Як нельга ўявіць сабе ўсю шырыню і глыбіню дэльты егіпецкага Ніла без яго верхняй часткі, гэтак жа і паўнавартасная прысутнасць у рэгіёне вялікай ракі на паўночным усходзе Чорнага кантынента неймаверна без дыялогу з краінай Белага, Верхняга Ніла - Суданам. Вольга Макей пабывала ў Хартуме, дзе два струмені аб'ядноўваюць свае воды, каб стаць Вялікім Нілам. Аб'ядноўваюцца, каб стаць мацнейшым. Аб вярхоўях Ніла і дыялогах у вярхах - яе каментарый.
Гісторыя войнаў, татальная галеча і іншы негатыў. Такія часам несправядлівыя асацыяцыі з Афрыкай узнікаюць шмат у чым дзякуючы сусветным СМІ. Да прыкладу, Судан. Пра яго, у асноўным, навіны аб спрэчках мусульманскай поўначы і хрысціянскага поўдня, якія ў выніку раскалолі самую вялікую краіну кантынента. Але спецыялісты аб Судане гавораць канкрэтна: гэтая краіна - ключ да ўсёй Афрыкі. Зразумела, што па ўзроўні жыцця дзяржава далёка не ў ліку лідараў. Але афіцыйны Хартум імкнецца развіваць інфраструктуру, прамысловасць, сельскую гаспадарку. А для гэтага патрэбныя не толькі тэхналогіі, кадры і вопыт, але і надзейныя партнёры. У іх ліку тут бачаць і Беларусь.
Галоўная славутасць сталіцы Судана - Вялікі Ніл. Два яго прытокі Белы і Блакітны зліваюцца разам менавіта ў Хартуме. А яшчэ Судан - гэта старажытныя піраміды. Гавораць, тут іх нават больш, чым у Егіпце, чаго не скажаш аб турыстах. Гэты кірунак рэспубліцы яшчэ трэба будзе развіваць: адбіліся войны, якія скалыналі гэтую зямлю дзесяцігоддзямі. Але зараз краіна з адкрытымі і добрымі людзьмі, гатовая не толькі пераймаць сусветны вопыт, але і паказваць свету сябе.
Мясцовы каларыт на галоўным праспекце ўздоўж Ніла ў гэтыя дні і з беларускім акцэнтам. Чырвона-зялёныя флагі, здаецца, тут нікога не здзіўляюць. Візіт Аляксандра Лукашэнкі ў суданскіх СМІ анансавалі задоўга да прыбыцця госця. А прэзідэнт афрыканскай рэспублікі Амар Аль Башыр асабіста адправіўся ў аэрапорт, каб сустрэць беларускага калегу.
У адносінах Мінска і Хартума эканоміка пакуль прыкметна адстае ад палітыкі. Але гэта справа часу. Як гаворыцца, галоўнае - жаданне супрацоўнічаць, а яно ёсць. Для таго каб партнёрскія сувязі атрымалі, як гавораць, імпульс, і сустракаюцца прэзідэнты. Гэтых перамоў, без перабольшання, чакалі не толькі палітыкі, але і бізнесмены. Судану, які зараз выходзіць з сусветнай ізаляцыі, патрэбныя тэхналогіі, вопыт, кадры. Але галоўнае - надзейныя партнёры, якім можна давяраць.
Каб было больш зразумела, агульныя інтарэсы Беларусі і Судана можна падзяліць на 4 вялікія блокі:
ПРАМЫСЛОВАСЦЬ. Тут размова аб супрацоўніцтве ў машынабудаванні. Маркі беларускіх аўто Судану добра вядомыя яшчэ з савецкіх пор. БелАЗы патрэбныя здабываючый прамысловасці. Карыстаецца попытам прадукцыя Белшыны. У 2016 годзе прададзеныя першыя 17 грузавікоў МАЗ. І гэта толькі пачатак. Ведаюць у Судане і беларускія трактары. Падчас бізнес-форуму падпісаны кантракт на пастаўку паўсотні адзінак. Хоць купіць у Хартуме гэткую машыну мінскай вытворчасці можна ўжо зараз. Наступны этап - стварэнне сумеснага прадпрыемства.
Махамед Абдэльазім, дырэктар кампаніі па продажы сельгастэхнікі і абсталявання:
"Мы чакаем, што зборачная вытворчасць трактароў з'явіцца да канца года. У нас ёсць зямля, будынак. Таму гэта не зойме шмат часу. Тэрытарыяльна пляцоўка размешчаная ў 15 км ад Хартума. Горад размешчаны ў цэнтры краіны, таму адгэтуль будзе лёгка арганізаваць пастаўкі ў іншыя часткі Судана".
СЕЛЬСКАЯ ГАСПАДАРКА. Аграсектар Судана - гэта 84 мільёны гектараў, на якіх працуе 80 працэнтаў насельніцтва краіны. Тым не менш, сельская гаспадарка дае ВУП каля 20 працэнтаў. Гэта значыць, што для тэхнікі і тэхналогій тут - неаранае поле. Судан штогод імпартуе больш як 2 мільёны тон збожжа, вырошчвае сорга, але захоўваць ураджай няма дзе. Збожжасушылкамі гатовы дапамагчы Амкадор. Ёсць праблемы і ў жывёлагадоўлі: у краіне 130 мільёнаў кароў, але перапрацоўваць мяса і малако няма дзе. Беларусь гатовая не толькі навучыць спецыялістаў, але і стварыць тут пілотную фермерскую гаспадарку.
ЗДАБЫВАЮЧАЯ ПРАМЫСЛОВАСЦЬ. У нетрах Судана - медзь, руда, мармур. Краіна на трэцім месцы на кантыненце па здабычы золата. Штогод здабывае 80 тон. Але для правядзення прац патрэбныя спецыялісты і кар'ерная тэхніка. У Беларусі ёсць і тое, і другое.
Міністр нафты і газу Судана расказвае аб галоўным багацці нетраў - чорным золаце. Участкаў з даказанымі радовішчамі дзясяткі. Зараз краіна ў пошуку інвестыцый і тэхналогій. Беларусь гатовая дапамагчы ў даразведцы і здабычы.
МЕДЫЦЫНА. На гэтай сферы ў Судане таксама адбілася міжнародная ізаляцыя. Беларусь гатовая дапамагчы лекамі і вытворчымі тэхналогіямі. Для гэтага Прэзідэнт запрашае ў Мінск суданскіх фармаколагаў. Акрамя таго, будучыя медыкі змогуць атрымаць адукацыю ў Беларусі.
У выніку сустрэч дзелавых колаў падпісана кантрактаў на 50 мільёнаў долараў - гэта сума, якая перавышае гадавы тавараабарот. Завізаваныя і важныя палітычныя дакументы. Сярод іх і дамова аб дружалюбных адносінах і супрацоўніцтве. Галоўнае, каб усе планы, прапісаныя ў кантрактах і мемарандумах, зараз выконваліся без прамаруджанняў. Для гэтага ад прэзідэнтаў - канкрэтныя даручэнні кожнаму міністру.
Як гавораць эксперты, зараз для супрацоўніцтва з Суданам - лепшы час. Санкцыі, пад якімі два дзесяцігоддзі знаходзілася краіна, памякчылі, а хутка і зусім адменяць. Дзяржава, якая доўгі час знаходзілася ў ізаляцыі, зараз адкрытая свету і шчыра гатовая сябраваць.
Спецыялісты называюць Судан ключом да Афрыкі, разумеючы, што пры правільным падыходзе да рэсурсаў гэтая краіна зможа стаць вядучай не толькі ў сваёй частцы свету. А той, хто ёй у гэтым дапамагае, у адказ атрымлівае ёмісты рынак другога па плошчы кантынента планеты. Гавораць, арабскі стыль перамоў удумлівы і павольны. Рашэнне прымуць - калі на 100 працэнтаў давяраюць партнёру. Мяркуючы па візіце і дамоўленасцях, у беларусах тут упэўненыя.
