Ініцыятыву аб стварэнні мемарыяла, якую падчас сустрэчы Прэзідэнту данеслі студэнты, Кіраўнік дзяржавы, вядома, падтрымаў. Бо да захавання памяці і гісторыі асаблівае стаўленне ў краіне. Сёння дакладна вядома: мемарыялу быць. Прычым ужо ў наступным годзе.
Пра вялікую трагедыю і вялікае сэрца беларусаў, якое памятае ўсё, у рэпартажы Ганны Кавалёвай. Гэта Ала. Невялікая вёсачка на мяжы Светлагорскага раёна. Прысадзістыя хаты, што ўхуталі з двух бакоў цэнтральную вуліцу. У кожным двары яблыні, грушы і дзіцячы смех. Усё гэта калісьці тут было. Прайшло 70 з лішнім гадоў. Зараз на месцы вёскі расце дзікі лес. Пра тое, што калісьці тут былі людзі, нагадвае толькі вось гэтая брацкая магіла. Так здарылася, што ў далёкім 1944 менавіта тут, сярод балот і лясоў, сабраліся вяскоўцы суседніх сямі вёсак, каб разам чакаць салдат Савецкай арміі. Але замест выратавальнікаў у вёску прыйшлі немцы.
Частку жыхароў расстралялі. Астатніх сагналі ў адрыну і падпалілі.
Жывымі згарэлі 1758 чалавек. З іх 950 дзяцей. Сярод загінуўшых была цётка Наталлі Гаўрыленкі. Трагічную гісторыю сваячкі Наталля беражліва захоўвае. Распавядае, што цётку звалі Ганнай. У Алі яна стварыла сям'ю і верыла ў шчаслівую будучыню. Але жыццё абарвалася ў той самай вогненнай пастцы. І самае жудаснае: тады пад сэрцам Ганна насіла дзіця. Выратавацца ёй не ўдалося.
Гісторыкі гавораць, што, магчыма, у гэтай вёскі самы трагічны лёс. Па колькасці ахвяр для параўнання - 12 Хатыняў. І пра гэта ў нашай краіне ведаюць адзінкі. Памяць аб маленькай беларускай вёсцы захоўваюць у Светлагорскам музеі. Ваеннаму перыяду тут адведзена цэлая зала. Ёсць некалькі архіўных здымкаў.
Адрадзіць вёску так і не ўдалося. У памяць аб ёй усталявалі крыж і мемарыяльны камень
Праўда, маштабы трагедыі несувымерныя з памятным месцам. Некалькі гадоў таму мясцовыя пачалі працу па стварэнні комплексу. Адкрылі дабрачынны рахунак, стварылі праект. Але разгарнуць будаўніцтва было складана. Бо гэта тэрыторыя заказніка. Нягледзячы на тое што пакуль няма вялікага комплексу і месца знаходзіцца далёка ў лесе, паток людзей не спыняецца. Сюды едуць з усёй краіны і з-за мяжы. Курсіруюць экскурсійныя групы школьнікаў. Тайнай традыцыяй стала ўскладаць не кветкі, а дзіцячыя цацкі.
За рэалізацыю праекта ўзяліся неабыякавыя людзі, сенатары і мясцовая ўлада. На сёння вядома дакладна: мемарыялу быць. На тыдні гэта яшчэ раз асабіста пацвердзіў Аляксандр Лукашэнка падчас сустрэчы са студэнтамі і выкладчыкам медыцынскіх ВНУ. У той дзень ад будучых медыкаў прагучаў з дзясятак пытанняў: аб развіцці медыцыны, эканомікі, сферы адукацыі. Адно з пытанняў па тэлемосце прагучала з Гомеля. Пытанне пра тую самую маленькую вёсачку.
Таццяна Раманюк, студэнтка 6 курса Гомельскага дзяржаўнага медыцынскага ўніверсітэта: "Я родам са Светлагорскага раёна, у маім раёне да вайны існавала вёска Ала. Зараз на гэтым месцы пустэча. Але мы ведаем, што ўжо ў наступным годзе будзе пачата будаўніцтва новага мемарыяльнага комплексу. Аляксандр Рыгоравіч, просім вас падтрымаць нашу ініцыятыву і прыняць удзел у адкрыцці гэтага комплексу, калі ён будзе пабудаваны".
Абрысы мемарыяла ўжо сёння можна ўбачыць на паперы
Памятны крыж і брацкую магілу злучыць брукаваная дарога. Сам мемарыял будзе складацца з двух званоў і васьмі скульптур. Кожная з іх ужо высечана з каменя беларускімі майстрамі і чакае дастаўкі да месца пастаяннай экспазіцыі. У наступным годзе Беларусь адзначыць 75-годдзе вызвалення. І тое, што ў 2020 кветкі і дзіцячыя цацкі прынясуць ужо да новага добраўпарадкаванага мемарыяла, стане яшчэ адным доказам нашай агульнай народнай памяці.
