Напісана новая старонка ў адносінах Беларусі і Узбекістана

Адыходзячы тыдзень пазначыў шырокі контур знешнепалітычных інтарэсаў Беларусі. На вышэйшым узроўні абмяркоўваліся адносіны з Украінай, ставіліся задачы па збліжэнні з Расіяй, візавай палітыцы з ЕС і адкрытасці Беларусі для турыстаў. 

Напісана новая старонка ў адносінах Беларусь - Узбекістан. З яе і пачнём праграму. 

Так, на тыдні ў Мінску сустракалі прэзідэнта Узбекістана Шаўката Мірзіёева. Падзея, сапраўды, гістарычная - раней вышэйшае кіраўніцтва гэтай краіны не наведвала Беларусь з афіцыйным візітам. Так ужо выйшла, што пасля распаду Савецкага Саюза Узбекістан нібы блукаў у геапалітыцы. Але вось у верасні 2018 года падчас візіту Кіраўніка беларускай дзяржавы ў Ташкент паўза, нарэшце, спынілася - пачалася татальная перазагрузка адносін. 

Літаральна за пару гадоў зроблена тое, чаго не ўдавалася за ўсю чвэрцьвекавую гісторыю дыпламатычных адносін. Зараз паміж Еўропай і Цэнтральнай Азіяй пабудаваны трывалы мост. Так званы даведнік - дарожная карта супрацоўніцтва. У ёй 155 даручэнняў прэзідэнтаў: ад прамысловага ўзаемадзеяння, узаемных паставак прадукцыі да агульных кірункаў партнёрства, абмену вопытам, праектаў у адукацыі, выстаў. 

У Мінску карту абнавілі - Аляксандр Лукашэнка і Шаўкат Мірзіёеў не толькі дамовіліся аб новых праектах, але таксама адкрыта і без прыкрас агучылі яшчэ нявырашаныя пытанні. 

Дарэчы, лідары пагутарылі і афіцыйна, і без дрэс-коду. І, як заўважыла наш аглядальнік Ілона Красуцкая, пагутарылі вельмі цёпла. 

Прама з самалёта - на нефармальныя перамовы за вячэрай. 

Як скажа на наступны дзень Аляксандр Лукашэнка - павячэраць толкам не ўдалося. Усё-такі пасля працяглага зацішша ў кантактах краін палітычны апетыт куды большы - некалькі гадзін прысвяцілі становішчу вакол і вырашалі двухбаковыя пытанні. Антураж - разьбяная альтанка. Відавочна, адзін з самых вялікіх падарункаў у прэзідэнцкай калекцыі. Дарэчы, ад Шаўката Мірзіёева. Падарункаў падчас гэтага візіту будзе шмат, палітыкі абмяняюцца двойчы, як і гадзін перамоў. 

Наогул, рэкордныя лічбы датычацца не толькі хронаметражу сустрэч кіраўнікоў дзяржаў. Іх мы ўбачылі літаральна за год пасля перазагрузкі адносін Мінска і Ташкента яшчэ і ва ўзаемным гандлі і дарожнай карце супрацоўніцтва - там 155 даручэнняў прэзідэнтаў. У плане працы, вядома, не пазайздросціш профільным міністрам, але адносна выніковасці ў свеце вялікай палітыкі гэта выклікае зайздрасць.

Атрымалася так хутка знайсці агульную мову і дамовіцца, бо палітыкі ведаюць адно аднаго яшчэ з тых часоў, калі Мірзіёеў быў прэм'ерам. Ды і Узбекістан сам зацікаўлены, новая ўлада апошнія некалькі гадоў рэфармуе шматлікія сферы - дыверсіфікуюць эканоміку, шукаюць партнёраў не толькі паблізу, у прыярытэце экспарт і імпартазамяшчэнне. 

Хоць у краіне сапраўдны Ташкент, тым не менш, клімат палепшаны для бізнесу. І яшчэ некалькі гучных фактаў. Па запасах золата Узбекістан на чацвёртым месцы ў свеце. Краіна валодае значнымі аб'ёмамі нафты і газу. Мінеральныя рэсурсы Узбекістана ацэньваюцца прыкладна  11 трыльёнаў долараў. Словам, у Цэнтральнай Азіі ў нас ёсць яшчэ адзін перспектыўны партнёр. 

Сярод прыярытэтных задач Беларусі і Узбекістана - павялічыць лічбу ўзаемнага гандлю, які пакуль не адпавядае амбіцыям. А яшчэ ўзмацніць прамысловую кааперацыю і разам заваёўваць новыя рынкі. Першапраходцамі ў гэтым плане сталі некалькі нашых брэндаў: Амкадор адкрыў завод па вытворчасці дарожна-будаўнічай тэхнікі, Бабруйскаграмаш дапамагае вырабляць камбайны, ва Узбекістане, вядома, ведаюць і нашы трактары. Збіраць сваю тэхніку зараз будзе і МАЗ - пагадненне падпісана. Кантракт ёсць і ў БелАЗа. 

Безумоўна, нават улічваючы такі прагрэс у шматлікіх сферах, не ўсё атрымліваецца сходу. Напрыклад, дамаўляліся аб некалькіх малочнатаварных комплексах ва Узбекістане, пакуль жа створана толькі адно прадпрыемства - былі пытанні па фінансаванні праектаў, 

але ў прысутнасці лідараў яны знятыя. У Ташкенцкай вобласці запусцяць прадпрыемства поўнага цыкла: ад нарыхтоўкі кормаў і гадоўлі жывёл да вытворчасці гатовай малочнай прадукцыі. Кампанія будзе нацэленая і на экспарт - рынкі Таджыкістана, Афганістана і Кітая. 

Ва Узбекістан мы і так экспартуем муку, макарону, мясную прадукцыю. Наступны крок - пастаўкі сухога малака. 

А яшчэ дабавім лічбы ў АПК-сектар партнёраў. З беларускай кампаніяй, якая займаецца лічбавым скрынінгам палёў, Узбекістан падпісаў пагадненне. Аналіз сельгасзямель пачнецца ўжо ў жніўні.

Дарэчы, і іншыя ІТ-навінкі прэзідэнт Узбекістана ўбачыў у нашым Парку высокіх тэхналогій. Гэта лазерныя прэпараты для касметалогіі і здабычы руды, лічбавыя рашэнні для разумнага горада, напрыклад, кантроль за забруджаннем паветра. 

Па выніках перамоў кіраўнікоў дзяржаў профільныя ведамствы падпісалі больш як 10 дакументаў, якія пашыраюць супрацоўніцтва ў розных сферах: адукацыі - зараз дыпломы прызнаюцца ўзаемна, а яшчэ навуцы, інвестыцыях, інфармацыйных тэхналогіях і на ўзроўні рэгіёнаў. Падпісаны дакумент аб стварэнні дзелавога савета, зараз на рынак прасцей выйсці прыватным кампаніям. 

І Форум рэгіёнаў дзвюх краін, Дні ўзбекскай культуры. Цэлы тыдзень у Белэкспа працавала маштабная выстава "Зроблена ва Узбекістане", сваю прадукцыю і распрацоўкі паказалі каля 100 прадпрыемстваў. 

У харчовай сферы падпісаныя кантракты на суму больш як 20 млн долараў. Дамовіліся павялічыць аб'ёмы паставак прадуктаў харчавання, гародніны і садавіны ў абодвух кірунках. Госці ўразіліся якасцю нашай мяса-малочнай прадукцыі, а таму ў планах не проста купляць, а разам і вырабляць. 

Будаваць сумеснае, ва ўсіх сэнсах, нам не ўпершыню. Пасля землетрасення ў 1966 годзе ў Ташкенце нашы суайчыннікі дапамагалі аднаўляць горад. Гэты квартал і сёння мясцовыя жыхары называюць Беларускі. 

Мы знаходзімся на плошчы Незалежнасці ў Мінску. Аднайменная ёсць і ў Ташкенце - па-узбекску называецца Мустакілік. Яе ўпрыгожвае арка добрых і высакародных памкненняў. Вянчаюць каланаду птушкі шчасця - буслы. Занадта шмат падобнага. І гэта падабенства не толькі ў нейкіх, здавалася б, простых рэчах, але і глабальна. Разам Беларусь і Узбекістан наладжваюць абноўленае ўзаемавыгаднае партнёрства.