Вясельныя вобразы прапрабабуль адраджаюць у Клецку

13 марта 2024

Вясельныя вобразы сваіх прапрабабуль адраджаюць у Клецку. Энтузіясты з раённага цэнтра культуры сабралі рэтрафота вясельнага ўбору і рэканструявалі яго.

У аснове касцюма знакаміты народны "марачанскі строй". Усе сілуэты адзення клецкіх прыгажунь ведае Наталля Бардзілоўская. Маці і дачка Кісель у працэсе магіі. Марыя і Настасся hand made ствараюць самы значны элемент убору нявесты: вяночак! Гэта цяпер знакавы шлюбны аксесуар маладыя дзяўчаты мяняюць на вуаль ці капялюшык, а тое і зусім замуж ідуць з "непакрытай галавой". А між тым у старажытнасці лічылася, што вяночак - абярэг, знак дабра і шчасця - куды ж без яго?

Пад рукой - папера, лапікі тканіны, бісер, вашчына. Як і вякі таму -   вытворчасць вяночка справа тонкая, але даступная. У Клецку яе засвоіла дынастыя рукадзельніц. Іх сакрэт - аднаўленне менавіта свайго, мясцовага, клецкага вясельнага вяночка. Праехалі па вёсках раёна, сабралі інфармацыю і адзінкавыя з захаваных, рарытэты. Уразіліся разнастайнасцю вясельнай атрыбутыкі ў кожным сяле свая!

Пакуль толькі 10 вяночкаў. Але захавальніцы аўтэнтычнай традыцыі Клецкага рэгіёна працгваюць сваю працу. Яны нават звярнуліся да мясцовых жыхароў: дасылайце фотаздымкі сваіх бабуль, прабабуль, прашчураў па жаночай лініі і менавіта з гэтых фотаўзораў, таксама з жывых успамінаў старадаўніх нявест і будзе складацца аснова - працяг этнакалекцыі.

Не толькі вяночкі ў Клецку рэканструюць увесь вясельны строй. Гонар мясцовых майстрых, паўтораны ў дэталях убор нявесты 1936 года, з фота. Атласная сукенка, пацеркі ў вяночку, але галоўнае - доўгі вэлюм: чым даўжэй, лічылася, тым больш шчаслівай будзе нявеста. Галоўная, менавіта клецкая "прыкмета" тут - выразныя "вушкі" вэлюму, але астатняе - быццам бы сённяшні пазнавальны варыянт.

Той самы вясельны строй з Морачы - брэнд рэгіёна Яго гісторыю і склад доўга вывучалі, каб паўтарыць у дакладнасці. Атрымалася. Засталося дапрацаваць некалькі вядомых толькі знатакам элементаў і будзе ідэальна!
  

Тут, у клецкім Цэнтры культуры, як ўнікальны ўзор нацыянальнага адзення дэманструюць і невясельны, але святочны марачанскі жаночы строй. Спадніца-плісэ. Яркія стужкі ў фартушку. Сакавітыя фарбы кашулі. Такія строі клецкія прыгажуні насілі яшчэ ў сярэдзіне мінулага стагоддзя. А што носяць сёння ? Не толькі стандартную фабрычную вопратку. На вуліцах райцэнтра можна ўбачыць модніц.

Курткі, штаны, спадніцы, сарафаны і сумкі - з сусветна папулярнай джынсавай тканіны, але з мясцовым роспісам. На вопратцы - выявы палацаў і легендарных помнікаў Беларусі, нашы буслы і валошкі, выпісаныя элементы арнаменту. Мастакі - юныя ўдзельнікі аб'яднання па інтарэсах "Скарбніца".


Старажытнасць і сучаснасць спалучаюць у Клецку. Гэта тычыцца адраджэння ўсіх рамёстваў, усіх мастацкіх кірункаў, усіх відаў творчасці. Касцюмная ж традыцыя вылучаецца асобна: у мясцовым цэнтры культуры паглядзіце якое багацце гардэробных (іх ва ўстанове дзьве). У пашывачным цэху паўсюль рэплікі аўтэнтычнага касцюма, элементы беларускага арнаменту і традыцыйны клецкі вяночак, яркае ўпрыгажэнне дзяўчат і на сцэне, і ў штодзённых дэфіле па вуліцах гарадка. Хутка цёплая вясна, а значыць, асаблівы час для клецкага вяночка.