Размова ішла аб развіцці АПК рэгіёна. Стан спраў у гэтай сферы ўплывае на эканоміку, а значыць, і на жыццё людзей. Паўночны рэгіён - зона рызыкоўнага земляробства. Кіраўнік дзяржавы так і сказаў: патрэбна дапамога. Паказчыкі рэгіёна не радуюць. У сельгасгаліне ёсць нямала сур'ёзных пытанняў: слабая матэрыяльна-тэхнічная база, адток кадраў, высокая закрэдытаванасць.
Урад і мясцовая ўлада, кіраўнікі профільных прадпрыемстваў сёння прапанавалі Прэзідэнту некалькі варыянтаў вырашэння цэлага комплексу сістэмных праблем. Сярод іх была заяўлена стварэнне і так званага суперхолдынга - надбудовы над 4 АПК-кластарамі, якія ўжо ёсць у рэгіёне.
Да нарады нават падрыхтавалі адпаведны праект указа - абмяркоўвалі сёння ўсе за і супраць. І трэба сказаць - дыялог быў вельмі эмацыянальным. Не абышлося без спрэчак, палемікі. Пазіцыя Аляксандра Лукашэнкі адназначная: якія б пераўтварэнні не вызначаліся, галоўнае - захаваць сяло і ўлічваць інтарэсы людзей пры правядзенні рэформ у АПК Віцебскай вобласці. Яшчэ ў пачатку размовы Кіраўнік дзяржавы адзначыў, што гэта сустрэча павінна стаць гістарычнай і проста абавязана прывесці да ашаламляльных перамен для поўначы краіны.
Да якіх рашэнняў прыйшлі ў выніку? Падрабязнасці даведаемся ў нашага аглядальніка Ілоны Красуцкай.
Вядомы факт, калі Прэзідэнт едзе ў вобласць размова будзе сур'ёзнай
Сёння яго можна назваць кропкавым разборам палётаў у аграпрамысловым комплексе - АПК паўночнага рэгіёна ўжо дакладна не на вышыні. Праблемы, якія цягнуцца гадамі, спараджаюць новыя. Сітуацыя склалася такая, што патрэбны рашэнні без права на памылку.Улічваючы аб'ём заяўленых праблем, было зразумела, што размова будзе няпростай. Можна сказаць, ненадоўга яго адтэрмінаваў пратакольны момант. У кожнай камандзіроўцы Прэзідэнта сустракаюць дзяўчаты ў нацыянальных касцюмах - гэта даўняя і, гледзячы на разнастайнасць сезонных убораў, ва ўсіх сэнсах прыгожая традыцыя.
Мабыць, гэта была сёння адзіная пахвала ад Прэзідэнта. Далей выключна крытыка. Хваліцца Віцебскай вобласці асабліва няма чым. Суцэльныя мінусы. Гэта і пра аб'ём вытворчасці сельгаспрадукцыі, сярэднясутачныя прыбаўкі, пагалоўе. А калі больш глабальна, то падаюць інвестыцыі, экспарт.
Вялікая размова пра АПК Віцебшчыны
Ў 2016 у рэгіёне былі створаны 4 інтэграваныя структуры з загалоўнымі прадпрыемствамі ў Віцебску, Оршы, Глыбокім і Полацку. Гаворачы простай мовай, у іх створаны поўны цыкл вытворчасці ў АПК: ад поля да прылаўка. Прэзідэнт асабіста падтрымаў ініцыятыву ўказам. Да моцных гаспадарак далучылі тых, хто больш слабы, каб і яны ў працэсе падцягвалі паказчыкі. Эксперымент дапамог, але кардынальна не змяніў сітуацыю. Камусьці, вядома, пашанцавала больш.Гэтая новая ферма ў Аршанскім раёне - яркі прыклад выкарыстання перадавых тэхналогій у жывёлагадоўлі. Робаты замест даярак, тэхніка сочыць за колькасцю і якасцю малака. Тут нават задзейнічалі энергію сонца. На даху спецыяльныя ўстаноўкі. Умовы ўтрымання і сучаснае абсталяванне дазваляюць атрымліваць малако экстра-класа. А, значыць, працаваць у плюс.
З развіццём комплексаў з'яўляюцца і новыя рабочыя месцы
Але для прыцягнення перспектыўных спецыялістаў на сяле павінна быць адпаведная інфраструктура. Аграгарадок Барздоўка Аршанскага раёна. Тут пражываюць крыху больш за 200 чалавек. Для маладых спецыялістаў прадугледжана жыллё. Ёсць школа, дзіцячы сад. А гэты будынак - сапраўдныя ўпрыгажэнне аграгарадка. Пад адным дахам ФАП, аддзяленне пошты, бібліятэка.Але, зразумела, такія ўмовы, як і высокія зарплаты спецыялістаў аграрнай галіны, сёння ёсць не ўсюды. Па шматлікіх прадпрыемствах трэба прымаць прынцыповыя рашэнні. Сёння Прэзідэнту прапанавалі новы праект указа, які, на думку мясцовых улад, здольны нібыта гарантаваць Віцебскай вобласці рух уверх.
Відавочна, пытанняў маса, як і рызык. Менавіта таму ў праекта былі як прыхільнікі, так і апаненты. Аўтар гэтага так званага антыкрызіснага рашэння - губернатар вобласці Мікалай Шарснёў. Сёння ў кожным яго тэзісе прадзімала "за!".
М. Шарснёў: Сканцэнтраваць даўгі, цэнтралізаваць закупы і аб'яднаць экспарт
Слова далі ўсім. Апроч губернатара, тут кіраўнікі тых самых інтэграцыйных структур і іншых сельгасарганізацый вобласці. Сярод іх і кіраўнік Віцебскай бройлернай птушкафабрыкі Ганна Норкус. Яе прадпрыемства тайна ў рэгіёне завуць 5-й інтэграванай структурай. Чамусьці ў яе атрымалася без усякіх надбудоў і суперхолдынгаў выйсці на рэнтабельную працу.Звычайна на нарадах такога ўзроўню даступная толькі пратакольная частка. Але гэтым разам журналісты чулі ўсё ад і да. Дыскусія атрымалася даволі эмацыйнай. У парыве эмоцый Аляксандр Лукашэнка сам некалькі разоў уставаў з месца. Затое адразу зразумела, як няпроста даюцца рашэнні.
Сапраўды, вельмі шмат нюансаў. Нават Кіраўнік дзяржавы прызнаўся: уначы прыйшлося вывучаць стос дакументаў. А вялікая папка на стале дае зразумець: часу на сон сапраўды было крыху. У структуры гэтых 4 інтэграцыйных структур 159 прадпрыемстваў. А яшчэ 35 у вобласці ў іх не ўваходзяць. Назваць іх слабымі - гэта яшчэ мяккая фармулёўка.
"Крынкі" - самая праблемная гаспадарка Лёзненскага раёна
Малочна-таварная ферма некалі вядомай на ўвесь Саюз племянной гаспадаркі "Крынкі". Поспехі калектыву ў свой час былі адзначаныя ордэнам Працоўнага Чырвонага сцяга. Сёння аб былых поспехах застаецца толькі ўспамінаць. Сёння "Крынкі" - самая праблемная гаспадарка Лёзненскага раёна. Уніз пацягнулі даўгі далучанага ў 2003 годзе стратнага калгаса. Яны з'елі і эканоміку "Крынак". Сёння ў гаспадаркі высокая закредитованность. Як следства - адсутнасць сродкаў на мадэрнізацыю малочнай вытворчасці - тут дагэтуль ідзе даенне ў вядро.Як стала зразумела, такія бесперспектыўныя прадпрыемствы ўсё ж здабудуць надзею. Кіраўнікі існуючых холдынгаў працягнуць браць іх пад крыло. Але вось каб памяняць свой статус мінус на статус плюс, працаваць па-старому ў новых умовах сапраўды не атрымаецца.
Мэты, вядома, добрыя - аб'яднаць вытворцаў сыравіны і перапрацоўшчыкаў, павялічыць вытворчасць, арганізаваць працу на палях і фермах. Але часам становіцца зразумела ўжо на старце: нейкіх звёнаў у гэтым ланцугу відавочна не хапае. Такія элементарныя паняцці, як кадравая і тэхналагічная дысцыпліна для шматлікіх па-ранейшаму нешта падобнае на "місія не выканальная".
Вынік нарады: Ніякіх надбудоў і магчымасць прыватызацыі
Безумоўна, ніхто не гаворыць і не патрабуе, што, увойдучы ў інтэграцыйную структуру, прадпрыемствы павінны тут жа даць імгненны эфект. Усё-такі такі праект, як зямля - доўгатэрміновая інвестыцыя. Але ёсць жа паспяховыя прыклады.Вось і складаецца ўражанне, што для адных патрабаванне Прэзідэнта працаваць на вынік - проста словы, а для іншых нават не тое што справа прынцыпу, а ўсяго жыцця.
Тут усё зразумела: ніякіх дадатковых суперхолдынгаў у вобласці ствараць не будуць. Спачатку трэба разабрацца з праблемамі ўнутры існуючых. Да новага года Прэзідэнту прадставяць іх выразную кіраўніцкую структуру. Адказнасць у гэтым плане кладзецца на віцэ-прэм'ера Уладзіміра Дворніка. Ён як раз курыруе профільную міжведамасную групу.
А. Лукашэнка: Інтарэсы людзей - на першым месцы ў любой рэформе
Пазіцыя Аляксандра Лукашэнкі такая: на першым месцы ўсіх ператварэнняў павінны быць людзі. Будуць створаныя спрыяльныя ўмовы спецыялістам, тады і праблем з кадрамі не будзе. А на дапамогу адсталым сельгасарганізацыям прыйдуць і банкі. Прэзідэнт паабяцаў: даўгі холдынгам адтэрмінуюць. А мясцовая ўлада ў студзені адправіцца ў камандзіроўку ў Мінск - прадстаўляць Прэзідэнту канчатковыя рашэнні па развіцці рэгіёна. За ўвесь час сённяшняй 3-гадзіннай дыскусіі, як відаць, ніхто не зрабіў глатка вады - вада на сталах засталася некранутай. Бо пакуль смага ў першую чаргу адносна радыкальных перамен. Прэзідэнт з'ехаў, а ўдзельнікі не спяшаліся разыходзіцца, уражанняў, як і працы, вышэй даху! Камандзіроўка ў Мінск будзе і ў губернатараў Магілёўскай і Гомельскай абласцей - там таксама не без праблем.Словам, на прыкладзе Віцебска стала зразумела: калі і патрэбна інтэграцыя, так гэта ў плане свежых ідэй, якія прынясуць вобласці эфект, які прэтэндуе ўвайсці ў гісторыю.
