Пытанне стратэгічнае для нашай краіны - малакаперапрацоўчая прамысловасць - сёння абмяркоўвалі на пасяджэнні калегіі кантралюючага ведамства. Як заявілі ўдзельнікі, праблемы з малочкай ёсць. І прычым сур'ёзныя. Аказалася, што сумы, якія недаатрымлівае бюджэт ад недастатковай колькасці вырабленага малака, каласальныя. Экспарт таксама ў мінусе, прычым на мільёны долараў.
Аляксандр Савенка разбіраўся ў сітуацыі.Малочныя рэкі або пустыя берагі? Зараз Камітэту дзяржкантролю ўсё зразумела. Пасля праведзенай праверкі на сённяшнім пасяджэнні калегіі была прадметная гутарка. Тэзіс - сітуацыя з малочнай галіной у краіне дасягнула пункта кіпення.
Аляксандр Якабсон, Старшыня Камітэта дзяржкантролю Беларусі: На жаль, у адной са стратэгічных галін развіцця АПК нашай дзяржавы - малочнай прамысловасці - КДК выявіў цэлы шлейф праблем, пачынаючы з вытворчасці малака і заканчваючы яго рэалізацыяй.
Кантралёры вызначылі - гадавое заданне праграмы па развіцці малочнай галіны пад пагрозай зрыву. З 8 запланаваных амаль 2 мільёны тон малака не вырабленыя. Высновы Камітэта дзяржкантролю - прычына крыецца ў недастатковым і няякасным кармленні жывёлы. У першую чаргу мясцовыя ўлады звярнулі ўвагу на тэхналогію нарыхтоўкі кармоў з кукурузы.
Ігар Галавароў, начальнік аддзела Камітэта дзяржкантролю Беларусі: Асобныя кіраўнікі, баючыся быць пакаранымі, а таксама для таго, каб паказаць добры стан спраў у галіне жывёлагадоўлі, сталі скажаць падсправаздачнасці ў галіне малака. Напрыклад, толькі ў 5 правераных гаспадарках Чэрвеньскага раёна Мінскай вобласці ўстаноўлена такіх прыпісак амаль на 2000 тон.
Падставы для ўзбуджэння крымінальных спраў больш чым сур'ёзныя. Але церпіць не толькі вытворчасць. Кантралёры ўстанавілі, мала дзе выконваецца даручэнне ў частцы павелічэння глыбіні перапрацоўкі малочнай сыравіны. Калі гаварыць проста, сыроватка, якая застаецца пасля выпуску, напрыклад, тварагу, дагэтуль зліваецца ў каналізацыю.
Тое, як не трэба рабіць, добра паказвае праца аднаго з хойніцкіх прадпрыемстваў. Гэта яго ўнікальны цэх, аналагу якому пакуль няма ў Беларусі. Абсталяванне коштам больш за 8 мільёнаў еўра прастойвае ўжо 3 гады. Хоць разлічана на перапрацоўку ўсіх відаў сыроваткі магутнасцю 500 тон за суткі. А гэта амаль 25 тон экспартнага прадукту, які мае добрыя перспектывы збыту і ацэньваецца валютай.
Аксана Далгалёва, галоўны спецыяліст КДК Гомельскай вобласці: Не былі запраектаваныя першапачаткова лакальныя ачышчальныя збудаванні. Гэта прывяло да пераносу тэрмінаў, адпаведна тэрміны пераносяцца і далей. Не выкананая праграма па інавацыйным развіцці, там як раз адзін з пунктаў - будаўніцтва гэтага завода. І сёння мы маем няскончанае будаўніцтва і тэрміны пераносяцца менавіта ў сувязі з тым, што няма лакальных ачышчальных і калектара для вываду сцёкаў. Грошы выдзяляліся са сродкаў па ЧАЭС. Зараз на будаўніцтва выдзелены грошы. Але іх няма для закупкі абсталявання. Таму яго закупка будзе толькі ў наступным годзе, гэта зноў зацягне тэрміны будаўніцтва і ўводу аб'екта.
Гэта - мінус 13 мільёнаў долараў пры агульным экспарце сыроваткі ў больш як 80 мільёнаў. Што характэрна, на малочным бізнесе навучыліся рабіць грошы і аферысты. Выкарыстоўваючы свае шэрыя схемы, за апошнія два гады лжэпрадпрымальнікі вывелі ў цень больш за 20 мільярдаў рублёў. У асноўным за кошт рэалізацыі малочкі ў Расіі.
Уладзімір Шпачук, начальнік 2-га аператыўнага аддзела ДФР КДК Беларусі: З выкарыстаннем гэтых схем экспарт малочнай прадукцыі скараціўся на 400 тысяч тон, што ў прынцыпе з'яўляецца каласальным. Увесь гэты аб'ём спажывання пайшоў на ўнутраны рынак.
Зрабіць больш жорсткім попыт, прыняць меры і прыцягнуць да адказнасці - не адзіныя фармулёўкі, якія па выніку прапанавала калегія Камітэта дзяржкантролю.
Чакаецца, што наступны разбор палётаў па малочным пытанні пройдзе ў лютым ужо на ўзроўні Савета Міністраў. І вось тады эфектыўнасць працы малакаперапрацоўчай сферы ацэняць з улікам выяўленых парушэнняў.
