на працягу 10 гадоў гэтыя лекі не былі ў спісе забароненых WADA, і я іх легальна прымала апошнія 10 гадоў. Але 1 студзеня правілы змяніліся, і мельдоній стаў забароненым прэпаратам, аб чым я не ведала. Я атрымала e-mail аб гэтых зменах у спісе забароненых прэпаратаў ад WADA 22 снежня, і я не адкрыла спасылку".
Мельдоній павышае працаздольнасць, цягавітасць арганізма да фізічнай і псіхічнай нагрузкі. Ён валодае танізавальным дзеяннем на цэнтральную нервовую сістэму, паляпшае памяць, здольнасць да канцэнтрацыі і каардынацыі рухаў. Лічыцца, што яго прымалі сотні спартсменаў. Каля двух дзясяткаў таксама не ведалі, як і Шарапава. І атлеты з Украіны, Грузіі, а, першым чынам, з Расіі таксама зараз чакаюць дыскваліфікацыі. Стваральнік мельдонія, латвійскі прафесар Івар Калвінш здзіўляецца, маўляў, прэпарат не можа лічыцца допінгам у спорце.
Івар Калвіньш, прафесар (Латвія): "Вядома ж, гэта не допінг. Мяркую, гэта палітычныя ігры. Калі няма навуковых абгрунтаванняў да забароны, то можна забараніць палітычна. Мельдоній не можа быць допінгам, таму што ён ратуе спартсменаў, а не стымулюе іх.
Гэта або супрацьстаянне Захад - Усход, або проста барацьба фармацэўтычных кампаній. Канкурэнты такім чынам вызваляюць месца для сваіх прадуктаў".
Дырэктар Нацыянальнага антыдопінгавага агенцтва Беларусі Дзяніс Мужухін гаворыць, што мельдоній або мельдранад, вядома, нельга ставіць у адзін шэраг з цяжкімі стэроідамі, аднак і апраўдваць спартсменаў не варта - яны павялі сябе непрафесійна.
Дзесяцігоддзямі спартсмены свабодна набывалі гэты прэпарат, пакуль яго не ўнеслі ў спіс забароненых. Аспрэчваць рашэнне ВАДА праз суд бессэнсоўна, але гэтую арганізацыю можна пераканаць фактамі. І тады ўсё вернецца на кругі свая, але не раней чым у 2017-м.
Сапсаваны імідж і дыскваліфікацыя спартсменаў - гэта не ўсё. Страты Шарапавай пасля разрыву фундатарскіх кантрактаў з-за станоўчай допінг-пробы могуць дасягнуць 100 млн. фунтаў стэрлінгаў. Ад адной з лепшых тэнісістак свету адзін за адным адмаўляюцца сусветныя брэнды, якіх яна рэкламавала. Услед за Nike прыпыніла супрацоўніцтва з тэнісісткай аўтамабільная кампанія Porsche і іншыя.
Расія, Украіна, Грузія, Швецыя… Гэта пакуль не поўны спіс краін, чые спартсмены абвінавачаныя ва ўжыванні мельдонія. А як абнаўленні ў спісе забароненых прэпаратаў сустрэлі ў Беларусі?
Асабліва часта мельдоній сталі фіксаваць у станоўчых допінг-пробах расійскіх спартсменаў. У Маскве нават заяўляюць аб дэтэктыўных гісторыях - маўляў, канькабежцам Яўстратаву і Куліжнікаву допінг падкінулі свае ж.
Крэйг Рыдзі, кіраўнік Сусветнага антыдопінгавага агенцтва (ВАДА): "Мы маем россып выпадкаў, пачынаючы з 1 студзеня, калі мельдоній з'явіўся ў спісе забароненых прэпаратаў. Гэтага не магло б адбыцца, калі б спартсмены былі больш уважлівыя да ўнясення ў спісы асобных прэпаратаў. Мельдоній можа быць вельмі моцнымі лекамі. Любы спартсмен, прызнаны вінаватым ва ўжыванні мельдонія, звычайна сутыкаецца з дыскваліфікацыяй на адзін год".
