На гэтым тыдні беларусы, магчыма, больш уважліва, чым звычайна, глядзелі ў жыроўкі.
Тут і павышэнне па некаторых пунктах, і літар пабольш. Напрыклад, "Тэхабслугоўванне" выходзіць з ценю. Наш карэспандэнт Святлана Лук'янюк у сваім рэпартажы паспрабуе адказаць на наступныя пытанні. Як будзем плаціць за студзень? Што выйграюць першыя паверхі? Хто ўсё-такі адказвае за двор і ці гатовыя мы эканоміць, каб знізіць штомесячныя выдаткі?
Гэтаму дому па Лагойскім тракце ў Мінску 15 гадоў. Але дагледжаны выгляд добра хавае ўзрост. Адразу бачная рука гаспадара. Генадзь Калёнаў, старшыня таварыства ўласнікаў, не без гонару паказвае дваровую тэрыторыю. Нават пасля снежных дзён усе дарожкі ідэальна расчышчаныя.
Генадзь Калёнаў, выканаўчы дырэктар Міжнароднай асацыяцыі менеджменту нерухомасці:
"Ёсць агульная маёмасць, без якой кватэра існаваць не можа. Калі прыбраць дах, сцены, падвалы, ліфты, застанецца паветра і асабістыя рэчы. Вось за гэтую агульную маёмасць усе ўласнікі кватэр сумеснага домаўласніцтва абавязаныя несці адказнасць і выдаткі".
У гэтым доме асвятленне месцаў агульнага карыстання ў жыроўцы ўжо 13 гадоў прапісваюць асобным радком. І лішнія кілаваты заўсёды ў полі зроку, чаго не скажаш пра дом насупраць. Яго здалі два гады таму. І такая дзённая ілюмінацыя там заўсёды.
Але са студзеня такія траты з кашалька жыхароў. Раней за радком "Тэхабслугоўванне" хаваўся ўвесь пералік паслуг, якія па сутнасці на тэхнічны стан дома не ўплывалі. Новыя жыроўкі, запэўніваюць спецыялісты, будуць больш празрыстымі.
Генадзь Калёнаў, выканаўчы дырэктар Міжнароднай асацыяцыі менеджменту нерухомасці: "Гэта канструктыўныя элементы жылога дома, абслугоўванне і інжынерныя сістэмы жылога дома, абслугоўванне, падвальныя памяшканні, цеплавузлы, стаякі халоднага, гарачага водазабеспячэння - тое, што будзе абслугоўваць ЖЭС. А тыя паслугі, якія выводзяцца са складу тэхнічнага абслугоўвання, самі ўласнікі могуць уплываць на іх кошт".
Новую жыроўку чакаем ужо на пачатку лютага. Прыкладна так яна будзе выглядаць: з гэтага года асобна плацім за святло ў пад'ездзе і за навядзенне чысціні ў ім, а за ліфт з гэтага часу два асобныя радкі. Гэта тэхабслугоўванне ліфта і аплата энергіі на рух. Значыць, колькі наездзілі за месяц, за столькі і заплацім.
Дзяліць будуць на прапісаных жыхароў. А за тэхабслугоўванне ліфта кошт залежыць ад метражу кватэры. Ад усіх гэтых плацяжоў, як паведамілі нам у Міністэрстве жыллёва-камунальнай гаспадаркі, вызваленыя жыхары першых паверхаў.
Тэхабслугоўванне ліфта будзе каштаваць 617 рублёў за квадрат. Траты на энергію ў сярэднім каля 7 тысяч на чалавека. Калі ў стандартнай двухпакаёвай кватэры жыве сям'я з трох чалавек, атрымліваецца крыху больш за 20 тысяч.
З новым указам, лічаць у Мінжылкамгасе, павінна памяняцца стаўленне ўласнікаў да свайго жылля і павысіцца адказнасць за яго стан.
Зараз кожнай кватэры давядзецца падключацца да грамадскага жыцця. Напрыклад, другое новаўвядзенне - прыбіранне пад'ездаў. Аплата залежыць тут ад памеру лесвічных клетак, пляцовак і наяўнасці смеццеправода.
У якасці прыкладу возьмем двухпакаёвую кватэру плошчай 48 квадратаў. Жыхары пяці-, дзевяціпавярховых дамоў без смеццеправода будуць плаціць у сярэднім па 15 тысяч за месяц. У шматпавярхоўках са смеццеправодам - каля 25-ці. Калі ў доме ёсць другая лесвіца, тарыф павялічыцца яшчэ на траціну.
Гэтыя расцэнкі актуальныя, калі пад'езд прыбірае ЖЭС. Але жыхары могуць наводзіць парадак і самі.
На сходзе прыняць рашэнне, прычым аднагалосна, прыбіраць самім або наняць прыватную фірму. Пасля абавязкова аднесці копію пратакола ў ЖЭС. Каб сэканоміць, можна вызначыць, што пад'езд прыбіраецца раз на тыдзень або месяц, але ЖЭС прасочыць, каб не было антысанітарыі.
Эканоміі ў дапамогу датчыкі руху, сэнсарныя выключальнікі, энергазберагальныя лямпачкі. За святло ў пад'ездах з гэтага часу таксама давядзецца плаціць з кішэні жыхароў. Колькі лічыльнік накруціць, за столькі і заплацяць.
Але, дарэчы, з новага асвятленне ў пад'ездзе - самая танная паслуга. Гэта ў сярэднім 200 рублёў за квадрат жылой плошчы. Гэта значыць, за стандартную двухпакаёўку плошчай 48 квадратаў каля 10-ці тысяч рублёў за месяц.
Але грэбаваць эканоміяй не варта. У гэтай 19-павярхоўцы зараз траціцца да тысячы кілават. Гэта пры тым, што тут на кожным паверсе сэнсарныя выключальнікі. Як і на чым сэканоміць, зараз вырашаць кожнаму дому самастойна. А для таварыстваў уласнікаў гэта ўжо звыклая справа.
У Беларусі 30 працэнтаў жылога фонду ў ЖБПК або таварыствах уласнікаў. Такая форма кіравання паказала эфектыўнасць. У пад'ездах чыстыя сцены, аббітыя ліфты, каб навасельцы пры пераездзе не падрапалі, а таксама абмежаваны доступ на паверх.
І такія прыемныя дробязі, як рыдлёўкі на першых паверхах, дошкі аб'яў, кантэйнеры для сартавання смецця, прычым і буйнагабарытнага, і дзіцячыя пляцоўкі. Такі ахайны выгляд магчымы ўсюды.
За апошнія гады ў Беларусі сфарміраваўся касцяк прафесійных старшынь. Але і ім даводзіцца сутыкацца з пасіўнасцю жыхароў. Але сёння наколькі пацяжэе жыроўка, будзе залежыць у тым ліку і ад актыўнасці і руплівасці кожнага з суседзяў. Расставіўшы кропкі над і ў тэхнічным абслугоўванні, у міністэрстве ўзяліся за капітальны рамонт.
Алег Паскробка, першы намеснік міністра жыллёва-камунальнай гаспадаркі Беларусі: "Было прынята рашэнне аб фарміраванні новых падыходаў у планаванні капітальных рамонтаў. Гэта павінна быць работа па абследаванні жылфонду, фарміраванні спісаў тых, хто сапраўды мае патрэбу. І ўжо штогод будуць зацвярджацца тытульныя спісы, будзе зацвярджацца фінансаванне".
Рамантаваць будуць з агульнага кашалька - нашых адлічэнняў па жыроўках і бюджэтных субсідый. Пры размеркаванні чарговасці будуць зважаць не на ўзрост, а на фізічны стан і на планы будаўнікоў. Калі праз 5-10 гадоў дом пойдзе пад знос, то капрамонту, вядома, яму не дачакацца, нават калі яму ўжо за сорак.
