Прадстаўнік Міністэрства гандлю ўсе грошы захоўвае на картцы. Віялета Беразоўская абзавялася пластыкавай, калі доля безнаяўных плацяжоў у тавараабароце краіны не дасягала і аднаго працэнта. Але за дзесяць гадоў павялічылася практычна ў 20 разоў.
Віялета Беразоўская, начальнік упраўлення арганізацыі гандлю і паслуг Міністэрства гандлю Беларусі: Удзельная вага безнаяўных грошай у тавараабароце - 17,8%. За 10 месяцаў 2014 года. Калі браць сёмы год, то гэта ўсяго толькі быў 1,1%. Але, улічваючы, што мы да пачатку 2016 года павінны дасягнуць 50%, то 17,8 - зусім нямнога.
Зараз на 50 тысяч гандлёвых аб'ектаў у краіне прыпадае 85 тысяч тэрміналаў. Але ўстанавіць устройствы для безнаяўнага разліку можа далёка не кожны індывідуальны прадпрымальнік. Буйным гульцам на рынку банкі выдзяляюць тэрміналы бясплатна. А прадстаўнікам малога бізнесу прыходзіцца арандаваць за 300 тысяч за месяц або купляць за 7 мільёнаў рублёў.
Гэта самы вялікі сегмент у рэспубліцы, які працуе без тэрміналаў. Безнаяўны разлік у гандлёвых радах за гародніну або мяса - перспектыва некалькіх гадоў. Зрэшты, рынкі да гэтага часу ўжо не будуць ранейшымі. Іх пераабсталююць у крытыя павільёны.
Пастанова Савета Міністраў ад 22 ліпеня пашырыла спіс аб'ектаў, дзе павінны быць устаноўлены тэрміналы. Па картцы зараз можна разлічвацца ў таксі і на станцыях дыягностыкі аўтамабіляў, у аздараўленчых цэнтрах і санаторыях, а таксама ў кіёсках і гандлёвых павільёнах.
Сяргей Калыкін, кансультант галоўнага ўпраўлення Міністэрства па падатках і зборах Беларусі: Адказнасць высокая - на індывідуальнага прадпрымальніка да 100 базавых велічынь. На юрыдычную асобу - ад 10 да 200 базавых велічынь. Менавіта за адсутнасць плацежнага тэрмінала. У выпадку, калі абавязак у яго такі ўзнік.
Лідарамі па долі безнаяўных разлікаў у тавараабароце лічацца скандынаўскія краіны. У Швецыі і Нарвегіі больш за 80%. Да 2020 года яны плануюць выключыць плацяжы гатоўкай з абароту. У Беларусі пакуль збор наяўных грошай - інкасацыя - абыходзіцца гандлёваму пункту ў некалькі разоў танней, чым аплата паслуг эквайрынгу - пераводу безнаяўных сродкаў. І гэта адзін з фактараў, які тармозіць развіццё безнаяўнасці.
Аляксандр Сотнікаў, дырэктар аплатнай сістэмы: У некалькі разоў зараз павялічыць кошт інкасацыі. Гэта вельмі затратна для гандлю. Мне здаецца, што трэба было распрацаваць дзяржпраграму альбо проста агучыць бізнес-супольнасці тыя крокі, якія на працягу нейкай агляднай будучыні будуць прымацца нацыянальным банкам і ўрадам у галіне дэматывацыі гандлю ў працы з наяўнымі грошамі.
А вось выкарыстанне гатоўкі ў маштабах краіны вельмі дорага каштуе эканоміцы. Купюры трэба мяняць старыя, астатнія чысціць, а потым яшчэ і ўтылізаваць. Палічана, што каля 2% ВУП эканоміцца, калі краіна цалкам пераходзіць на безнаяўную форму абслугоўвання. А вось чым вышэй доля наяўнасці, тым большы шэры сектар у краіне.
