Бяспека. У сучасным свеце гэта слова з кожным днём знаходзіць усё большую каштоўнасць, менавіта яна сёння стаіць у аснове асноў і міждзяржаўных адносін, і проста жыцця кожнага чалавека на планеце. Бо, згадзіцеся, будаваць эканоміку, развіваць прамысловасць і проста атрымліваць адукацыю, працаваць значна прасцей, усведамляючы, што жывеш у спакойнай краіне. Наш Прэзідэнт пастаянна нагадвае: палітыка Беларусі выключна мірная, а на знешнім контуры галоўныя прыярытэты - добрасуседства і шматвектарнасць. Сусветныя адносіны сёння складваюцца такім чынам, што такія падыходы сапраўды ў дэфіцыце. У дэфіцыце і просты дыялог, якога так не хапае шматлікім палітыкам. Менавіта з гэтай пазіцыяй выступае афіцыйны Мінск і на шматлікіх міжнародных пляцоўках.
Зрэшты, з дыялогам, мірам і бяспекай ужо асацыюецца і сама беларуская сталіца, якую ўсё часцей выбіраюць лакацыяй для абмеркавання глабальных сусветных праблем. Вядома, памятаем і "нармандскую чацвёрку", і мінскі дыялог, і маштабны форум Парламенцкай асамблеі АБСЕ. І вось сёння зноў у Беларусі абмяркоўваюць пытанні агульнай бяспекі на міжнароднай канферэнцыі, прысвечанай барацьбе з тэрарызмам. Мінск нездарма становіцца месцам сустрэчы, гэта прызнанне ініцыятыў і намаганняў Беларусі па наладжванні дыялогу паміж дзяржавамі. Наша краіна ўносіць свой уклад у барацьбу з міжнародным тэрарызмам, актыўна выяўляючы сябе на пляцоўках ААН і АБСЕ, дзе па беларускіх ініцыятывах прымаюцца найважнейшыя рашэнні.
Такі падыход высока цэняць. Генеральны сакратар АБСЕ Томас Грэмінгер сёння падчас сустрэчы з Аляксандрам Лукашэнкам нават аднясе Беларусь да той рэдкай групы краін, якая займаецца будаўніцтвам мастоў, што асабліва важна, калі рознагалоссі паміж Усходам і Захадам толькі ўзмацняюцца. Зрэшты, у Палацы Незалежнасці сёння абмяркоўвалі і ролю Беларусі на пляцоўцы Арганізацыі Аб'яднаных Нацый. Як аказалася, намесніка генеральнага сакратара ААН з нашай краінай звязвае не толькі цеснае супрацоўніцтва.
Бацька Уладзіміра Варанкова родам са Шклоўскага раёна. Так што тэма малой радзімы сёння набыла міжнародныя маштабы. Аб усім падрабязна Наталля Брэвус.
Яшчэ ў маі, быўшы ў беларускай сталіцы, паўтараў афіцыйнаму Мінску - гаварыў, што ўзаемаадносіны паміж краінамі ў свеце сёння выклікаюць турботу. Супрацьстаянне Усходу і Захаду толькі ўзмацняецца. Важна не дапускаць эскалацыі. Таму дыялог - у самых розных варыяцыях - гэта тое, што трэба. Быўшы ўдзельнікам АБСЕ, Беларусь не сядзіць, склаўшы рукі, актыўнічае.
Пытанні бяспекі нам не абыякавыя. Тым больш, калі неспакойна ля самых нашых меж. Неабыякавасць і ініцыятыўнасць шануюць у свеце, таму ў нас мінулым летам сустракаліся парламентарыі краін АБСЕ. Мы гатовы рабіць больш - важны акцэнт, які гучыць ад беларускага Прэзідэнта сёння на сустрэчы з генеральным сакратаром АБСЕ. Але прыйшоў час, каб роля самой арганізацыі пры рашэнні міжнародных праблем была куды больш важкай.
Еўрапейская бяспека ў крызісе. Хапае канфліктаў на еўразійскай прасторы. Іх вырашэнне - ад Нагорнага Карабаха да Украіны - ключавы кірунак дзейнасці АБСЕ. Найбуйнейшай у свеце рэгіянальнай арганізацыі, якая займаецца пытаннямі бяспекі. Яна аб'ядноўвае 57 дзяржаў у Паўночнай Амерыцы, Еўропе і Цэнтральнай Азіі. Спакою не дадае ўсеагульная гонка ўзбраенняў і ўсплёскі тэрору. Маштабная вайна ў Сірыі, неўціхальны Данбас… Менавіта на такім фоне Беларусь б'е ў званы - даўно пара абнавіць Хельсінскі працэс для разрадкі паміж Захадам і Усходам. Ну а пакуль павольна, але дакладна, Мінск робіць усё для таго, каб дыялог атрымліваўся.
Беларусь і АБСЕ цесна супрацоўнічаюць па цэлым шэрагу пытанняў - гэта і барацьба з гандлем людзьмі, рэформа сектара бяспекі, пытанні гендарнай роўнасці. І, вядома, - мінскі фармат перамоў па Украіне застаецца вельмі важным. Сустрэчы кантактнай групы праходзяць рэгулярна.
Кіберзлачыннасць, гандаль людзьмі, наркатрафік, міграцыя - усе гэтыя беды не ведаюць меж. Сур'ёзная пагроза ўсяму свету і бяспецы кожнай дзяржавы сёння - гэта тэрарызм. Статыстыка ААН несуцяшальная. Толькі летась было ўчынена 11 тысяч тэрактаў больш як у 100 краінах. У выніку загінулі 25 тысяч чалавек, 35 тысяч былі параненыя. Уражвае і сума сукупнага эканамічнага ўрону ад тэрарыстычнай пагрозы - 90 мільярдаў долараў. Як разам змагацца з гэтым злом, у тым ліку і ў лічбавай прасторы? Задача з зорачкай для ўсіх дзяржаў. Усё часцей экстрэмісты выкарыстоўваюць тэхналогіі ў сваіх злачынных задумах. Супрацьстаяць гэтаму трэба разам. У Беларусі пастаянна ўдасканальваецца заканадаўства, каб эфектыўна змагацца з экстрэмізмам. Плюс да гэтага актыўна працуюць на міжнародных пляцоўках - ад ініцыятыў па абароне найважнейшых аб'ектаў энергетычнай інфраструктуры да ўдзелу ў Еўразійскай групе, якая процідзейнічае фінансаванню тэрарызму. Наша краіна падтрымала прыняцце яшчэ ў 2006 годзе Глабальнай контртэрарыстычнай стратэгіі ААН. У такім ключы антытэрору працуе Беларусь і ў Садружнасці Незалежных Дзяржаў, і ў рамках АДКБ. Тое, што гэтая тэма становіцца прыярытэтам Арганізацыі Аб'яднаных Нацый, зразумела і па таму, што вынікам рэформ новага генеральнага сакратара Гутэрыша стала стварэнне год таму спецыяльнага ўпраўлення.
Кіраўнік контртэрарыстычнага ўпраўлення - расійскі дыпламат з беларускімі каранямі. Аказалася, што бацька Уладзіміра Варанкова - ураджэнец Шклоўскага раёна Магілёўскай вобласці. Усё дзяцінства дыпламат правёў менавіта ў гэтых краях. Гэты факт, вядома, паўплываў на тон размовы ў Палацы Незалежнасці. Гаварылі не толькі аб развіцці сістэмы ААН (гэта важна), але і аб малой радзіме - гэта ад душы.
Актыўнасць беларускай дыпламатыі на пляцоўцы ААН вельмі прыкметная. Дарэчы, апошні час у сценах арганізацыі, як паказала мінулая Генасамблея, дзяржавы ўсё часцей абменьваюцца папрокамі. Не без гэтага. Таму пытанне ўмацавання даверу выходзіць на першы план.
На нядаўняй Мюнхенскай канферэнцыі па бяспецы раз-пораз гучала думка - свет уступіў у самы неспакойны час з 1945 года. Час ідзе, але канфліктаў на планеце менш не становіцца, на жаль. Здавалася б, лічбавы прагрэс аблягчае наша жыццё, усё яно ў адным смартфоне. Так, з лічбай прасцей, але ці заўсёды больш бяспечна? Вялікае пытанне. І гэтым пытаннем задаюцца эксперты ва ўсім свеце.
