Беларусь - Венгрыя: разлічваем на рост тавараабароту да 500 млн. еўра. Вынікі сустрэчы ў Палацы Незалежнасці

5 июня 2020
Беларуска-венгерскае супрацоўніцтва знаходзіцца на ўздыме. Менавіта на гэтым сышліся сёння Аляксандр Лукашэнка і Віктар Орбан. Візіт венгерскага прэм'ера ў Беларусь (дарэчы, першы афіцыйны) дазволіў перапыніць так званы міжнародны каранцін і адрадзіць фармат жывых зносін паміж еўрапейскімі дзяржавамі. У палітыцы ў Мінска і Будапешта няма супярэчнасцей. Наадварот, пазіцыі падобныя - не прымаем націск звонку і санкцыйную рыторыку, прасоўваем у першую чаргу нацыянальныя інтарэсы. Не апошнюю ролю адыграла Венгрыя ў паглыбленні адносін Беларусі з Еўрасаюзам. І ў нас, і на берагах Дуная  разлічваюць на прасоўванне агульнай эканомікі. Актыўна працаваць у гэтым кірунку гатовыя ўжо зараз. Наш Прэзідэнт  чарговы раз нагадаў: пандэмія пройдзе, націск не знікне  і выстаяць толькі моцныя. Сіла гэтая  ў адзінстве, маральнай устойлівасці і, калі хочаце,  у патрыятызме нашых людзей. Галоўныя моманты вялікага перагаворнага марафону  ў Наталлі Брэвус. 

Афіцыйны візіт прэм'ер-міністра Венгрыі


Прагныя да “смачных” інфармацыйных падстаў журналісты ўздыхнулі сёння вальней. За час пандэміі рэпарцёры па-сапраўднаму  засумавалі па міжнародных сустрэчах. Яны заўсёды даюць масу тэм для абмеркавання. Так, эпідэмічная сітуацыя прымусіла краіны засяродзіцца больш на ўнутраных справах. Гэта зразумела. Беларусь абыходзіцца без лішніх забарон, межы не закрывала, так што прэм'ер Орбан мог прыляцець спакойна. 

Спецрэйс з Будапешта прыбыў яшчэ да апоўдня. Дзве сталіцы злучаюць і рэгулярныя авіязносіны. Цалкам іх не закрывалі. Нягледзячы на жорсткі  каранцін у самой Венгрыі, дзякуючы дыпламатам як раз праз Будапешт шматлікія беларусы, а праз Мінск  венгры  змаглі вярнуцца дахаты. Дарэчы, у гэтай краіне ўжо паступова здымаюць абмежаванні і рыхтуюцца адмяніць рэжым надзвычайнага становішча, які быў уведзены з-за каранавіруса. 

Гэты візіт у Мінск таксама можна расцэньваць як своеасаблівы добры знак - свет паступова адкрываецца, жыццё ідзе і трэба рухацца далей. Але немалая ўвага да перамоў прыкавана яшчэ і таму, што з афіцыйным візітам кіраўнік венгерскага ўрада ў нас упершыню. 

Беларусь - Венгрыя: пункты судакранання


Але знаёміцца з нуля не трэба - палітыкі адзін аднаго ведаюць. Мелі зносіны. Перасякаліся на міжнародных форумах. Орбан прызнаецца, што як толькі зайшла размова аб аднаўленні міжнародных візітаў,  адразу ўспомніў пра Мінск. Галоўны меседж нашага Прэзідэнта ў адной фразе - зробім усё, аб чым дамовімся. У Беларусі заўсёды трымаюць слова. 

Прэм'ер Венгрыі прыехаў са шчырымі намерамі наладзіць супрацоўніцтва


Віктар Орбан, Прэм'ер-міністр Венгрыі: "Паміж нашымі краінамі няма неўрэгуляваных спрэчак. Я не бачу ніякіх палітычных сутыкненняў. Мы не памятаем, каб Беларусь калі-небудзь непаважліва аднеслася да Венгрыі, і не памятаем такога, каб мы вам не аддалі даніну павагі. Г.з. у прынцыпе ўсё добра, але, на жаль, мы вельмі мала з гэтага ўзялі. Нашы палітычныя кантакты недастаткова цесныя. Мы мала размаўляем адзін з адным,  аб'ём эканамічнага супрацоўніцтва таксама сціплы".

Беларуска-венгерскія перамовы


У сваёй краіне Віктар Орбан ключавая фігура. На пасадзе прэм'ера ён з 2010 года, а ў палітыцы ўжо даўно. Венгрыя - рэспубліка парламенцкая. Гэта значыць, што ўсе рычагі ў краіне менавіта ў парламента. Выбары ў красавіку 2010 года кардынальна змянілі палітычнае поле краіны. Перамогу атрымала правая кааліцыя - партыя ФІДЕС, лідарам якой і з'яўляецца Орбан. Венгры давяраюць яму дагэтуль. 

Не ўсім еўрапейскім чыноўнікам па душы, як ён адстойвае венгерскія інтарэсы ў Еўрасаюзе. Дастаецца ад Бруселя і за нацыянальную палітыку, і за жорсткую пазіцыю па пытаннях міграцыі, і за знешнепалітычны курс "адкрытасці Усходу". Дарэчы, Будапешт адыграў не апошнюю ролю ў паляпшэнні адносін Беларусі з ЕС. 

Беларусь - ЕС: умацаванне супрацоўніцтва


Яшчэ да старту перамоў меркавалі, чаго будзе больш у гэтай сустрэчы - палітыкі або эканомікі? Перамовы за зачыненымі дзвярамі, але пазней лідары самі распавядуць, што пераважна гаварылі на палітычныя тэмы. Меркаванні па сітуацыі ў свеце і не толькі - украінскі канфлікт трымае ў тонусе ўсе краіны рэгіёна. Тут Венгрыя прызнае: мінскія пагадненні - адзіная надзея. Надзею прайсці хутчэй каранакрызіс песцяць і ў Беларусі, і ў Еўропе. Мінск крытыкуюць за адсутнасць жорсткіх абмежавальных мер. Будапешт - за надзвычайныя меры і такія ж паўнамоцтвы ўлады ў гэтай сітуацыі. За фэйкі аб вірусе ў Венгрыі наогул крымінальная адказнасць. Атрымліваецца, б'юць за любы падыход?!

В. Орбан: Шматлікія краіны проста не выяўляюць жорстка сваю пазіцыю


Віктар Орбан, Прэм'ер-міністр Венгрыі: "Заходнія дзяржавы часта лічаць, што яны  прадстаўнікі думкі больш высокага ўзроўню, таму што ў іх пабудаваны парламенцкія дэмакратыі пасля Другой сусветнай вайны. Яны думаюць, што гэта дае ім права гаварыць нам, што і як трэба рабіць. Гэта адна з прычын. А другая прычына - мы гэта трываем. Многія краіны проста не выяўляюць жорстка сваю пазіцыю. Мы можам выслухаць розныя іх меркаванні, але, тым не менш, гэта наша краіна, наша эканоміка, наш лёс. Мы самі ў сілах прыняць рашэнне".

А. Лукашэнка: пандэмія шматлікае зменіць, але ціск не знікне, вытрымае толькі моцны


Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што падчас перамоў з Віктарам Орбанам яму спадабалася тэма, узнятая прэм'ер-міністрам, у плане ідэнтычнасці ў добрым сэнсе нацыяналізму і патрыятызму народаў. "Гэты фактар будзе адыгрываць немалаважную ролю пасля гэтай пандэмічнай гісторыі. І мы да гэтага гатовыя. Венгрыя, тым больш, нягледзячы на тое, што яна знаходзіцца ў цесным Еўрапейскім саюзе. Мы гэта вітаем. І гэта адна з асноў нашага будучага супрацоўніцтва".

Без рознагалоссяў


У палітыцы ў Мінска і Будапешта няма супярэчнасцяў. Наадварот. Пазіцыі падобныя - не прымальныя ціскі звонку і санкцыённая рыторыка, прасоўваем у першую чаргу нацыянальныя інтарэсы.

У. Орбан: партнёрства будаваць з санкцыямі немагчыма


Віктар Орбан, прэм'ер-міністр Венгрыі: "Партнёрства будаваць з санкцыямі немагчыма. Таму для Еўрасаюза настаў час адмяніць наяўныя санкцыі ў дачыненні Беларусі".

Краіны дамовіліся, што разам будуць даваць на іх адэкватны, але жорсткі адказ. 

Беларусь гатовая падзяліцца сваім вопытам у будаўніцтве атамнай электрастанцыі


Характэрна, што Венгрыя будуе атамную станцыю накшталт беларускай. Яе ядзерным сэрцам стануць расійскія рэактары, аналагічныя тым, што ўсталяваныя ў Астраўцы. І Беларусь гатовая дзяліцца сваім вопытам у гэтай сферы. 

Ёжэф Ковач, віцэ-прэзідэнт гандлёва-прамысловай палаты Будапешта (Венгрыя):  "Мы пачалі працаваць над тым, каб беларускія кампаніі, якія ўдзельнічалі ў будаўніцтве і набралі вопыт, паказалі сябе, па рэкамендацыі Расатама мы пачалі вывучаць іх магчымасці па будаўніцтве ў Венгрыі. Падабенства ёсць. Мы амаль аднолькавыя кірункі, праўда ў нас вось гэтая пандэмія зрабіла вельмі непрыемны тормаз, у тым ліку і ў развіцці нашага эканамічнага супрацоўніцтва".

Разлічваюць на рост тавараабароту да 500 млн еўра


Наогул кропак судакранання шмат - ад прамысловасці і будаўніцтва да АПК, фарміндустрыі і высокіх тэхналогій. Так, тавараабарот падрос, але гэта толькі падмурак - можна куды больш. Пандэмія пройдзе. Для ЕС і Еўразійскага саюза ў цэлым, і для Мінска і Будапешта ў прыватнасці - гэта будзе новы этап. 

Каб дасягнуць такіх прыкметных вынікаў, каманды Мінска і Будапешта павінны гуляць зладжана, кажучы спартыўнай тэрміналогіяй. Такая сапраўды блізкая і Лукашэнку, і Орбану. 

Лукашэнка падарыў Орбану імянную футболку зборнай Беларусі па футболе


Венгерскі прэм'ер - вялікі аматар футбола і гарачы балельшчык. Ён часты госць на матчах нацыянальнай зборнай. З прыватным візітам быў і ў Брэсце два гады назад на таварыскім паядынку Беларусь-Венгрыя. Такая ўвага да гульні нумар адзін - не выпадкова. З яго падачы будуюцца стадыёны і футбольныя пляцоўкі. Орбан сам актыўна займаўся відам спорту і гуляў за клуб з трэцяга венгерскага дывізіёна "Фельчут". Венгрыя адной з першых у Еўропе аднавіла футбольны сезон. Прэзент для высокага госця - вельмі дарэчы. 

"З нашым гербам. Можа, калі-небудзь паспрабуеце", - заўважыў Кіраўнік дзяржавы. Яшчэ адзін падарунак венгерскаму лідару - кніга "Спадчына Беларусi". "Гэтая кніга Вам, каб Вы лепш ведалі культуру Беларусі". 

Орбан адзначыў, што яго жонка неаднаразова была ў Беларусі: "Яна працавала тут з хрысціянскай дабрачыннай арганізацыяй, у іх былі розныя праграмы. Вельмі шмат добрага мне распавядала".

Перамовы ва ўрадзе


Калі лідары прайшліся па эканоміцы так сказаць глабальна, то вось ва ўрадзе - ужо больш прадметная і дакладная размова. Менавіта такім насычаным атрымаўся першы рабочы дзень у прызначанага напярэдадні беларускага прэм'ера. Без разварушвання.  Але, зрэшты, і лёгкага жыцця Прэзідэнт новаму ўраду не абяцаў - як гаворыцца актыўна ўключаемся - і працуем.

Прамысловае партнёрства


Краіны гатовыя нарошчваць прамысловае партнёрства. Яркі таму прыклад - пастаўкі ў Венгрыю цягнікоў Штадлер. Раней было падпісана пагадненне: у Будапешт адправяцца 40 саставаў. Гэта першыя двухпавярховыя цягнікі ў гісторыі венгерскіх чыгунак. Услед за ярка чырвонымі саставамі для Масквы і залацістымі для Азербайджана - Штадлеры "ў сінім" для Венгрыі. Іх будуць выкарыстоўваць на прыгарадных лініях вакол Будапешта. І сёння цягнікі з першай партыі - на фінальнай стадыі вытворчасці ў самой Венгрыі.

Сяргей Карповіч,  першы намдырэктара - галоўны інжынер ЗАТ "Штадлер Мінск": "На сённяшні момант цягнікі ў Венгрыі знаходзяцца ў заключнай стадыі зборкі. Збіраюцца венгерскімі калегамі пад нашым кантролем, і мы плануем да канца лета ўвесці іх у камерцыйную эксплуатацыю".

Р. Галоўчанка: Беларусь гатовая дзяліцца з Венгрыяй вопытам у распрацоўках у сферы электратранспарту


У стварэнні сумесных вытворчасцяў бачаць вызначаную перспектыву. Ну калі Венгрыя плануе перайсці на "зялёныя тэхналогіі" - нашы электробусы будуць дарэчы. А яны - моцныя фармацэўтыкай. Гэта  ледзь не палова венгерскага экспарту. Ну а падпісаны мемарандум з беларускім Мінэнерга толькі пацвярджае - нашы энергетыкі і будаўнікі гатовыя прыняць удзел у праекце па ўзвядзенні АЭС у Венгрыі. 

Беларусь - Венгрыя: кропкі судакранання


Чаму такая ўвага сумесным праектам і супрацоўніцтву, зразумела. За імі - цалкам пэўныя рабочыя месцы і прыбыткі людзей. Ёсць агульная цікавасць, а значыць - гэта будзе дарога з двухбаковым рухам. "Нам таксама няпроста" - скажа напрыканцы харызматычны венгерскі прэм'ер. Маючы на ўвазе і складаную геапалітыку ў рэгіёне, і, мабыць, наступствы пандэміі. Сумна сапраўды не будзе. Таму яшчэ больш цэнная падтрымка, давер і шчырае жаданне дасягнуць усяго, што ёсць у планах!