5 адкрыццяў беларускіх навукоўцаў адзін з самых аўтарытэтных навуковых часопісаў планеты аб'явіў прарывам 2013 года. Гэта стала добрым падарункам нашым навукоўцам да юбілею Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. Нагадаем, 85 гадоў таму ў першы дзень новага года гэтая ўстанова ўрачыста адкрылася. Пра навуковае жыццё Акадэміі сёння раскажа Улада Карніцкая.
Калісьці Уладзіміра Кульчыцкага і самога вучылі, як працаваць з прыборамі. Сёння ўжо яго даследчы вопыт і веды ў Інстытуце фізіялогіі ў аўтарытэце. У гэтых лабараторыях ён правёў большую частку жыцця. Інакш і быць не можа, калі тваё жыццё і ёсць навука.
Сюды, у Прэзідыум, будучыя навукоўцы прыходзілі адразу пасля ўніверсітэтаў. На дзень адкрыцця штат Акадэміі складаў усяго 128 чалавек. Аднак з самага пачатку яна стала вядучым навуковым цэнтрам, які ўплывае на эканамічнае, тэхналагічнае і нават культурнае развіццё Беларусі.
Ужо сёння Акадэмія - гэта больш за 130 арганізацый, у якіх працуюць каля 16 000 навукоўцаў. І самая галоўная мэта ў любога з іх - дапамагчы чалавеку. Напрыклад, Уладзімір Кульчыцкі разам са сваёй камандай тры гады працаваў над даследаваннямі галаўнога мозга. І стварылі ў прамым сэнсе штучны мозг. А гэта значыць, што сёння яны здольныя лячыць самыя цяжкія захворванні, у тым ліку наступствы кровазліццяў і сур'ёзных траўм. І ўсё дзякуючы планарным сэнсарам, якія, дарэчы, стварылі таксама нашы навукоўцы, усяго толькі замяніўшы пашкоджаныя ўчасткі цалкам новымі створанымі імі клеткамі.
Як сёння прызнаюцца самі навукоўцы, лепшы для іх падарунак да юбілею Акадэміі - гэта прызнанне іх распрацовак сусветнай навуковай грамадскасцю. А літаральна ўчора такі сюрпрыз быў паднесены адным з самых аўтарытэтных навуковых часопісаў планеты Science. Выданне апублікавала топ-10 самых выдатных адкрыццяў 2013 года. І 5 з іх паспяхова развіваюцца ў Беларусі. У тым ліку і праект - вырошчванне штучнага мозга.
Іосіф Залуцкі, дырэктар ДНУ Інстытут фізіялогіі НАН Беларусі:
Сёння гэта набытак усёй сусветнай грамадскасці. І мне, медыку паводле адукацыі, урачу, прыемна, што 8 з іх з медыка-біялагічных праблем.
Яно і зразумела, менавіта дзякуючы гэтаму навукоўцы знаходзяць спосабы лячэння цяжкіх хвароб, ствараюць новыя лекавыя прэпараты і ратуюць жыцці. Дарэчы, у планах у навукоўцаў Інстытута фізіялогіі - выйсці на новы этап развіцця праекта па вырошчванні штучнага мозга: ужо ад даследаванняў перайсці да практычнага ўжывання чарговай сенсацыйнай распрацоўкі беларускіх навукоўцаў.
