"Лагістычнае сэрца" Еўропы і "ўзлётная паласа" нацыянальнай эканомікі. На тыдні Прэзідэнт даў старт трафіку па Другой мінскай кальцавой аўтадарозе.
Нашы эпітэты пра "сэрца" і "ўзлётную" - метафары толькі часткова. Мяркуйце самі: калі абвесці маркерам па контуры новы аўтабан, выйдзе як раз сэрцайка, як яго малююць у школьных сшытках. А калі ўлічыць, што з чатырох палос, выкананых у цэментабетоне, могуць узлятаць грамадзянскія авіялайнеры, кальцавая заслугоўвае і азначэння "ўзлётная".
Зрэшты, аўтабан павінен разганяць не столькі судны паветраныя, колькі аўтацягнікі з Поўдня на Поўнач, з Захаду на Усход і назад, інвестыцыі, прыдарожны сэрвіс, зялёны бізнес, турызм, гарады-спадарожнікі і нават аграпрамысловы сектар сталічнай агламерацыі. Свежая гародніна і мяса-малочныя далікатэсы трапяць да навагодняга стала мінчан значна хутчэй.
І яшчэ адзін бонус, якога чакалі, - дарога вышэйшай якасці падняла ў цане ўсю нерухомасць побач. А гэта прыватныя дамы, катэджы, аграсядзібы, рэстаранчыкі і кемпінгі, кватэры ў гарадах-спадарожніках, санаторыі і сялібы ў традыцыйным стылі. Згодна са сціплымі ацэнкамі, зараз разбагацелі больш як 200 тысяч беларусаў. Пагадзіцеся, выдатны падарунак да Раства і Новага года.
Другая кальцавая замкнула 2 ключавыя еўразійскія транзітныя калідоры праз Беларусь. Па іх ужо сёння перамяшчаецца больш як 180 мільёнаў тон грузаў за год. Падкрэслім, гэта толькі аўтамабільны транзіт. Аб тым, што гэты трафік значыць у маштабах Беларусі, Еўропы і шырэй - Еўразіі, і калі запусцім аўтамабільны кітайскі паток праз Палессе - наш палітычны аглядальнік Андрэй Крывашэеў.
Ледзь больш як два гады спатрэбілася, каб пабудаваць і замкнуць МКАД-2 вакол сталічнай агламерацыі. Акальцаваць гарады-спадарожнікі, турыстычныя зоны, катэджныя забудовы, сядзібы, прамысловыя прадпрыемствы, аграгарадкі і аграгаспадаркі, што кормяць сталіцу.
Мала таго, другая кальцавая ўпісалася ў два моцныя еўразійскія калідоры "Захад - Усход" і "Поўдзень - Поўнач". У абсалютна бесстаронніх лічбах - гэта рост на чвэрць экспартнага грузаабароту Беларусі з Еўрапейскім саюзам.
Гэтыя лічбы, праўда, пакуль за 9 месяцаў, выдаў напярэдадні адкрыцця дарогі Еўрастат. Толькі на нашым транспарце ў ЕС перавезена каля 2,5 мільёна тон грузу. Рэкардсмены па краінах прызначэння - гэта Польшча (прырост на 46 працэнтаў), Славакія і Венгрыя (на 40), Румынія (на 34), Латвія (на 28), Эстонія (на 19) і Літва (на 17 працэнтаў).
Са Старога Свету лідзіруюць: Галандыя (прырост амаль на 19%), Германія з Францыяй і Італіяй (на 9, 8 і 7 працэнтаў адпаведна).
У гэтай дынаміцы, безумоўна, істотны ўклад другую кальцавую, якую наўмысна адкрылі за два этапы, каб не страчваць год актыўнай эксплуатацыі. Плюс з улікам росту крыміналу і бандытызму на ўкраінскай тэрыторыі - транзіт менавіта праз Беларусь стаў выгаднай і бяспечнай альтэрнатывай. І гэта не злараднасць, а прагматычная ацэнка партнёраў з Еўрасаюза.
Анатоль Лівен, доктар паліталогіі, прафесар міжнароднай палітыкі (Вялікабрытанія): "Мы востра перажываем сёння калапс ва Украіне. Але я разлічваю на дзве рэчы. Па-першае, ваша асаблівая місія ў канфлікце, ваш дыпламатычны поспех аптымізуе ваша лагістычнае размяшчэнне як бяспечнай і бесканфліктнай краіны, у якой зацікаўлены і на Захадзе, і на Усходзе. Гэта дакладная і абгрунтаваная пазіцыя паспяховай краіны ў цэнтры Еўропы.
Па-другое, я разлічваю на поспех транскантынентальнага лагістычнага шляху, бо гэта першы такі сур'ёзны праект за апошнія 50 гадоў. Без яго склеіць эканоміку Еўразіі будзе проста немагчыма".
Сапраўды, калі падняцца ледзь вышэй за транспартныя адносіны Беларусі і Еўрасаюза, уключыўшы ў лагістыку ўсю Еўразію ад Шанхая да Лісабона, то нават двух шаша-калідораў Беларусі нядосыць. Сёння аўтатранспартам ва ўсіх кірунках праз нас перавальваецца чвэрць мільярда тон грузаў. І гэта не мяжа. Не варта забывацца пра паўночнае вымярэнне Кітайскага Шаўковага шляху. Гэта ж не толькі чыгунка, але і аўтабаны.
Фрэд Далмаер, доктар палітычных навук, прафесар універсітэта Нотр-Дам, сустаршыня НДІ "Дыялог цывілізацый" (ЗША): "Я лічу, што праект у стане змяніць усю рэгіянальную эканоміку і спадзяюся, што так і адбудзецца. Гэта вельмі выгадная эканамічна і прывабная з пункта погляду інфраструктурнага і сацыяльнага развіцця ідэя. Праект, які несумнеўна выгадны для Кітая, але ён не менш выгадны для ўсіх яго ўдзельнікаў на ўсім працягу Шаўковага шляху. І не толькі для Беларусі, Цэнтральнай Еўропы і Азіі. Ён таксама цікавы і цэнтральным, і самым паўднёвым краінам Еўрасаюза, да якіх цягнецца Новы Шаўковы шлях. Перспектыўны для той жа Італіі, Францыі або Іспаніі".
Новыя дарогі ў развіцці Шаўковага шляху Казахстан ужо будуе, Расія праектуе, у Беларусі ж дзейнічае, але пакуль толькі вузкая рэгіянальная траса ад Гомеля да Брэста, праз усё Палессе.
Зразумела, што ўсе гэтыя гіганцкія аб'ёмы грузаў - гэта "жывая валюта" для транзітнай Беларусі. Акрамя банальнага - платы за праезд па нашых аўтабанах, бізнес і дзяржава зарабляюць на лагістычных цэнтрах (грузы трэба ўзважваць, фасаваць, страхаваць, перагружаць, дастаўляць малымі партыямі і часова захоўваць). Зарабляем на прыдарожным сэрвісе - кормім, даем прытулак на ноч і забаўляем вадзіцеляў і экспедытараў. Як рэспубліка ўезду на прастору Еўразійскага саюза - атрымліваем яшчэ і за мытнае афармленне, хоць і трацім на мытную ачыстку грузу і бяспеку.
Таму, вяртаючыся да платы за праезд, краіна не скнарнічае, наўмысна выстаўляючы цану ніжэй чым у суседзяў у Расіі, Украіне і тым больш Еўрасаюзе, каб прыцягнуць аўтатрафік на нацыянальныя дарогі.
Выходзіць, другая кальцавая вакол сталічнага рэгіёна - гэта неабходны, але недастатковы ўклад у будучую еўразійскую геаэканоміку. Безумоўна, ад "узлётнай" ужо набылі многае: занятасць, лагістыку, новую тэхналогію пад сваю сыравіну, хуткасць транзіту, бяспеку і экалогію. Але спыняцца на гэтым аўтадарожнікі не плануюць. За найбліжэйшыя 5 гадоў і гэты праект ужо канцэптуальна адобраны Прэзідэнтам, рэканструююць пятую частку ўсіх малых дарог краіны і дабудуюць усе буйныя магістралі.
Лагістычнае "сэрца Беларусі" - МКАД-2 - ужо б'ецца роўным трафікам, гарантуючы эвалюцыйны рост і развіццё ўсяго аўтадарожнага арганізма ў сэрцы Еўропы.
