Аграрыі, калі і адпачываюць, то толькі не летам, а вось усе астатнія менавіта з канца мая да пачатку восені плануюць водпускі, каб паспець нацешыцца недоўгачасовым беларускім цяплом. А яшчэ паспець забраніраваць пуцёўкі ў санаторыі, дамы адпачынку і сядзібы - бо акрамя нашых людзей туды едуць і суседзі, і з кожным годам гасцей усё больш. І вось часам гэта становіцца сапраўдным экзаменам для турыстычнага бізнесу, і вытрымліваюць яго не ўсе. Як жа ўзмацніць чароўнасць лясоў і азёр у вачах тых, каму бераг турэцкі бліжэйшы? І што ўсё-такі нам лепш прапаноўваць: экскурсіі або экспедыцыі?
На ўсе гэтыя пытанні шукала адказы Ксенія Рабчынская.
І гэта ў разгар нядоўгага беларускага лета. На цэнтральным пляжы Браслава нават простая пакупка вады ператвараецца ў сапраўдны квэст. Што ўжо гаварыць пра ежу.
На гэтым пляжы, які вельмі нагадвае крымскі курорт, звыклых гандляроў кукурузай, піражкамі і ракамі не сустрэнеш. Да паслуг адпачывальнікаў толькі адзін міні-магазін, ды і ён працуе толькі да 5 вечара. У продажы няма нават марожанага, ды і выбар халодных напояў зусім невялікі.
Увечар на пляжы можна ў прынцыпе не шукаць шчасця, найбліжэйшае кафэ недалёка, але нават яно зачыняецца, з 5 да 6 вечара там перапынак. Гэта значыць, калі вы жадаеце перакусіць - вам у магазін. Але яго таксама прыйдзецца пашукаць.
І гэта праўда, бліжэй да вечара, калі пляжы ўжо пусцеюць, Браслаў фактычна засынае - у горадзе няма ніводнага начнога клуба, боўлінга або нават годнага кінатэатра. Турысты вымушаныя забаўляць сябе самастойна. Чыноўнікі аб праблеме ведаюць, толькі змяніць пакуль нічога не атрымліваецца: гавораць, нават, калі тут адчыняецца новы бар, ён рэдка дажывае да наступнага курортнага сезона. Мясцовыя ўлады толькі разводзяць рукамі, маўляў, інвестарам мы чамусьці не цікавыя.
І гэта пры тым, што ў Браславе дзіўная прырода - на тэрыторыі нацыянальнага парку больш як 30 азёр. На берагах многіх турыстычныя стаянкі. Платныя, але сума смешная - каля 20 тысяч рублёў. Праўда, гэты адпачынак толькі для тых, хто любіць жыць у палатках. А вось для таго, каб да нас прыязджалі з-за мяжы, да якой, дарэчы, усяго 10 кіламетраў ад Браслава, трэба нешта большае: як мінімум, еўрапейскі сэрвіс.
Менавіта такі дыялог у адной з дзвюх дзяржаўных гасцініц Браслава - самы звыклы. Нумароў няма, усё заказана. Гэта і зразумела: цэны вельмі дэмакратычныя, праўда, камфорт з мінулага - савецкі. Менавіта таму іншаземцы тут - госці нячастыя. Яны аддаюць перавагу аграсядзібам..
У прыватнай аграсядзібе ў цэнтры Браслава нумар, вядома, каштуе на парадак вышэй, чым у дзяржаўнай гасцініцы. Затое да паслуг адпачывальнікаў сэрвіс не горшы, чым у любым еўрапейскім атэлі: арэнда веласіпедаў, катамаранаў, мангал, лазня і нават уласны міні-пляж.
Пэўна, менавіта таму заказаць тут нумар - задача не самая простая. Нягледзячы на цэны, нумар-люкс, напрыклад, абыдзецца 70 долараў з чалавека. Праўда, лета амаль скончылася, а што будзе зімой - гаспадары загадваць баяцца. На Новы год нумары ў гэтай сядзібе ўжо забраніраваны, а ўвесь астатні час - гэта, у прамым сэнсе, барацьба за выжыванне для прыватнага бізнесу.
Нягледзячы на гэта, у раёне больш як 180 аграсядзіб. Іх гаспадары - тыя, хто не пабаяўся кінуць выклік кароткаму беларускаму лету, ужо зараз разам з райвыканкамам прыдумляюць, чым, акрамя рыбалкі, можна прыцягнуць турыстаў зімой.
Самая адважная ідэя - гэта, мабыць, будаўніцтва гарналыжнага курорта. Больш рэальная - правядзенне штогадовых фестываляў. Пакуль ён толькі адзін Браслаўскія зарніцы, праўда, і той праводзіцца летам, калі турыстаў і так хапае. У асноўным - гэта расіяне, але ў планах - усё-такі прасячы акно ў Еўропу.
Ніна Пучынская, старшыня Браслаўскага раённага савета дэпутатаў: Мы вельмі цікавыя і для Прыбалтыкі, у рамках падпісаных дагавораў аб супрацоўніцтве працуем вельмі цесна па ўсіх кірунках дзейнасці і першым чынам у галіне культуры адукацыі з Латвіяй з Літвой, яны з вялізнай цікавасцю ставяцца да Беларусі і я бы сказала, што мы маглі бы быць запатрабаваныя і латышамі і літоўцамі толькі ва ўмовах стварэння камфорту.
Над гэтым ужо сёння заканчваюць працаваць будаўнікі. У новым сезоне ў Браславе з'явіцца першы трохзорачны атэль на 100 месцаў. Разам з гасцініцай адкрыюцца і адразу 2 новыя рэстараны, якія так неабходныя гораду, дзе ўсяго 4 кафэ - для турыстаў іх відавочна мала.
Гэта адзін з самых папулярных храмаў у раёне - касцёл Боскай волі за 10 кіламетраў ад Браслава. Як доказ таго, што прыехаць сюды будзе цікава не толькі пляжным адпачынкам, а і па ўнікальную гісторыю гэтага краю. На сценах храма роспіс, які наносілі мастакі больш за пяць гадоў. Больш такога вы не ўбачыце нідзе.
А ўсяго за пару кіламетраў - экалагічная сцежка Озавая града, створаная падчас раставання апошняга ледніка 18 тысяч гадоў таму. Тут усё лета праводзяцца экскурсіі і веласіпедныя прагулкі, апошні час усё часцей і фальклорныя фестывалі. Але лепш за ўсё ацаніць прыгажосць прыроды дазваляе панарама Браслава з вышыні больш як 300 метраў.
Гара Маяк - самы высокі пункт у Браслаўскім раёне. Адгэтуль адкрываецца від адразу на два возеры - гэтае Снуды і Струста. Аглядная пляцоўка практычна ніколі не пустуе - турысты асабліва любяць тут фатаграфавацца.
А вось маленькія падарожнікі аддаюць перавагу вальерам нацыянальнага парку: тут можна ўбачыць ваўкоў, аленяў і кабаноў, але самы цікавы жыхар - буры мядзведзь. Пагаворваюць, што ён з задавальненнем п'е піва. Нават, калі гэта ўсяго толькі легенда, то 18-гадовы звер з немудрагелістым імем Мішка - яркі прыклад удалага брэндынгу, якога так не хапае раёну ў цэлым.
