Аб стварэнні ўмоў для сусветных IT-кампаній, аб інвестыцыях у будучыню і аб укараненні найноўшых фінансавых інструментаў сёння гаварылі ў Мінску. У Палацы Незалежнасці адбылася вялікая сустрэча Кіраўніка дзяржавы з прадстаўнікамі дзелавых колаў. Дзве з паловай сотні чалавек - ад рамеснікаў да ўладальнікаў буйных кампаній - сталі ўдзельнікамі гутаркі. Восенню Прэзідэнт падпісаў цэлы пакет спадарожных дакументаў па лібералізацыі бізнесу. Яны павінны даць магутны імпульс развіццю прыватнага сектара эканомікі. Размова аб ухіленні любых адміністрацыйных бар'ераў, якія перашкаджаюць дзелавой ініцыятыве. На думку Аляксандра Лукашэнкі, прадпрымальнікі павінны больш актыўна развіваць бізнес у малых гарадах і сельскай мясцовасці. Шматлікія з прысутных прымалі самы актыўны ўдзел у маштабнай працы па паляпшэнні бізнес-клімату, стымуляванні дзелавой актыўнасці і напаўненні прарыўнага дакумента па развіцці лічбавай эканомікі. Чарговая сустрэча ў Прэзідэнта - гэта адкрыты дыялог і магчымасць яшчэ раз зверыць гадзіннікі, даць ацэнку праробленай працы і выказаць прапановы на перспектыву. З падрабязнасцямі наш палітычны аглядальнік Андрэй Крывашэеў.
"Рэвалюцыйны" пакет дэкрэтаў і ўказаў, яго ў дзелавым асяроддзі ўжо ахрысцілі 3-й каляднай хваляй лібералізацыі, сімвалічна паклалі ў якасці дарунка пад навагоднюю ёлку 2018. Але ў адрозненне ад шматлікіх падарункаў - гэты не выпадковы і не разавы. Рыхтавалі, удакладнялі і прымалі разам з бізнесам, а часцей і зусім сам бізнес. У фундаменце ўся эканамічная палітыка Беларусі мінімум з 2002. Напрыклад, з той жа лічбавай эканомікай і IT-краінай, без дзесяцігоддзя ПВТ дэкрэт быў бы проста немагчымы. Але нават не гэта галоўнае - сёння бізнес шчаслівы навацыямі, але заўтра гэтае шчасце трэба будзе падзяліць з усёй краінай без эгаізму і жлобства. Да гэтага абавязвае і вялікая дамова з уладай, і беларуская традыцыя і сам дух Новага года і Раства.
Сказаць, што новай хвалі паляпшэння бізнес-асяроддзя прадпрымальнікі чакалі, значыць амаль нічога не сказаць. Пакет з дэкрэтаў і ўказаў па развіцці прадпрымальніцтва, мінімізацыі праверак, лічбавай эканоміцы, бізнесе ў правінцыі і радыкальным скарачэнні бюракратыі стаў хітом дыскусій і надзей. Бізнес, якому напрамую даручылі ўпісаць у законы самыя смелыя прапановы, выношваў іх як свой твор. І таму нервова рэагаваў на кожны чых і плётку з боку. Маўляў, урад ідэі выпусташыць - не выкінулі ні слова. Або, маўляў, Савет прадпрымальнікаў, дарэчы, адзіны пры Прэзідэнце - гэта дэкарацыя, адкрытая хлусня. Без Савета з гэтага часу ні аднаго ключавога дакумента з парламента і Саўміна не выйдзе. Або самая свежая плётка - на вялікі дзелавы савет запросяць вузкае кола і адобраць цішком. Мяркуйце самі. У Вялікай зале Палаца Незалежнасці цесна ад бізнес-кітоў, членаў саветаў малога і сярэдняга бізнесу, інвестараў дзеючых і будучых. Так, не паклікалі дзеячаў ад каляпалітыкі, але яно і лепш. Менш палітыкі - больш справы і людзей справы.
Наогул, калі паклікаць усіх, чые ўмовы працы паляпшае адзін Дэкрэт №7, прычым напрамую, давялося б збіраць 20 стадыёнаў маштабу "Мінск-Арэны".
У Беларусі ўжо больш за 100 000 юрасоб мікра-, малога і сярэдняга бізнесу і 235 000 іпэшнікаў. Унушальная доля эканомікі, што расце. Дае крыху менш за траціну ўсіх падаткаў у краіне. Па рэгіёнах размеркаваны, вядома, нераўнамерна - больш за 30 % у мінскай агламерацыі і вобласці. Але на тое ён і пакет навацый, каб даць стымул рэгіянальнаму развіццю - аграсядзібам, гандлю і паслугам на сяле, вытворцам у малых гарадах, турбізнесу ў прыгранічных рэгіёнах, айцішнікам і высокім тэхналогіям – усюды, куды дацягваецца хуткасны Інтэрнэт, фінансавае плячо Банка развіцця і ініцыятыва саміх людзей справы.
Дарэчы, шматлікія, давяраючы ўладзе, пашырылі бізнес і ўклалі грошы, не чакаючы фармальнага подпісу. І не пралічыліся. Сёння з задавальненнем дзяліліся з Прэзідэнтам і прэсай поспехамі і планамі.
Абсалютным хітом дзелавога сезона стаў і Дэкрэт аб лічбавай эканоміцы. У кулуарах, у прафесіяналаў, у прэсе яго даўно назвалі лічбавай рэвалюцыяй. А таму некаторыя сумняваліся - ці магчымая яна ў краіне, якая аддае перавагу рыўкам перад устойлівым развіццём. Прэзідэнт, які, па сутнасці, заказаў дэкрэт айцішнікам, застаўся верны слову і без лакіроўкі змацаваў IT-рэвалюцыю подпісам учора.
Бізнес гаворыць. Гаворыць не толькі словам, але і справай. За год на адным аптымізме ад распрацоўкі дэкрэта ў ПВТ прыйшло больш прадуктовых інтэрнэт-кампаній, чым за папярэднія 10. А словазлучэнне "IT-Беларусь" з навуковай фантастыкі перайшло ў штодзённікі кіраўнікоў сусветных карпарацый.
Зрэшты, дэкрэт аб лічбе - не толькі пра IT. Ён пранікае ва ўсе сферы нашага жыцця. Ад банкінгу ў тэлефоне да электроннай бескантактнай мытні на мяжы. Час на праходжанне беларускай мяжы для добрасумленнага перавозчыка ўжо скараціўся ў 6 разоў. У маштабах краіны гэта мільёны долараў. Плюс адмянілі пуцявыя лісты, зацягнутыя медагляды. Швейцарцы не вераць - канкурэнты бліжэй просяць свае ўрады ўвесці бар'еры для беларусаў, інакш пацясняць на рынку.
Падтрымлівае IT-рэвалюцыю і галоўны банк краіны - Нацыянальны. Тая ж тэхналогія блокчэйн або разумны кантракт - гэта будучыня і фінансавых рынкаў. Абавязковае выкананне. Абсалютная празрыстасць. Лічбавая крэдытная гісторыя. Павел Уладзіміравіч Калаўр - эксклюзіўна аб тым, чаму падтрымалі.
Шматлікія з навацый і рэвалюцый у пакеце дакументаў, вядома, рызыка. Але ўлада ідзе на яе ўсвядомлена. Бо быў пазітыўны досвед. Напрыклад, так званая другая хваля лібералізацыі 2009-2010 гадоў. Памятаеце, дырэктыва аб прадпрымальніцтве, барацьба з бюракратызмам, ліцэнзаванне, уласнасць.
Сваю частку новага вялікага пагаднення з бізнесам гатовы выканаць і Нацыянальны банк. Галоўны банкір краіны абяцае і надалей забяспечваць эканоміку недарагімі крэдытамі для росту. Грошай, вядома, заўсёды мала, але лічбы не хлусяць.
Сістэмна вырашае новы пакет дакументаў і дзве вострыя праблемы сучаснасці - адміністрацыйныя працэдуры, чытай, бюракратыя і праверкі, часта бессэнсоўныя і бязлітасныя. Напрыклад, лік правіл пажарнай бяспекі скарочаны ў 11 разоў, санітарных - у 13, ветэрынарных - у 10. Таксама з гэтага часу ніхто не стане паказваць прыватнаму магазіну да якой гадзіны працаваць або загадваць прыватнаму рэстаранчыку, што адны дранікі гатаваць трэба ў 3-х розных цэхах. У частцы праверак - мала што за праславуты "наезд" кантралёр адкажа кашальком і свабодай, так яшчэ і сам лік кантралёраў зрэзаны на 10%.
Сам бізнес дзвюма рукамі за новую сістэму давернага кантролю. Прытым што дзяржава руку з пульса цэн не здымае, а адказнасць за жульніцтва нават узрасце.
Асобны пакет навацый датычыцца правінцыі, дакладней, якасці жыцця і магчымасці сапраўды працаваць і годна зарабляць у рэгіёнах.
Прыклад у вытворчасці - першая акумулятарная кампанія пачынала з невялікага заводзіка, а зараз выходзіць на холдынг. Новыя заводы ў Белазёрску, Пінску выходзяць на канвееры сусветных аўтагігантаў. Хоць ёсць боязь - раптам у падзаконных актах накаламуцяць?
Яшчэ адна жыццёвая ніша для правінцыі - аграэкатурызм. Пачыналі з 34 сядзіб і жорсткага даручэння Прэзідэнта банкірам і мясцовай уладзе - падтрымаць самазанятасць цалкам. Гэта не проста адпачынак, карпаратыў або вяселле на прыродзе - гэта адраджэнне і развіццё сяла, захаванне нацыянальнай кухні, рамёстваў, побыту і самой душы беларускай вёскі. Па гэты спакой і душэўнасць да нас едуць з усёй Еўразіі.
Для сельскіх прадпрымальнікаў у сферы гандлю і паслуг - самыя льготныя ўмовы вядзення бізнесу. Падаткі на зямлю і нерухомасць не спаганяюцца, так чалавек прырастае да зямлі і становіцца на ногі. Падатак на прыбытак - усяго 6 працэнтаў, утрая ніжэй за агульную стаўку. Няма ПДВ - падатку, які закладваюць у кошт. Гэта падтрымка і самога прадпрымальніка, і яго кліентаў вяскоўцаў.
Наогул, прынятыя заканадаўчыя навацыі не ўтрымліваюць паўмер. Насупраць, улада прапаноўвае бізнесу сумленнае партнёрства. Крытэрыі сумленнасці тыя ж, што і з дзяржсектарам - цэны, не дзерці тры шкуры, занятасць - мы ў адной дзяржаве жывем, і кожнае працоўнае месца гэта асабістае ўкладанне ў стабільнасць і росквіт. Нарэшце, зарплаты - з годным даходам ніводны беларус не пойдзе на новае "раскулачванне" нават самага буйнога бізнесу.
Такі адкрыты дыялог з бізнесам, вядома, дадаў яму і пазітыву пад канец года і запалу на год будучы.
Сённяшні фундаментальны савет з бізнесам, напэўна, не апошні. На будучы год ужо закладзеныя дзве кардынальныя ініцыятывы - новы падатковы кодэкс і новы ўказ аб ліцэнзаванні. Прычым нормы гэтых дакументаў пройдуць сіта саміх прадпрымальнікаў.
У цэлым жа ўлада, па сутнасці, вывела новую формулу сумленнага партнёрства з бізнесам, паводле Прэзідэнта гучыць яна так. Можаш дапамагчы па законе - дапамажы, не можаш - не перашкаджай. Калі закон патрабуе ўмяшацца - толькі тады дзейнічай.
Ну чым не прэамбула да новай вялікай дамовы дзяржаўна-прыватнага партнёрства?
