У Нацыянальным мастацкім заканчваюць рэстаўрацыю партрэтаў магнацкага роду Радзівілаў

3 января 2019

Палотны 19 стагоддзя набытыя Мірскім замкам з прыватнага збору князя Канстанціна Гагенлоэ-Шылінгсфюрста. За аднаўленне помнікаў мастацтва Нацыянальны мастацкі бярэцца не ўпершыню. Загадкі стагоддзяў у гэтых сценах штодня разгадваюць больш за 20 рэстаўратараў. Першай   абноўленыя партрэты Радзівілаў убачыла наш культурны аглядальнік Дар'я Тарасава.

Гэтыя партрэты са збору Радзівілаў вярнуліся на гістарычную радзіму літаральна некалькі гадоў назад. Арыгінальныя копіі былі створаныя ў Вільні. Магнаты часта дубліравалі свае малюнкі для розных рэзідэнцый, для князёў гэта было чымсьці накшталт хатняга фотаальбома. Упрыгожванне калекцыі Мірскага замка - два роставыя партрэты. На іх князь Міхал Казімір Рыбанька, пра што сведчыць надпіс на тыльным баку палатна, а таксама Ганна Людвіка з роду Мяцельскіх. 

Партрэты прыводзяць у экспанабельны стан. Віной з'яўляюцца ўмовы, у якіх знаходзіліся палотны. Цёмныя калідоры Шылінгсфюрсцкага замка - не лепшае месца для захоўвання жывапісу 19 стагоддзя. На роставым партрэце Міхаіл Казімір намаляваны капіістамі ў лепшых традыцыях ідэалогіі сарматызму. Гераічны вобраз Рыбанькі дапаўняе гетманская булава, якая падкрэслівае яго дзяржаўны статус. Рыцарскія латы як даніна гераічнаму мінуламу.

Аляксандр Лагуновіч-Чарапко, загадчык сектара Нацыянальнага мастацкага музея Беларусі: "Гэта па-майстэрску выкананая копія з вядомага партрэта, які знаходзіцца ў Львове і на сённяшні дзень мала хто з сучасных мастакоў здольны менавіта тэхнічна выканаць такую класную копію. Сто працэнтаў - гэта было выканана не па гравюры, а пісалася мастаком капіістам, які яе выконваў, ён бачыў перад сабою арыгінал".

У майстэрні яшчэ пахне лакам, партрэт другой жонкі Радзівіла Рыбанькі пакрываўся літаральна днямі. Паўгода карпатлівай працы - і на палатно гатовы рэстаўрацыйны пашпарт. Але вось калі партрэт толькі паступіў, карціна не здавалася радаснай. Моцныя дэфармацыі палатна, страта маляўнічага пласта і каля 12-ці разрываў. Важны акцэнт - дакладнае трапленне ў ізумрудна-бардовую гаму палатна.

Роставыя партрэты асабліва складаныя для рэстаўратараў. Улічваючы цяжар падрамнікаў, важкія палотны складана назваць мабільнымі ў працы.

У сцены замкавага комплексу "Мір" палотны пераедуць у гэтым месяцы. Урачыстая цырымонія перадачы Радзівілаўскіх партрэтаў назначаная на 15 студзеня. Рэстаўратары ў сваю чаргу прадоўжаць працаваць над усталяваннем аўтарства жывапісцаў.