1 верасня Украіна афіцыйна стала асацыяваным членам Еўрасаюза

3 сентября 2017

1 верасня спраўдзілася мара Майдана: Украіна афіцыйна стала асацыяваным членам Еўрасаюза. Перамовы аб збліжэнні Кіева з Бруселем пачаліся яшчэ ў 2007-м, і тэкст дамовы быў гатовы 5 гадоў таму. Аднак адміністрацыя Віктара Януковіча нечакана прыпыніла працэс еўраінтэграцыі.

Пасля Майдана новае кіраўніцтва краіны прадоўжыла курс на збліжэнне з адзінай Еўропай. Хоць працэс ішоў не так гладка, як чакалі ў Кіеве. Да прыкладу, жорсткае супраціўленне інтэграцыі Украіны ў еўрасупольнасць аказалі Нідэрланды. Жыхары каралеўства прагаласавалі супраць асацыяцыі на рэферэндуме. Зрэшты, галандскія ўлады праігнаравалі вынікі плебісцыту.

У дадатак, выгада ад асацыяцыі з ЕС апынулася куды меншай, чым яе апісвалі палітыкі. Прынамсі - на дадзены момант. Мяркуйце самі: сярэдняя зарплата ў доларавым эквіваленце дагэтуль не дасягнула ўзроўню 2013-га, затое ўзрыўны рост прадэманстраваў кошт камунальных плацяжоў. І гэта толькі адзін з прыкладаў.

Расказвае Юрый Казлоў.

1 верасня - гістарычны для Украіны дзень, гавораць улады краіны. Увосень - 2013-га замарозка пагаднення аб асацыяцыі з ЕС стала адной з прычын Еўрамайдана. За тое, каб гэты дакумент быў падпісаны і ўступіў у сілу, украінцы плацілі крывёй. Тады збліжэнне з Еўропай бачылася людзям як панацэя ад усіх праблем: карупцыі, беднаты, сацыяльнай несправядлівасці. Праз амаль чатыры гады стала відавочна: альбо лекі не тыя, альбо выкарыстоўваюць іх не па прызначэнні. Да таго ж, у інтэрв'ю мясцовымі СМІ эксперты гавораць, што ўступленне пагаднення аб асацыяцыі ў поўную сілу - свята, хутчэй, сімвалічнае.

Пагадненне аб асацыяцыі Украіны і ЕС складаецца з сямі раздзелаў. Самы галоўны з іх - стварэнне зоны свабоднага гандлю. Гэта было запушчана яшчэ ў 2016-м. Аднак эканамічны эфект ад безбар'ернага руху тавараў на захад і зваротна пакуль сціплы. Зараз ЕС з'яўляецца асноўным гандлёвым партнёрам Украіны, і тавараабарот паміж Кіевам і Бруселем працягвае расці. У параўнанні з 2016-м - на 30%.

Аднак у грашовым выразе ўсё не так добра. Калі ў 2013-м украінскі экспарт у ЕС набліжаўся да 17 мільярдаў долараў, то па выніках трох кварталаў бягучага года, гэты паказчык удвая ніжэйшы. Прычына - у абясцэньванні грыўні. Акрамя таго, Кіеў здаў пазіцыі на рынках краін Мытнага саюза. Зараз Украіна спрабуе выправіць сітуацыю, нарошчваючы гандаль нават з Расіяй, якую Рада з дня на дзень афіцыйна павінна прызнаць краінай-агрэсарам.

Як хутка Кіеву атрымаецца выйсці на паказчыкі эталоннага 2013-га, эксперты прадказаць не бяруцца. Паводле афіцыйных звестак, нацыянальная эканоміка выйшла з рэцэсіі, назіраецца невялікі рост сярэдняй зарплаты - да 280 долараў у эквіваленце.

Аднак лічбы ў тых жа жроўках дэманструюць куды больш імклівы рост. Сёння жыхары сталіцы аддаюць за ацяпленне долю зарплаты, параўнальную з 1996-м. Цяпло ў кіеўскай аднакватэрнай плошчай 40 квадратаў з'ядае пятую частку сярэднястатыстычнага заробку супраць сямі працэнтаў у 2013-м. У дадатак, гэтым летам на хвалі рэформ краіна адмовілася ад рэгулявання цэн на сацыяльна значныя тавары - хлеб, макаронныя вырабы, крупы, цукар, мяса, малочныя прадукты. Эксперты прапаноўваюць ураду задумацца аб увядзенні субсідыі на харчаванне.

Дарэчы, на гэтым фоне лік прыхільнікаў еўраінтэграцыі ва Украіне застаецца даволі высокім. Але на выгаду ад асацыяцыі шматлікія пачынаюць глядзець са скепсісам.

У 2013-м большасць украінцаў звязвала падпісанне пагаднення аб асацыяцыі з хуткім уступленнем краіны ў Еўрасаюз. Аднак тут Кіеў, здаецца, чакае лёс Анкары, якая з'яўляецца асацыяваным членам супольнасці з 60-х гадоў мінулага стагоддзя. У канцы жніўня прэзідэнт Пётр Парашэнка адзначыў, што неўзабаве Украіна стане паўнапраўным членам і ЕС, і НАТА, аднак праз некалькі дзён кіраўнік Еўракамісіі Жан-Клод Юнкер даволі бесцырымонна аспрэчыў гэтыя словы, адзначыўшы, што еўрапейскай краінай Украіна пакуль не з'яўляецца. Афіцыйны Кіеў нават запатрабаваў ад еўрачыноўніка растлумачэнняў. Яны, праўда, не рушылі ўслед альбо не былі апублікаваныя.