Падзея, у якой, як у галаграме, адбіліся і галоўныя падзеі тыдня, і нашы ключавыя палітыка-эканамічныя трэнды года. Такім чынам, Масква, і адразу дзве маштабныя тэмы з адным інтэграцыйным назоўнікам: Еўразійскі эканамічны саюз і ўсебаковы Саюз Беларусі і Расіі. Калі дазволіце, пачнем не па храналогіі, а па логіцы, гэта значыць, з другога.
Па-першае, менавіта ў Саюзнай дзяржаве найноўшыя інтэграцыі на постсавецкай прасторы чэрпаюць натхненне, па-другое, ЕўрАзЭС - гэта хай і найбліжэйшая, але ўсё ж пакуль будучыня, а адносіны Мінска і Масквы - самая што ні на ёсць сучаснасць, а, па-трэцяе, была, напрыклад, такая гучная і прыемная навіна тыдня пасля сустрэчы прэзідэнтаў Лукашэнкі і Пуціна. У сераду стала вядома, што Расія дасць Беларусі дадатковую пазыку да двух мільярдаў долараў. І гэта як раз паказвае якасць і глыбіню нашых адносін: Расія з аднаго боку вылучае грошы Беларусі, а з іншага страхуе ўласны рэальны сектар. Справа ў тым, што ў 40 мільярдах агульнага тавараабароту дзве эканомікі так шчыльна сплеценыя, што ўзаемныя інвестыцыі - працэс цікавы як адным, так і другім. Наогул, як ні круці, навіна добрая.
Калі ж гаварыць пра аўторак, калі лідары дзяржаў абмяркоўвалі будучую эвалюцыйную форму Мытнага саюза - саюз еўразійскі эканамічны, то тут галоўны вынік, бадай, такі. Студзень 2015-га года павінен стаць днём нараджэння ЕўрАзЭС.
Дэталямі галоўнае палітычнае палатно тыдня дапоўніць Сяргей Гусачэнка.
Дні вялікай палітыкі ў расійскай сталіцы супалі з незвычайна цёплым надвор'ем. У крамлёўскіх залах падвялі палітычныя вынікі года і азначылі планы на найбліжэйшую перспектыву. Адразу два буйныя саміты - Еўразійскі і больш вузкі - Саюзнай дзяржавы - акрэслілі контуры, перспектывы і нават часовыя адрэзкі аб'яднання на постсавецкай прасторы.
Удзельнікаў саміту ў Крамлёўскім палацы сустракаў Уладзімір Пуцін. Эстафету прадметнай гутаркі на інтэграцыйную тэму Масква пераняла ў беларускай сталіцы. Саміт, які прайшоў восенню ў Мінску, выйшаў багатым на гучныя заявы. Снежаньская сустрэча прэзідэнтаў у Крамлі пацвердзіла і канкрэтызавала некаторыя з іх. Так, пагадненне аб стварэнні Еўразійскага эканамічнага саюза па-ранейшаму плануюць падпісаць у маі. Працэс яго стварэння прэзідэнты амаль дзве гадзіны абмяркоўваюць у звыклым фармаце тройкі.
Праект пагаднення прапанаваны ледзь больш за год таму. Першапачаткова ў ім было паўтысячы старонак: дакумент вырашылі ўціснуць і зрабіць больш зразумелым. Структурна ў ім дзве галоўныя часткі. Істытуцыянальная - якім будзе эканамічны саюз - і функцыянальная альбо галіновая - як ён будзе працаваць. Гатоўнасць першай ацэньваюць высока, а вось другая складзеная толькі на трэць, і гэта насцярожвае лідараў тройкі. Не ўзгоднены шэраг пазіцый, якія тармозяць інтэграцыю. Аб іх прадметна ў сваім выступленні гаворыць беларускі лідар.
Ісці ў эканамічны саюз, не скончыўшы фарміраванне мытнага, рызыкоўна - гэта таксама пазіцыя Беларусі. Для гэтага варта вырашыць пытанне са свабодным перамяшчэннем тавараў. Што датычыцца ўзаемадзеяння з міжнароднымі дакументамі, эканамічны саюз не павінен перашкаджаць заключэнню новых і нівеляваць ужо дзеючыя дамовы. Напрыклад, напрацоўкі ў рамках Саюзнай дзяржавы.
Яшчэ адна важная тэма саміту - пашырэнне геаграфіі Мытнага саюза. У Крэмль запрошаныя прэзідэнты патэнцыйных навабранцаў еўразійскага блока - Арменіі і Кыргызстана. А вось замест Віктара Януковіча ў Маскву прыбыў прэм'ер-міністр Украіны Мікалай Азараў. Па выніках перамоў тройка зацвердзіла дарожную карту па далучэнні Арменіі да блока. Ідэнтычны дакумент у дачыненні Кыргызстана практычна гатовы і можа быць прыняты даволі хутка.
Новае інтэграцыйнае аб'яднанне павінна запрацаваць з 1 студзеня 2015 года. Зрабіць трэба шмат і ў сціслыя тэрміны. Каб нічога не выпусціць, у рамках падобнага саміту ў будучым годзе кіраўнікі дзяржаў дамовіліся сустрэцца тройчы. Эканамісты, паміж тым, апялююць лічбамі. У найбліжэйшыя 15 гадоў Еўразійскі саюз дадасць эканомікам тройкі да 15% ВУП. У абсалютных лічбах - гэта 700 млрд. долараў.
Эвалюцыя Мытнага саюза ў Еўразійскі эканамічны шмат у чым засноўваецца на вопыце інтэграцыі Беларусі і Расіі. Другі дзень вялікай палітыкі ў Крамлі - гэта пасяджэнне Вышэйшага дзяржсавета Саюзнай дзяржавы. Упершыню за некалькі гадоў - другое за год.
Двухбаковая сустрэча, якая папярэднічае саміту, доўжыцца каля трох гадзін. Пасля, ужо ў шырокім складзе, прэзідэнты распавядуць пра тое, што ўсе вострыя пытанні атрымалася зняць, і Дзяржсавет паказальна не выйдзе за адведзеныя пратаколам часовыя рамкі. На правах старшыні пасяджэнне адкрывае Аляксандр Лукашэнка.
На парадку дня значылася больш за 10 пытанняў. Асноўны блок - эканамічны. Аб'ём тавараабароту па выніках года набліжаецца да 40 млрд. долараў. З удзелам расійскага капіталу ў нашай краіне рэалізуецца 20 інвестпраектаў, у тым ліку самы маштабны - будаўніцтва атамнай станцыі. На павышэнне эканамічнай эфектыўнасці нацэлены і зацверджаны бюджэт Саюзнай дзяржавы: у 2014-м яго аб'ём складзе амаль 5 млрд. расійскіх рублёў. Рэсурсы будуць накіраваныя на фінансаванне парадку 40 сумесных праграм і мерапрыемстваў.
Падводзячы вынікі, прэзідэнты канстатуюць: атрымалася абмеркаваць усе асноўныя тэмы саюзнага будаўніцтва - ад знешняй палітыкі да сацыяльных пытанняў. А ключавыя тэмы, у тым ліку і аб'ёмы паставак энерганосьбітаў, вырашылі яшчэ да пасяджэння Дзяржсавета. Даверны характар партнёрскіх адносін падкрэслівае і той факт, што Расія дасць Беларусі дадатковую пазыку да 2 мільярдаў долараў.
Вылучаемы Масквой крэдыт пойдзе на падтрымку вытворчасцяў, з якімі цесна звязаныя і расійскія прадпрыемствы. Сыравіну, матэрыялы, камплектуючыя нашы прамыслоўцы актыўна закупляюць у Расіі, і ўскосна гэта дае працу амаль 10 млн. расійскіх грамадзян. За дзевяць месяцаў гэтага года беларускія спажыўцы прынеслі вытворцам амаль 19 млрд. долараў.
Тавараабарот Беларусі з адной Масквой - больш за 3 млрд. долараў. Нагандляваць столькі выходзіць далёка не з кожнай краінай, - узаемадзеянне з рэгіёнамі таксама выяўляецца сур'ёзнымі лічбамі.
З візітам у Мінску сёлета пабывалі больш як 20 расійскіх губернатараў, гэта значыць, кожны чацвёрты кіраўнік федэральнай вертыкалі. У сваю чаргу 37 беларускіх дэлегацый наведалі розныя рэгіёны Расіі, куды сёння ідзе практычна палова аб'ёму знешняга гандлю Беларусі.
Крэдытны рэсурс - хутчэй, рашэнне сумесных праблем. А ўзніклі яны не толькі ад негатыўных тэндэнцый у сусветнай эканоміцы, але і ад дзейнасці, напрыклад, Уралкалія, які фактычна абваліў рынак калійных угнаенняў з-за чаго беларускі бюджэт недалічыўся амаль паўтара мільярда долараў.
Таварная і фінансавая канкурэнцыя ў свеце дыктуе неабходнасць аб'яднання намаганняў. Беларуская эканоміка арыентаваная на знешнія рынкі, але так выйшла гістарычна - гандляваць прасцей з Расіяй. І цалкам лагічна, што больш сыравінная эканоміка ў дадзеным выпадку дапамагае несыравіннай. Урэшце, на тое яна і Саюзная дзяржава, каб разам ствараць камфортныя ўмовы і эканоміцы, і тым, хто ў ёй задзейнічаны.
Дзмітрый Кірыленка, начальнік аддзела даследаванняў і аналітыкі інвестыцыйнай кампаніі: Гэтая сума будзе спрыяць макраэканамічнай стабілізацыі. Шматлікае яшчэ залежыць ад рэальных форм гэтага крэдыту. Так або інакш, гэты крэдыт пазітыўна адаб'ецца на развіцці рэальнага сектара эканомікі. На сусветных фінансавых рынках танныя і доўгія грошы атрымаць складана. І ў любым выпадку, ад каго б ні быў крэдыт, калі б ён не быў дадзены, тыя ўмовы льготныя, на якіх ён даецца, яны заўсёды пазітыўна адбіваюцца на эфектыўнасці як інвестыцыйных праектаў, так і праектаў больш глабальных у эканамічным плане.
Супрацоўніцтва Беларусі і Расіі - паўнавартасны саюз, у кампетэнцыі якога не толькі эканамічныя пытанні. Інтэграцыйная структура дапоўнілася шэрагам міжпраўпагадненняў. Два з іх па лініі Міністэрства ўнутраных спраў: аб узаемадзеянні ў сферы барацьбы са злачыннасцю і карупцыяй. Пастаўленыя подпісы і пад праграмай ваенна-тэхнічнага супрацоўніцтва да 2020 года. У пакеце таксама пагадненне аб узаемадзеянні ў галіне інфармацыйнай бяспекі.
