Пачнём з прадметнай гутаркі аб прыярытэтах развіцця беларускай арміі. Галоўныя навіны на гэтую тэму сёння прыходзілі з авіяцыйнага палігона пад Баранавічамі. Вялікі працоўны дзень Кіраўніка дзяржавы пачаўся з агляду і практычнага тэста навінак айчыннага ваенна-прамысловага комплексу, а скончыўся адкрытай размовай аб самых што ні на ёсць бытавых пытаннях. Але аб усім па парадку.
ВПК Беларусі перажывае ўжо чацвёртую мадэрнізацыю. Вялізная структура, якая аб'ядноўвае мноства сфер і кірункаў, дакладна і паслядоўна працягвае развівацца. У ключавых кірунках не толькі выглядае годна, але і апярэджвае канкурэнтаў - лідараў сусветнага рынку. Вельмі спецыфічная эканамічная ніша паддалася сапраўды якаснаму прадукту. З іншага боку - куды больш важная уласная бяспека.
Незалежнасць у вытворчасці і мадэрнізацыі ўзбраення - пытанне нумар адзін для любой краіны. Нават маючы самых надзейных саюзнікаў, у гэтай справе варта разлічваць толькі на сябе. І пад такім вуглом асабліва эфектна выглядаюць айчынныя распрацоўкі: робат-кулямёт, беспілотнікі новай эры, сістэма навігацыйнага бамбакідання і танкі, якія не толькі атрымалі новае жыццё, але і гатовыя трымаць марку яшчэ доўгія гады. Ды яшчэ якую - экіпаж, які прапусціў наперад у спаборніцтвах па танкавым біятлоне толькі Расію і Кітай, таксама сёння прыняў удзел у дэманстрацыі.
Якія мінусы ў ваеннай падрыхтоўцы зараз існуюць, якім распрацоўкам можна ўпэўнена паставіць плюс, а таксама якімі знакамі кіруюцца сучасныя распрацоўшчыкі ваеннай тэхнікі - у вялікім матэрыяле з Брэсцкай вобласці Аляксея Волкава.
Атрымаць сто перамог у ста бітвах - гэта не вяршыня воінскага мастацтва. Зрынуць ворага без бітвы - вось вяршыня. Цытата з старажытнакітайскага трактата "Мастацтва вайны" не губляе актуальнасці і праз тысячы гадоў. Беларусь - дзяржава мірная, але сітуацыя на зямным шары дыктуе свае правілы.
Міжнародныя канфлікты нагнятаюцца ледзь ці не штодня, а палітолагі гавораць аб тым, што "халодныя" адносіны паміж дзяржавамі могуць "ускіпець". Зрэшты, верыць тэорыям змовы і гарачым галовам зусім неабавязкова, а вось трымаць свае ўзброеныя сілы ў тонусе - неабходнасць.
Такую мэту праследуюць і на авіяцыйным рамонтным заводзе ў Баранавічах. Прадпрыемства - адзінае з часоў распаду СССР не разгубіла патэнцыял, наадварот - павялічыла. Штогод тут абслугоўваюцца паўсотні самалётаў. Аднак важнае месца адводзяць і мадэрнізацыі "жалезных птушак". Так, цалкам традыцыйныя Су-25 не проста перайшлі ад аналагавых прыбораў да лічбы, а атрымалі цалкам новую навігацыйную сістэму бамбакідання.
Новая сістэма, вядома, добра. Але як яна павядзе сябе ў баявых умовах. Адказ на гэтае пытанне шукалі на галоўным лётным полі краіны - палігоне Даманаўскі, куды прыбыў і галоўнакамандуючы ўзброенымі сіламі Аляксандр Лукашэнка. Вайскоўцы - людзі справы, таму Прэзідэнту не толькі распавялі, але і паказалі распрацоўкі лепшых беларускіх розумаў.
Час дыктуе свае правілы: узбраенне павінна быць не грувасткім, а манеўраным, высокадакладным. І Кіраўнік дзяржавы яшчэ раз падкрэсліў: усе распрацоўкі і тэхніка - не дзеля дэманстрацыі. Паказусе - не месца ва ўзброеных сілах, асабліва калі на коне бяспека.
Канфлікт ва Украіне, супрацьборства ў Сірыі і Афганістане агалілі новы твар вайны - лоб у лоб вялікімі сіламі больш ніхто не ваюе. Таму гібрыдная тактыка выводзіць у авангард беспілотныя апараты. У той жа Сірыі выкарыстоўваліся самаробныя дроны з фанеры і маторчыка ад газонакасілкі.
У нас на авіяцыйным заводзе дзесяцігоддзе прайшло пад знакам інтэлектуальнага, рабатызаванага абсталявання.
Цэлая плеяда разведчыкаў 21-га стагоддзя можа выконваць розныя функцыі: габарыты беспілотнікаў ад ста сантыметраў да некалькіх метраў - сёння іх выкарыстоўваюць пагранічнікі, МНС і нават аграрыі сочаць за зборам ураджаю. Армія ЗША і зусім распрацавала новую тактыку на аснове дронаў - "атака роем", г. з. запускаюцца некалькі дзясяткаў апаратаў, і хоць бы некалькі дасягнулі цэлі. А вось такі комплекс - "Грыф" - экзэмпляр адзінкавы, абсталяваны радыяцыйнымі датчыкамі і здольны замяніць цэлы ўзвод разведчыкаў. Кошт - сотні тысяч долараў. Карысць - бясцэнная, бо тэхніку страціць можна, байца - не.
Ёсць яшчэ беспілотныя апараты, здольныя несці два гранатамёты і весці агонь - аператар пры гэтым знаходзіцца на бяспечнай адлегласці. На справе ўбачыў Прэзідэнт і "Камікадзэ" - спецыяльны дрон для тарану аб'ектаў.
Беларусь - краіна мірная, у ваеннай дактрыне нашай дзяржавы нават няма верагодных праціўнікаў, але сачыць за тэндэнцыямі сусветнага ваенпрама, ісці гусеніца да гусеніцы, а, быць можа, і трохі абганяць калегаў з іншых краін - такая магчымасць ёсць. Напрыклад, рабатызаваны комплекс "Берсерк".
Шчыт або нават купал Айчыны ўмацоўваецца знакамітым "Кайманам". Магутная абарона з зямлі не адкрывае і беларускае неба. Апроч Су-25, гатовых адбіць любы ўдар, для дронаў-разведчыкаў праціўніка грукоча "Навальніца-С" і імпульсныя стрэльбы. Радыёлакацыённая станцыя ў сучасных метадах вядзення вайны бясцэнная. Любы беспілотны апарат можна ператварыць у груду бескарыснага металалому, збіўшы сігнал кіравання.
Дарэчы, "Навальніца", як і яшчэ адна распрацоўка - "Багамол", спарадзілі неверагодную цікавасць на заходнім рынку. Моц - гэта ўменне выкарыстоўваць тактыку згодна з выгадай. Той выпадак, калі Беларусь можа зарабіць, трымаючы мяжу пад аховай. На варце не першы дзясятак гадоў і легендарны танк Т-72.
Т-72 Прэзідэнт надаў адмысловую ўвагу, бо менавіта па гэтай машыне можна прасачыць, як змяняўся беларускі ваенпрам за гады незалежнасці - ад савецкай спадчыны да сучасных модуляў і нават ракет, якія б'юць па прынцыпе "стрэліў і забыў" - настолькі высокая дакладнасць.
Дарэчы, гэты ж Т-72 удзельнічаў у міжнародным танкавым біятлоне - прыйшлі трэцімі. Наперадзе толькі Расія і Кітай, зрэшты, імкнуцца неабходна толькі на першую прыступку п'едэстала. Аб гэтым з камандай машыны гаварыў і Прэзідэнт.
Вокамгненная аперацыя спецатрада шмат у чым залежыць ад стралковай зброі, якая пастаянна дапрацоўваецца ў цэхах беларускай "ваенкі".
Так, падчас паказальных стрэльбаў былі і промахі - не ўсе апараты да канца абкаталі. І ўсё ж справа тэхнікі - на другім плане. Падрыхтоўка людзей, спецыялістаў - вось што важна. А за гэтым ужо сапраўды не саржавее.
Не разлічваць на тое, што праціўнік не прыйдзе, а спадзявацца на тое, з чым я магу яго сустрэць - яшчэ адно залатое правіла вядзення вайны. Верыцца ў поўнамаштабны ўзброены канфлікт у цяперашніх рэаліях з цяжкасцю. У свеце іншыя спосабы супрацьборства. Але быць непранікальнымі, спакойнымі і гатовымі - рамяство ўзброеных сіл. За ўсю гісторыю цягнік пад назвай "вайна" заязджаў нярэдка на беларускія землі. Але пасля Вялікай Айчыннай і ўжо, тым больш, сёння гэты прыпынак закрыты, і ключ трэба трымаць у моцнай руцэ.
