Стратэгію развіцця мотавелазавода абмеркавалі на нарадзе ў Прэзідэнта

16 февраля 2021
Другое жыццё для беларускіх "Буслаў"! Стратэгію развіцця аднаго з найстарэйшых прадпрыемстваў краіны сёння абмеркавалі на нарадзе ў Прэзідэнта. Вытворчасць мота- і велатэхнікі доўгі час была козырам беларускай прамысловасці і вядомым брэндам на розных кантынентах. Сёння мотавелазавод, як і раней, выпускае двухколавы транспарт. Праўда, фінансавыя паказчыкі не дазваляюць гаварыць аб эфектыўнай мадэлі бізнесу і яго ўстойлівай будучыні. Беларускія веласіпеды цясняць канкурэнты, а цяперашнія пляцоўкі завода не выкарыстоўваюць па прамым прызначэнні нават напалову! А таму заводу патрэбен дэталёвы комплексны бізнес-план і прадукцыя  безумоўнай якасці! Але галоўнае -   прадпрыемству не пагражае прыватызацыя або зусім закрыццё. Калектыў захаваюць! Але працаваць па-ранейшаму сталічны гігант больш не будзе. Расказвае Вольга Анішчанка.       

Лёс гіганта

Гэтай сустрэчы на пляцоўцы сталічнага мотавелазавода магло не здарыцца. Калі б некалькі гадоў таму ён не задумаў сапраўдную мотаавантуру. Калі б не купіў дзесьці ў В'етнаме старэнькі мотабайк з такім цёплым для кожнага беларуса імем "Мінск". І не адправіўся ў ваяж даўжынёю ў некалькі гадоў...

Марк Актывер  - расійскі блогер і падарожнік. Упэўнены: усё жыццё  - дарога. І куды яна прывядзе заўтра? Хто ж ведае... Сёння - гэта Мінск. І тое самае месца, дзе калісьці вінт за вінтом збіралі яго жалезнага сябра. Дзе ўсё дыхае гісторыяй і неяк асабліва дорага, нягледзячы на самавіты ўзрост! 

Ён яшчэ нават не народзіцца, а яго матацыкл "Мінск" ужо сыдзе з канвеера. Марк не ўтойвае: па праўдзе, не верылася, што мотабайк родам з пачатку 90-ых (а то і старэйшы) пераадолее 30 тысяч кіламетраў! Так, прыходзілася не раз рабіць прыпынкі, але дзень за днём дарога дамоў станавілася ўсё больш рэальнай, а дом усё бліжэйшым. 

Легенда беларускай прамысловасці

І гэтай гісторыі ўжо 75! Тады яшчэ "Мотавела" адкрылі ў 1945-м. Матацыклы "Мінск", веласіпеды "Бусел", "Арляня" і "Ластаўка"... У каго ў дзяцінстве не было такога? Але пройдуць дзесяцігоддзі, і хтосьці заўважыць: ад мадэляў савецкіх гадоў засталося хіба што імя. Цяперашні кіраўнік завода дэманструе сучасную велатэхніку.  Тут усё, што будуць прадаваць сёлета. Упэўнены: не пара мадэлям з мінулага!

На гэтай пляцоўцы - больш за 80 узораў веласіпедаў. Такая яна, актуальная велалінейка! Маўляў, калісьці не было і 20! Ледзь наводдаль -  усе мадэлі матацыклаў (у колькасці сямі). Але няма мяжы распрацоўкам! Словам, дырэктар настроены аптымістычна.  Але прызнаецца: так, сёння няпроста! Калі на сваім рынку побач з беларускім "Буслам" кола да кола яшчэ парадку 80 загранічных брэндаў, быць лідарам продажаў варта неверагодных намаганняў! І наўрад ці магчыма. Так, можа, больш актыўна глядзець па баках?  

Стратэгію развіцця мотавелазавода абмеркавалі ў Прэзідэнта

У полі зроку мотавелазавода  - 15 краін, дзе калясяць  беларускія "Буслы" і матацыклы "Мінск". Топ экспарцёраў  - Расія, Казахстан, Украіна і Еўрасаюз. Але аб'ёмы - шчыра - невялікія. І гэта ў той час, калі спажыўца не трэба пераконваць, што круціць педалі - гэта карысна для здароўя і бяспечна для экалогіі! Мода на ЗЛЖ вызначае прамысловую палітыку. Здавалася б, вось вам і карты ў рукі, упэўнены Прэзідэнт. Дзейнічайце! Але статыстыка не заўсёды падпарадкоўваецца логіцы. 

Прэзідэнт: Склаліся лепшыя ўмовы для развіцця мота- і велавытворчасці

У лёсе завода хапала і ўзлётаў, і падзенняў. То слава "Мотавела" грукоча на ўвесь Саюз! А то, глядзіш, і завод балансуе на грані банкруцтва. Развал вялікай краіны, зразумела, поспехам не спрыяў. Даручыліся інвестару - і пралічыліся. Прадпрыемства-такі прызнаюць банкрутам. А на яго тэрыторыю пяць гадоў таму прыходзіць новая юрасоба - "МотаВелаЗавод". Тая ж пляцоўка, станкі, тыя ж людзі. І ўсё ж чагосьці не хапае, скажа Аляксандр Лукашэнка. І гэтыя звёны аднаго ланцуга дагэтуль не атрымалася аднавіць.     

Стратэгія развіцця мотавелавытворчасці

Што важнейшае? Прадпрыемства-легенда, якое хай і  латае дзіры, або эфектыўная бізнес-мадэль, дзе не ўсім працаўнікам знаходзяць месца?  Той выпадак, калі другое - не выйсце. Але і першае ўжо не варыянт! Спецыялісты, кампетэнцыі і вопыт - тое, што дапаможа выдужаць любому прадпрыемству! А правільная бізнес-стратэгія здольная вырашыць фінансавыя галаваломкі. Прадаць актыў заўсёды паспеецца, упэўнены Прэзідэнт. Але іміджавыя страты не акупяць ніякія мільёны.       
   

Прэзідэнт: Не трэба разлічваць на прыватызацыю мотавелазавода

Задача ўрада  - прадставіць бізнес-план. Стратэгію развіцця завода, да якой камар носу не падточыць! Патрэбная  эканамічна абгрунтаваная і эфектыўная мадэль прадпрыемства з гарантыяй, што акупяцца выдаткі за 5 гадоў! Толькі тады можна падумаць аб нейкіх укладаннях. Але з улікам пяцігадовага калідора абароту выдаткаванага размова наўрад ці пойдзе аб будаўніцтве з нуля! Зрэшты, пытанне пакуль пакінулі адкрытым. Як скажа пасля віцэ-прэм'ер,  выніковае рашэнне будуць прымаць ужо сапраўды не ў кабінетах Палаца Незалежнасці.

Аб карпусах, бадай, варта сказаць асобна. Сёння завод - гэта 25 гектараў сталічнай плошчы (будавалі з размахам!) і 2,5 тысячы занятых людзей. Але ўся соль у тым, што толькі дваццатая частка -  працаўнікі завода.  І зборка тэхнікі  - гэта  ўсяго-та адзін цэх. Астатняе здаюць у арэнду. Каму - сто квадратаў, а каму - і гектар. Хіба не раскоша?  Паўтары сотні арандатараў  у карпусах ледзь ці не векавой даўнасці ў цэнтры сталіцы. А хочацца прыгажосці і парадку. 

Урад аб лакалізацыі вытворчасці мота-  і велатэхнікі

Але апроч парадку на вытворчай пляцоўцы, трэба будзе зрабіць наш "Бусел" па праве беларускім! Пакуль у ім хапае  імпартных дэталяў. З улікам невялікіх маштабаў вытворчасці запускаць канвеер па выпуску айчынных камплектуючых заводу невыгадна. Так што, падыдуць комплексна: нарасцяць аб'ёмы, а там глядзіш - іншыя вытворцы падцягнуцца.  

Урад спадзяецца на дапамогу мінскага тэхнапарка. Ён усяляк садзейнічае тэхналагічнаму бізнесу. Тады і ад карыснай плошчы, якую пакуль выкарыстоўваюць не па прызначэнні, адмаўляцца не прыйдзецца. У ідэале разлічваюць стварыць цэлы кластар поўнага цыклу вытворчасці. Калі ўсё атрымаецца, "Бусел" выпрастае крылы! А там і Еўропа блізка, дзе сёння ў цане яшчэ і электратэхніка! І гэта новая старонка ў развіцці, якую, зрэшты, пісаць ужо пачалі. Сумесна з навуковай элітай.