Музей іслама адкрыецца ў снежні ў сценах Мінскай саборнай мячэці

28 ноября 2019
Пазнаёміцца з ісламскай гісторыяй, убачыць копіі ранніх рукапісаў Карана, а таксама элементы адзення  мусульманскіх народаў, Сярэдняй Азіі і арабскага Усходу зможа кожны, хто жадае, незалежна ад веравызнання. Што ўбачым у экспазіцыі і хто сёння ўзнаўляе кніжную спадчыну іслама ў Беларусі,  раскажа  Дар'я Тарасава. 

Першыя экспанаты музея іслама ўжо занялі свае месцы ў экспазіцыі. Кітабы - рукапісныя кнігі ў фармаце радавога дзённіка, матэрыяльная духоўная спадчына мусульман Беларусі. Аўтары пісалі іх на мове, але выкарысталі адаптаваны арабскі алфавіт. Ужо ў фондах і падарунак Мінскай саборнай мячэці ад прэзідэнта Турцыі - факсіміле Карана XVI стагоддзя. Дарэчы, экспанаты рыхтуюць да навуковага аналізу. Пры беларускім муфтыяце даследуюць кадыфікацыю Карана, гэта значыць як падзелы Свяшчэннага Пісання былі сабраны ў адзіную кнігу.

Афіцыйна іслам у Беларусі прысутнічае 620 гадоў. Аднак першыя паселішчы мусульман на тэрыторыі нашай краіны з’явіліся каля сямі стагоддзяў  таму. Татары з Залатой Арды і Крыма сяліліся на нашых землях у якасці ваеннай эліты як абаронцы межаў. 

Беларускі выдавецкі дом працуе над стварэннем Карана


Да класічнага арабскага тэксту, напісанага медынскай каліграфіяй, сёння звяртаюцца і сучасныя пераплётчыкі. Пакуль у адзіным экзэмпляры ізумрудны Каран. Кнігу, якая чытаецца злева направа, упершыню паказалі на Франкфурцкай выставе. Кансультацыю па стварэнні атрымлівалі ў муфтыята і спецыялістаў Акадэміі навук Беларусі.

У аснове кнігі для чытання ўслых - факсіміле медынскага Карана. Гэта самы вядомы ў свеце мусхаф, які перапісаў каліграф з Сірыі  шэйх Усман Таха. Арыгінал знаходзіцца ў Саудаўскай Аравіі. Арыентаваліся майстры мінскага пераплётнага атэлье і на ўзоры Нацыянальнай бібліятэкі. У майстроў XIV стагоддзя падглядзелі афармленне вокладкі і яе спалучэнне з фарзацам і кніжным блокам. 

Кніга зроблена з натуральнай скуры і ўпрыгожана крышталямі, якіх больш за пяць соцень. Цэнтральны элемент вокладкі - медальён з бісміляхам - малітвай аб Алаху. Індывідуальная распрацоўка майстроў мастацкага пляцення - лясэ. Закладка, якая мацуецца да карэньчыка кнігі, сплеценая ўручную і ўпрыгожана агатам. Фурнітуру для ізумруднага Карана распрацаваў ювелір. 

Сёння муфтыят працуе над узнаўленнем Карана з палаца-музея Тапкапы. Спецыялісты ўжо атрымалі допуск да рукапісу і рыхтуюцца адправіцца ў Стамбул для таго, каб даследаваць экзэмпляр. Выданне плануюць выпусціць у двух тамах.