Другі дзень беларуская сталіца ў цэнтры міжнароднай палітыкі. Сустрэча асноўнай групы Мюнхенскай канферэнцыі па праблемах бяспекі ў Мінску ў топе навін сусветных СМІ. Заявы, якія прагучалі тут напярэдадні, эксперты ўжо вызначылі як моцныя сігналы ў адрас сусветных палітыкаў. Адкрыта, без пратакольнага фармалізму Беларусь выразна пазначыла сваю пазіцыю ў дачыненні да сённяшніх болевых пунктаў на геапалітычнай карце і прапанавала шляхі іх рашэння. І тое, што ў нашым доме мір і стабільнасць, не магло не развеяць сумненняў у шчырасці слоў Прэзідэнта. Беларусь сёння перагаворная пляцоўка для абмеркавання шматлікіх праблем, якія ад страты даверу паміж удзельнікамі напроста вырашыць не атрымліваецца. Гатовасць зрабіць усё для гарантавання бяспекі ў рэгіёне, знішчыць правал паміж Усходам і Захадам наша краіна паказала і гэтым разам.
Сёння, падчас другога дня сустрэчы асноўнай групы Мюнхенскай канферэнцыі, яе ўдзельнікі пацвердзілі: толькі агульны парадак дня і шчырае супрацоўніцтва могуць дапамагчы ў вырашэнні рэгіянальных канфліктаў. Калі гэтага не адбываецца, значыць, хтосьці ў іх зацікаўлены. Пра гэта напярэдадні гаварыў і лідар Беларусі. І тут галоўнае - пытанне цаны: чалавечыя жыцці супраць сумнеўных асноў і традыцый. Што такое гібель людзей, Беларусь зведала ў сваёй гісторыі, роўна як і адчула ў сучаснасці, калі бяда прыходзіць да суседзяў, боль аддаецца і ва ўласным доме. Менавіта таму паняцце "мір" у нас крэўнае, у менталітэце. І менавіта таму размовы пра бяспеку - шчырыя і пэўныя.
Дыскусія, якая адбылася ўчора, сёння таксама працягнулася ў Палацы Незалежнасці. Аляксандр Лукашэнка сустрэўся з прэм'ер-міністрам Малдовы і старшынёй сената парламента Казахстана. Акрамя актуальных пытанняў бяспекі, якія гучаць у гэтыя дні ў нашай сталіцы, гаварылі і аб умацаванні эканамічных сувязяў. Усе падрабязнасці - у Ілоны Красуцкай.
Поўнафарматны дыялог у імя міру. Больш за сотню аўтарытэтных палітыкаў. Кіраўнікі дзяржаў і ўрадаў, лідары сусветнай дыпламатыі. Вялікая Еўропа зноў выбірае Мінск, каб гаварыць пра бяспеку. Сустрэчу асноўнай групы Мюнхенскай канферэнцыі прымае мірная пляцоўка - Палац Незалежнасці. Адназначны сігнал - нам давяраюць, але мы хочам, каб усе давяралі адно аднаму.
Выступленне беларускага лідара ў дыскусійнай частцы форуму суправаджае нечаканасць мімікі ўдзельнікаў, а сусветныя СМІ маментальна разбіраюць выступленне на цытаты. Заявы, якія прагучалі напярэдадні, эксперты ўжо вызначылі як штосьці не ўласцівае духу вялікай палітыкі. Вось ужо сапраўды, сумленнасць і адкрытасць - дэфіцытныя якасці. Беларускі Прэзідэнт шчыра пра болевыя пункты рэгіёна: рознагалоссі па лініі Усход - Захад, канфлікт ва Украіне, "Хельсінкі-2". І пытанні, якія звычайна прынята каментаваць, прытрымліваючыся правіл дыпламатыі. Але рэтушаваць праблемы ўжо дакладна не ў стылі Кіраўніка беларускай дзяржавы.
Відавочна, мала хто чакаў пачуць такі эмацыйны дыялог. Зрэшты, калі мір у ачагах канфліктаў, не варта хаваць праблемы ў зручныя фармулёўкі. Удзельнікі форуму яшчэ на дзень затрымаліся ў Мінску падвесці вынікі сустрэчы асноўнай групы Мюнхенскай канферэнцыі.
Вольфганг Шусель, былы федэральны канцлер Аўстрыі: "У свеце шмат сур'ёзных канфліктаў. І яны датычацца кожнага. Спробы пазбавіцца ад сусветных пагроз, якія маюць дачыненне да сітуацыі на Сярэднім Усходзе, рост ваеннага ўмяшання паўсюль, зброя, якая будзе скарыстана зараз або пазней. Ваш Прэзідэнт цалкам мае рацыю, ён сказаў выдатную прамову на канферэнцыі. У Мінска выдатная рэпутацыя пляцоўкі для перамоў дзякуючы мінскаму працэсу. Ён дапамагае хоць неяк стабілізаваць сітуацыю і, хоць канфлікт не вырашаны, але мы верым, што не без дапамогі мінскіх перамоў рана або позна будзе знойдзена рашэнне".
Томас Грэмінгер, Генеральны сакратар АБСЕ: "Павінен адзначыць вашага Прэзідэнта, які выказваецца за новыя ідэі, якія неабходна развіваць і прасоўваць. Напрыклад, пашырэнне фармату мінскага працэсу, што вельмі прывітаецца. І я ўжо сказаў колькі гадзін таму вашым калегам, што гэтыя ідэі трэба зараз узяць на ўзбраенне. Яны нададуць мінскім дамоўленасцям свежы імпульс, рэалізацыя якіх зараз захраснула на месцы. І гэта непрымальна. Мы не можам быць задаволеныя ўзброеным канфліктам, які працягваецца ў Еўропе пяты год запар. Гэтаму трэба пакласці канец. Гэта не толькі спыніць пакуты насельніцтва гэтай краіны, але і прывядзе да бяспекі ў рэгіёне. Таму я лічу, што фармат мінскага працэсу павінен быць пашыраны, і я рады, што гэтыя спробы працягваюцца".
Удзельнікі канферэнцыі зрабілі вельмі правільна - прыехалі загадзя, каб абмеркаваць узаемавыгадныя праекты. Шматлікія кіраўнікі замежных дэлегацый прасілі аб асабістай сустрэчы Аляксандра Лукашэнку. Атрымалася, у графіку беларускага Прэзідэнта ўдвая больш мерапрыемстваў, чым дзён на тыдні.
Адзін з удзельнікаў канферэнцыі - кіраўнік урада Малдовы Павел Філіп. Прыбыў з вялікай дэлегацыяй. 20 чалавек. У беларускую сталіцу яны прыляцелі першым прамым рэйсам Кішынёў - Мінск. Дарэчы, тысячнаму пасажыру прэм'ер Малдовы паабяцаў незвычайны бонус - экскурсію ва ўрад і ў адзін з найлепшых вінзаводаў - візітную картку краіны.
Журналісты за вочы ахрысцілі яго не толькі прагрэсіўным, але і самым ініцыятыўным прэм'ерам СНД. Філіп часты госць у Беларусі, такая ж настойлівасць уласцівая і стылю перамоў. Гэта з яго падачы пасяджэнне міжурадавай камісіі вырашана праводзіць двойчы за год.
Асноўную ўвагу сёння надалі эканоміцы. Беларусь уваходзіць у топ-10 найбуйнейшых партнёраў. Па выніках мінулага года, тавараабарот Мінска і Кішынёва наблізіўся да чвэрці мільярда долараў. Але патэнцыял куды большы. Краіны маюць намер значна падняць узровень эканамічнага ўзаемадзеяння.
Мінск і Кішынёў аб'ядноўваюць даўнія добрыя адносіны і трывалыя сувязі. Гэта пацвярджае і рэгулярнасць кантактаў на вышэйшым узроўні - заўсёды добрая падушка бяспекі для агульных планаў. На вуліцах Кішынёва можна заўважыць беларускія тралейбусы. 70% аграрнага аўтапарку краіны брэнда МТЗ. Ёсць яшчэ вялікая патрэбнасць у тэхніцы, бо ільвіную долю прыбыткаў прыносіць Малдове менавіта аграрны сектар. Па выніках нядаўняй міжурадавай камісіі, у краін з'явіліся новыя праекты, у тым ліку па лініі АПК.
Што датычыцца міжнароднага парадку - і тут поўнае адзінства. 4 гады таму Малдова падпісала пагадненне аб асацыяцыі з Еўрасаюзам. Але цяперашні кіраўнік краіны бачыць перспектывы ў аднаўленні сувязяў з еўразійскай пяцёркай. У маі Малдова атрымала статус назіральніка ў ЕАЭС. Акрамя знешніх, хапае і ўнутрыдзяржаўных пытанняў - у лютым у Малдове адбудуцца парламенцкія выбары.
Сёння ў Палацы Незалежнасці абмеркавалі магчымасці і для ўмацавання беларуска-казахстанскага партнёрства. Аляксандр Лукашэнка сустрэўся са старшынёй сената парламента гэтай краіны. Казахстан для нас стратэгічны і надзейны партнёр. Але нават, нягледзячы на нядрэнны рост тавараабароту, гэта не мяжа.
У Казахстане 8 зборачных вытворчасцяў нашай тэхнікі і абсталявання. Гэта БелАЗ, МТЗ, Гомсельмаш, Мінскі аўтамабільны, Бабруйскаграмаш. На вынік у гандлі і двухбаковых праектах адну з вядучых роляў іграе і асабістая дружба двух лідараў.
Безумоўна, у Палацы Незалежнасці абмеркавалі і вынікі мінулай канферэнцыі. Кіраўнік казахстанскай дэлегацыі ўражаны прамовай беларускага лідара. Такая размова - добрая магчымасць даведацца аб рэакцыі. Такаеў расказаў і аб меркаваннях іншых еўрапейскіх палітыкаў і прэзідэнтаў.
Шукаць адказы на складаныя пытанні міжнароднага становішча працягнуць ужо на наступным тыдні. Афіцыйны Мінск агучыць сваю пазіцыю ў Астане, дзе адбудзецца саміт Арганізацыі Дагавора аб калектыўнай бяспецы.
