"Гонка легенд" - адна назва гучыць лепш за любы анонс. Цэлы россып зорак сусветнага біятлона - у беларускіх Раўбічах. Менавіта легенды, па-іншаму не скажаш. Калісьці мы захапляліся іх выступленнямі на Алімпійскіх гульнях, этапах Кубка свету, а сёння лепшыя біятланісты планеты ў літаральным сэнсе - на адлегласці выцягнутай рукі: ёсць магчымасць увачавідкі ўбачыць лыжнікаў, якія страляюць, у справе, а пры жаданні і атрымаць у куміраў аўтограф.
Прыемна, што гэтая гонка ўжо стала традыцыяй. Другі год запар з розных краін у Раўбічы з'язджаюцца тыя, хто ўсё сваё жыццё прысвяціў біятлону. З'язджаюцца з заклікам "За мір!" - такі дэвіз гонкі, якая апроч спартыўнага і відовішчнага складальніка, нясе ў сабе яшчэ і дабрачынную місію. Уся выручка ад білетаў будзе накіраваная ў Гомельскую абласную дзіцячую клінічную бальніцу.
Дарэчы, пра гледачоў. Прадчуваючы ажыятаж, арганізатары павялічылі колькасць трыбун уздоўж трасы. Так што антураж быў проста цудоўным. Панаглядаць за гонкай прыбыў і Кіраўнік беларускай дзяржавы. Усе мы ведаем, што Прэзідэнт любіць і біятлон, і іншыя зімовыя віды спорту. Пра храналогію спартыўнага свята, яго ўдзельнікаў і вынікі - наш карэспандэнт Вольга Макей.
Вось так папросту ўзяць аўтограф або сфатаграфавацца з зоркай біятлона, здавалася можна дзесьці там, далёка, па тэлевізары... Але гэты міф Беларусь развянчала ўжо двойчы. Як і тое, што біятлон магчымы толькі пры наяўнасці снегу. Вось ужо другі верасень запар на восеньскі марафон у цэнтры Еўропы злятаюцца дзясяткі легенд сусветнага біятлона.
Зрабіць біятлон адным з самых упадабаных відаў спорту ў Беларусі, а да самой Беларусі - прыкаваць увагу ўсяго свету. Тое, што, часам, не заўсёды атрымоўваецца дыпламатам, аднойчы атрымалася ў яе. Дар'я Домрачава - трохразовая алімпійская чэмпіёнка - адзіная біятланістка ў свеце, каму пакарыўся гэты тытул у асабістых гонках і першая ў гісторыі дзяржавы жанчына - герой Беларусі.
Але, мабыць, самая высокая ўзнагарода чакае яе наперадзе. У кастрычніку Домрачава стане мамай. Але, нават нягледзячы на прыстойны тэрмін, і зараз са спортам яна не расстаецца, хоць бы ў ролі арганізатара "Гонкі легенд". На турніры па зразумелых прычынах яна не прысутнічала, перадаўшы ўдзельнікам відэапрывітанне!
Такіх спаборніцтваў яшчэ не праводзілі ў свеце, але роўна год назад на запрашэнне зляцеліся два дзясяткі зорак біятлона. Гэтым разам легенд куды больш - 35. У адзін час - вось ужо другую восень запар, у адным месцы - пад Мінскам - збіраюцца тыя, хто выйграў усё. Ну або амаль усё.
Спіс "легенд" - уражвае. Такую канцэнтрацыю чэмпіёнаў наўрад ці сустрэнеш на сусветных турнірах. У стартавым пратаколе ўладальнікі 27-мі залатых алімпійскіх медалёў, 6-ці вялікіх хрустальных глобусаў і 85-ці званняў чэмпіёнаў свету.
Вось да прыкладу: Свен Фішэр - чатырохразовы алімпійскі чэмпіён і сяміразовы - свету. Шматлікія яго памятаюць як самага загартаванага: нават у люты мароз ён заўсёды спаборнічаў без пальчатак. Менавіта па гэтай прычыне 11 гадоў назад на фінале Кубка свету ў Ханты-Мансійску немец абмарозіў рукі і не ўдзельнічаў у апошнім старце сезона. Кар'еру Фішэр завяршыў 9 гадоў назад, але з біятлонам не завязаў: працуе спартыўным журналістам.
Сярод легенд - і чатырохразовы алімпійскі чэмпіён Рыка Грос. Камандны баец большасць сваіх узнагарод выйграў менавіта ў эстафетах. Завяршыўшы з біятлонам, стаў трэнерам і захапіўся гольфам. Грос - бацька траіх сыноў, старэйшы з якіх займаецца біятлонам.
Каці Вільхельм - першая ў гісторыі біятланістка, якой атрымалася выйграць тры алімпійскія залатыя медалі. Але ў адрозненне ад Дар'і Домрачавай, узнагароды немка заваявала на дзвюх Гульнях і адну з іх - у эстафеце. Пяціразовая чэмпіёнка свету, або Рудая Шэльма, як яе завуць балельшчыкі, была адной з самых стабільных біятланістак апошняга дзесяцігоддзя. З 2001 года, з кожнага чэмпіянату свету яна прывозіла хоць бы адзін медаль. Сваю апошнюю гонку яна завяршыла з флагам у руцэ, на якім - словы падзякі балельшчыкам.
Нарвежац Халвар Ханевольд - сёння таксама ў Раўбічах. На яго рахунку тры алімпійскія залатыя медалі і пяць тытулаў чэмпіёна свету. За тэхніку Ханевольду ў свой час далі мянушку Краб. Па лыжным ходзе ён моцна прайграваў сваім знакамітым сапернікам, у тым ліку і Б'ёрндалену, але наганяў за кошт дакладнай стральбы. Пад заслону кар'еры нарвежац даказаў, што нават на пятым дзясятку можна заваяваць трэцяе золата ў кар'еры, выйграўшы эстафету ў алімпійскім Ванкуверы. А зараз, як і шматлікія экс-спартсмены, прысвяціў сябе журналістыцы.
Вядома, у журналістаў да такога зорнага стартавага ліста вялікая цікавасць: дзеля інтэрв'ю з легендамі ў Раўбічы акрэдытаваліся і дзясяткі замежных СМІ. А вось некаторыя беларускія рэпарцёры нават склалі канкурэнцыю мэтрам біятлона. Змяшаная эстафета. Дыстанцыя 2 кіламетры. На адзін дзень замест мікрафонаў у іх руках - вінтоўкі. А трапнасць слова замяняе дакладнасць стральбы па мішэнях. У спаборніцтвах сярод журналістаў і вядучыя Агенцтва тэленавін Віялета Сакаловіч і Аляксандр Ярмош. Перамога ў самага спартыўнага тэлеканала - "Беларусь 5"!
Тым часам прафесіяналы толькі рыхтуюцца да гонкі. Наперадзе - два мас-старты. Жаночы і мужчынскі. Максімальная канцэнтрацыя і сабранасць. Хоць месцы на п'едэстале - тут, хутчэй, умоўнасць. Барацьба на трасе - інтрыгуючая. Змяняюцца лідары, хтосьці з'язджае на штрафныя кругі.
Усе яны даказваюць, што ўсё яшчэ ў страі. Жаночы мас-старт выйгравае немка Катрын Ланг. Мужчынскі - алімпійскі чэмпіён расіянін Сяргей Тарасаў.
У перапынках паміж зорнымі баталіямі для гледачоў забаўкі на любы густ. Раўбічы ператварыліся ў беларускую гасцёўню, дзе можна пакаштаваць стравы нацыянальнай кухні. Арганізатары ўлічылі леташні вопыт і павялічылі колькасць кафэ. Прадугледзелі і забаўкі для дзяцей - ад катання на навамодных сігвэях, да майстар-класаў па вырабе беларускіх сувеніраў.
У Кіраўніка дзяржавы да спорту - стаўленне асаблівае. Тут Аляксандр Лукашэнка не толькі як Прэзідэнт краіны і Нацыянальнага алімпійскага камітэта, але і як балельшчык. А такая нефармальная сустрэча з прафесіяналамі біятлона - магчымасць абмеркаваць сам турнір. "Гонка легенд" - не толькі свята для балельшчыкаў, але і выдатны майстар-клас для будучых чэмпіёнаў. Зрэшты, пра ідэю турніру спартсменам распавёў Аляксандр Лукашэнка.
Дарэчы, на памяць аб сустрэчы чэмпіёны падрыхтавалі Прэзідэнту эксклюзіўны падарунак - агульнае фота з аўтографамі. Сярод спартсменаў - і вядомы расійскі тэлевядучы Дзмітрый Губерніеў. Яго нярэдка жартаўліва называюць галоўным беларускім балельшчыкам. Вось ужо другі год на запрашэнне каменціраваць "Гонку легенд" ён, не разважаючы, адказвае: "Так".
Зрэшты, у беларускага спарткомплекса пад Мінскам свая гісторыя. Яго пабудавалі больш за 40 гадоў назад. Шматлікія яго памятаюць яшчэ такім.
Так, да пачатку нулявых цэнтр прыняў з дзясятак чэмпіянатаў свету і Еўропы. Але спартыўная індустрыя развіваецца хутка. Рашэнне аб глабальным абнаўленні цэнтра прымаюць у 2010, а ўжо ў 2014 Раўбічы ператвараюцца ў адзін з найлепшых спарткомплексаў планеты, і ў лютым 2015-га на выдатна спраўляецца з роляй гаспадара на чэмпіянаце свету сярод юніёраў. Сёння цэнтр не тое што не сорамна паказаць зоркам сусветнага біятлона, але ён гатовы прыняць спаборніцтвы самага высокага ўзроўню. Напрыклад, адзін з этапаў Кубка свету. Шырокая траса, крутыя ўздымы, новае стрэльбішча, сучасны судзейскі комплекс. І нават адвечная праблема са снегам Раўбічам не пагражае. У мінулым сезоне ў Оберхофе арганізатары адмяняюць этап Кубка свету з-за занадта цёплага надвор'я. Беларускі бок адразу ж гатовы быў падставіць плячо.
Зараз і ў беларусаў ёсць магчымасць бачыць легенд біятлона не толькі па тэлевізары, але нават атрымаць аўтограф. Але галоўнае - гэта магчымасць акунуцца ў атмасферу, якая не саступае міжнародным стартам, і назіраць за гэтым відовішчным відам спорту прама з трыбун.
Білеты на самы зорны біятлонны турнір раскупілі хутка, нават прыйшлося павялічыць колькасць трыбун уздоўж трасы. Дарэчы, паводле слоў арганізатараў, "Гонка легенд" сёлета збірае 15 тысяч гледачоў. А гэта ўдвая больш, чым змог прыняць алімпійскі біятлонны комплекс "Лаўра" ў Сочы. Зрэшты, такую аўдыторыю, наўрад ці ўбачыш нават на этапах Кубка свету.
Вядома, самы відовішчны этап гонкі - змяшаная эстафета легенд біятлона. Назірае за гэтай, самай інтрыгуючай часткай спаборніцтваў, Аляксандр Лукашэнка ў кампаніі вядомых беларускіх спартсменаў.
Тым часам на стадыёне разгараецца спартыўны запал. Вырашальным становіцца апошні агнявы рубеж. Фрудэ Андэрсан святкаваў бы перамогу, калі б паразіў усе пяць мішэняў з першай спробы. Але спорт не трывае ўмоўнага ладу. Два дадатковыя патроны пакідаюць Андэрсана ў пары з Катрын Ланг на другім месцы. Перамогу атрымала пара Мары-Лор Брунэ і Крыстаф Зуман.
Вядома, для іх, тытулаваных і вядомых, месцы ў "Гонцы легенд" - хутчэй умоўнасць. Куды важней - адчуваць, што іх справа - спорт - год ад года захапляе ўсё больш балельшчыкаў, а будучых зорак біятлона прыводзіць у спартшколы. Акрамя таго, у гэтага спартыўнага фестывалю - важная дабрачынная місія. Летась выручку ад продажу білетаў накіравалі на будаўніцтва дзіцячага хоспіса пад Мінскам, сёлета - сюрпрыз чакае Гомельскую абласную дзіцячую бальніцу.
Зрэшты, Гонка легенд" апраўдвае афіцыйную назву - "Зоркі біятлона за мір". І сімвалічна пацвярджае: Беларусь застаецца не толькі мірнай палітычнай, але і спартыўнай пляцоўкай.
