Сёння і жабрак мядку паесць

14 августа 2013
Так старажытная прымаўка гаворыць пра адзін з галоўных святаў на царкоўным і народным календарах - пра Мядовы Спас. У гэты дзень праваслаўныя свяшчэннікі ў храмавых службах успамінаюць Ісуса Хрыста, а потым адпраўляюцца на пчальнікі асвячаць вулеі і благаслаўляць пчаляроў на новы ўраджай. Вернікі ў цэрквах асвячаюць мёд, а гаспадыні імкнуцца пачаставаць сям'ю чымсьці смачным з дабаўленнем мёда.

Дзень з глыбокімі духоўнымі традыцыямі і прыгожымі народнымі абрадамі - Мядовы Спас адзначыла і Наталля Бардзілоўская.

Прыйшоў Ласун - так завуць самае салодкае свята лета. На пчальніках гарачы час. Пчаліныя вуллі да канца напоўніліся мёдам і пчаляры ламаюць першыя соты. Мёд - сёння галоўны госць на кожным стале. Ля храмаў - натоўпы вернікаў са шклянкамі мёду. А пчаляры бяруць благаславенне на новы ўраджай і спяваюць гімн пчале.

Удзячыць Спасу - традыцыя і ў Нацыянальным мастацкім музеі. На адкрытай пляцоўцы тут не першы год ладзяць сапраўднае мядовае свята. Дзея працягласцю пяць гадзін. Дэгустацыя мёду пад музыку. Кансультацыі апітэрапеўта. Таксама праходзіць дзіцячы конкурс. На асфальце кожны малюе сваю Залатаю пчолку.

На уваходзе ў музей - ганаровае палатно дня. Спецыяльна да Спаса і ў падтрымку маладых мастакоў - выстава адной карціны. Выпускніца Беларускай акадэміі мастацтваў Алена Скарабагатая з карцінай Мёд.

Уладзімір Пракапцоў, дырэктар Нацыянальнага мастацкага музея: Стала добрай традыцыяй святкаваць народныя святы , я вельмі задаволены, што прыходзяць і старыя - купляюць мёд,і моладзь - паглядзець на нашы калекцыі, выставы. Мы стараемся каб традыцыя не перарывалася, бо гэта наша гісторыя, наша культура.

У праваслаўных тры Спасы - Мядовы, Яблычны і Хлебны. Паводле народных традыцый кожны з іх ушаноўвае зямныя плады: мёд, мак, яблыкі, хлеб, арэхі і вінаград. Але за абрадамі асвячаць дары прыроды ў храмах стаіць куды больш высокі - духоўны - сэнс. Спас жа ад слова Спаситель. 14 жніўня на Мядовы Спас царква гаворыць пра падзею, якая адбылася яшчэ да Хрышчэння Русі.

Сергій Арлоў, свяшчэннік, загадчык аддзела ўзаемадзеяння са СМІ Беларускага Экзархата: У Візантыі больш за тысячу гадоў таму менавіта ў гэты дзень падчас хвароб і мораў па ўсім горадзе праходзіў хрэсны ход з часцінкай Жыватворчага Крыжа Гасподняга. І мы ўспамінаем у гэты дзень Вынясенне Святых дрэў Жыватворнага Крыжа Гасподняга. Яшчэ гэта свята звязана з імем ветхазаветных героеў Макавееў.


Макавеі - сем пакутнікаў, што пацярпелі за веру. Ад сугучча слоў у народзе нарадзілася яшчэ адно імя Мядовага Спаса - Макавы. Але для вернікаў сёння - гэта не проста светлае свята - гэта пачатак двухтыднёвага Успенскага посту.