Туркменістан - найважнейшы партнёр Беларусі ў Цэнтральнай Азіі

8 октября 2014

Асноўны лейтматыў у палітычным жыцці Беларусі на гэтым тыдні вызначаны - гэта інтэграцыя на прасторы СНД. Гаворым гэта і трымаем у галаве маючыя адбыцца ў пятніцу вялікія перамовы. У беларускай сталіцы збяруцца лідары краін Садружнасці. Між тым, першага важнага госця ў аэрапорце Мінск сустракалі ўжо сёння. Прэзідэнт Туркменістана Гурбангулы Бердымухамедаў прыбыў у Беларусь за два дні да той самой інтэграцыйнай пятніцы, каб не менш глыбока і паслядоўна абмеркаваць супрацоўніцтва ў фармаце двухбаковым. Асноўнай падзеяй дня стала сустрэча на вышэйшым узроўні, пра важнасць якой сёння гаварылі асабліва і вось чаму. Менавіта на штогадовым абмене візітамі лідараў дзвюх краін будуецца ўнікальная формула зносінаў, якую ўдалося стварыць Беларусі і Туркменістану - гэта адзначае Аляксандр Лукашэнка. Якія яшчэ кірункі ўзаемадзеяння сёння былі абазначаныя ў якасці прыярытэтных і перспектыўных, раскажа Сяргей Хамянтоўскі.


Яны дамовіліся, што будуць бачыцца штогод. Дамоўленасці прытрымліваюцца, каб своечасова праводзіць рэвізію сумесных праектаў. Пасля паездкі Аляксандра Лукашэнкі летась у лістападзе ў Ашхабад Гурбангулы Бердымухамедаў з візітам у адказ марудзіць не стаў.


Пачынаючы з 2009-га, прэзідэнты сустракаюцца штогод. Нягледзячы на частыя зносіны, пры кожнай новай сустрэчы ўсе тонкасці дыппратакола выкананыя: дывановая дарожка, рота ганаровай варты і абавязковы атрыбут - выкананне гімнаў.


Сустрэча ў Палацы Незалежнасці падкрэслена сяброўская. Наладжаная з Туркменістанам практыка ўзаемадзеяння на вышэйшым узроўні становіцца мадэльнай для супрацоўніцтва з іншымі краінамі. Сяброўства двух лідараў і штогадовыя кантакты надаюць партнёрству яшчэ больш дынамікі.


Туркменістан - найважнейшы партнёр Беларусі ў Цэнтральнай Азіі. Тавараабарот пакуль не рэкордны, але ўжо без малога паўмільярда долараў. Дынаміка росту ўражвае. За апошнія 5 гадоў гандаль павялічылася ў 4 разы. Прэзідэнты дамаўляюцца за год падвоіць аб'ёмы ўзаемнага гандлю.


Эканоміка Туркменстана актыўна развіваецца. Краіна чацвёртая ў свеце па запасах газу пасля Расіі, Ірана і Катара. На змену Вялікаму Адраджэнню прыйшла эпоха Магутнасці і Шчасця. Магутны эмацыянальны зарад туркменскія ўлады падмацоўваюць перазагрузкай усёй народнай гаспадаркі.


Мінск гатовы падтрымаць Ашхабад у пераводзе сыравіннай эканомікі на інавацыйныя рэйкі. Туркменістану патрэбныя тэхніка і тэхналогіі. Да канца года аб'ёмы паставак беларускіх машын могуць вырасці на 150 мільёнаў долараў. Але тут важная перспектыва. Са стварэннем сумесных зборачных вытворчасцяў беларускія машынабудаўнікі дасканала замацуюцца на сярэднеазіяцкім рынку.


Галоўнае - закладзены калійны падмурак будучыні стратэгічнага партнёрства. Беларусы вядуць будоўлю века ў туркменскай пустыні, пад ключ узводзяць Гарлыкскі горна-абагачальны камбінат. Гэта самы буйны замежны праект Беларусі ў яе суверэннай гісторыі, праект на мільярд. Плануецца, што ў жніўні 2016 года ў Лебапскім велаяце атрымаюць першую руду, а ў лістападзе - якасныя ўгнаенні. Туркменістан гатовы іх прадаваць праз Беларускую калійную кампанію.


У фарватары эканомікі ідзе гуманітарнае супрацоўніцтва. У Цэнтральнай Азіі Беларусь нызываюць няйначай як кузняй кадраў (і не толькі калійных) для Туркменістана. У рэспубліцы вышэйшую адукацыю атрымліваюць звыш 8 тысяч туркменскіх юнакоў і дзяўчат. Гурбангулы Бердымухамедаў да прэзідэнцтва курыраваў ва ўрадзе навуку, медыцыну, адукацыю і ведае цану ведам. Падчас перамоў асабіста просіць Аляксандра Лукашэнку прыняць яшчэ некалькі тысяч студэнтаў. У асноўным з украінскіх ВНУ. Беларусь не супраць, гатовая і надалей пашыраць экспарт адукацыйных паслуг.


Па выніках афіцыйных перамоў прэзідэнты завізіравалі сумесную заяву і дагавор у галіне паставак беларускай тэхнікі ў Туркменістан.


У прысутнасці кіраўнікоў дзяржаў міністры падпісалі пакет з 12 дакументаў. Як вынік - бакі маюць намер актыўна пашыраць двухбаковае супрацоўніцтва. Прэзідэнты задаволеныя. Такія візіты дапамагаюць наладзіць не толькі эканоміку, але і палітыку.


Цяперашні візіт Прэзідэнта Туркменістана ў Беларусь, бадай, самы працяглы. Гурбангулы Бердымухамедаў затрымаецца на тры дні. Заўтра абодва лідары возьмуць удзел у цырымоніі закладкі памятнай капсулы ў падмурак будучага пасольства Туркменістана ў Беларусі. Пасля абеду Гурбангулы Бердымухамедава чакаюць на Чыжоўка-Арэне на выставе туркменскіх тавараў.