Беларуская святая з Гомеля

10 января 2016

Раство, Каляды, Вадохрышча - гэтымі днямі мы па-асабліваму чакаем цуд і гаворым пра веру. Успамінаем аб людзях, якія спалучаюць у сабе і цуд, і веру побач з намі. Вось адно толькі імя - Прападобная Манефа Гомельская. Манашка Манефа, Марыя Скупічава, у эпоху паўсюднага атэізму сваім дарам дапамагала чытаць "шыфры лёсу" і лячыла хваробы як душэўныя, так і фізічныя. А пасля смерці простая жанчына з беларускай вёскі была прылічаная да аблічча святых. Але, нават пакінуўшы жыццё, яна прадаўжае здзяйсняць цуды. Наталля Бардзілоўская пабывала на радзіме святой, каб даведацца аб унікальнасці духоўнага феномена.

Вёска Сеўрукі. Тут, на вуліцы Савецкай, 13 размяшчаецца драўляны дом Манефы. У ім гаспадыня прымала кожнага, хто прыходзіў да яе. Сваю размову з наведвальнікам Манефа распачынала з пачастунку - хай сціплага, але абавязковага. Пасля смерці Прападобнай дом не апусцеў, але ў гэтыя дзверы не ўваходзіў ніхто. За 30 гадоў пасля зыходу Манефы мы першыя.

Можа, калісьці тут будзе музей-мемарыял. Першага красавіка 1918 года менавіта ў гэтай хатцы, у вёсцы пад Гомелем, у сям’і Уладзіміра і Глікерыі Скупічавых нарадзілася дачка. Гады грамадзянскай вайны, станаўлення новай савецкай улады. Муж і жонка – моцна веруючыя - тайна хрысцілі дачку пад імем Марыя - у гонар святой пустэльніцы Марыі Егіпецкай. У дзяўчынкі канстатавалі хваробу, якая назаўсёды пазбавіла яе магчымасці хадзіць. Колькі маглі, бацькі насілі дзіця на руках.

Галодны час і ўласная драма. Але Марыя, выхаваная па-хрысціянску, расце з перакананнем – яна патрэбная і будзе жыць шчасліва. З дзяцінства стараецца быць гаспадынькай - ля хаты ладзіць агародзік, які даглядае асабіста.

Іераманах Арыстарх Драздоў асабіста не быў знаёмы з Марыяй, але менавіта яму адкрыліся яе дзённікі. Святар складзе першы жыццяпіс духоўна знакамітай зямлячкі.

Каб ад фізічнай стомленасці не сарвацца духоўна, 24-гадовая Марыя вырашае замацаваць сябе ў веры, прыняўшы пострыг. У Чонкаўскім манастыры ў гонар Ціхвінскай іконы Божай Маці, што пад Гомелем, яна прымае манаства пад імем Манефа. Манашка, але не пустэльніца, яна вярнулася дадому і стала жыць па-ранейшаму. Дзверы яе хаты былі заўсёды адчыненыя для людзей, якім патрэбны былі парада і дапамога. Няшмат часу прайшло пасля прыняцця схімы, як у Сеўрукі сталі ехаць незнаёмцы. А ўсё пачалося ад суседкі - Манефа падказала, як тая можа пазбавіцца ад бясплоднасці - параіла аб'ехаць тры храмы, і ў кожным даць грошыкі на маленне, бо “Бог дзетак дае!” Праз час у суседкі ўсё спраўдзілася.

Гэта былі 60-ыя, 70-ыя, 80-ыя - гады, нелаяльныя да царквы. У Сеўруках і наваколлі цэркваў не было. Дом Манефы многім замяняў храм. Слава не проста пра незвычайныя здольнасці, але і пра смеласць таксама прыцягвала да Манефы людзей, сярод якіх аказалася і шмат адказных дзяржаўных работнікаў. Характарам і паводзінамі жанчына зусім не нагадвала манахіню, якой так пужалі атэісты – адкрытая, сяброўская, з гумарам.

За амаль 30 гадоў яе дом наведалі тысячы паломнікаў. Парады многім з іх жанчына давала, карыстаючыся падказкамі ўласных сноў. У іх бачыла прароцкую сілу.

Кажуць, у сне яна прадбачыла і ўласны зыход. Манефа пайшла напрыканцы 80-ых. А ўжо ў новым стагоддзі яе кананізавалі.

Нятленныя мошчы, да якіх па сённяшні дзень у спадзяванні прыкладаюцца людзі, захоўваюцца ў Свята-Петрапаўлаўскім саборы. Што да дома ў Сеўруках, дзе жыла святая, амаль побач з ім узвысіўся храм, які носіць імя Манефы, а ў ім – іконы, якія належалі Прападобнай.