Прэферэнцыі, а таксама льготы прадпрымальнікам і дзяржструктурам, у ліку якіх і Белкаапсаюз, прадугледжаныя і ўказам Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю. Размова ідзе аб адкрыцці магазінаў, аб'ектаў бытавога абслугоўвання і агульнага харчавання ў малых гарадах і сельскай мясцовасці з выплатай усяго адной базавай за месяц. Ці гатовы бізнес пайдзі на сяло? І што сёння стрымлівае яго развіццё? Матэрыял Святланы Лук’янюк.
Гэта вёска ў Лагойскам раёне. Да сталіцы кіламетраў 50. Але бойкага гандлю тут не відаць. Такіх невялікіх сёлаў у акрузе хапае. З 314 магазіны ёсць толькі ў 60. Гэта 20 працэнтаў. Астатнія робяць пакупкі строга згодна з графікам. Аб пастаянным гандлёвым пункце побач з домам нават не мараць.
За тры гады колькасць магазінаў у сельскай мясцовасці скарацілася на 10 працэнтаў, а гэта амаль тысяча адзінак. Зачыняюцца і сталовыя, кафэ. Дынаміка страт тут пяць з паловай працэнтаў.
Сёння ў многіх вёсках аб цяперашняй разнастайнасці тых жа беларускіх прадуктаў харчавання толькі здагадваюцца. Увесь тавар у вузкім асартыменце ў аўтамагазінах. І ніякай альтэрнатывы гэтаму магазіну на колах два або тры разы на тыдзень.
Зразумела, у кожным сяле гіпермаркет не пабудуеш. Ды ён там і не патрэбны. Нізкая пакупніцкая здольнасць, ёсць мясцовасці, дзе жывуць 30-40 , увогуле да 100 чалавек. Іншымі словамі, шмат не зарабіць.
Такая карціна і ў аграгарадках. У Іванску 600 жыхароў і толькі 2 магазіны - прадуктовы і прамтаварны. Калі няма магчымасці выехаць у райцэнтр, прыходзіцца здавольвацца тым, што ёсць на паліцах. Тут не да выбару.
Праблемы гэтыя ведае і мясцовая ўлада. Але пакуль прывабіць да сабе на дзеючых умовах вядзення бізнесу таго ж прыватніка не можа. Складаная бухгалтэрыя, ды і падатковы цяжар, прынясуць не прыбытак, а хутчэй, страты.
Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю сёння падрыхтавала новы механізм адкрыцця сваёй справы, удалечыні ад сталічнай кальцавой. Прапановы прапісалі ва ўказе, ён у пакеце дакументаў па лібералізацыі бізнесу ў краіне. Іх сутнасць.
У вёсках і аграгарадках, дзе да 2 тысяч чалавек, індывідуальныя прадпрымальнікі і арганізацыі адкрываюць сваю справу і плацяць за месяц толькі базавую. Сёння гэта 23 рублі. Такія прэферэнцыі і для мікраарганізацый, і бізнесу ў малых гарадах да 20 тысяч насельніцтва.
Так, гэта падатковая льгота і для буйных сеткавых кампаній, і для ІП, і для дзяржструктур, Белкаапсаюза, які на сабе адчувае ўсе нягоды працы ў невялікіх населеных пунктах.
Новыя падыходы Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю падтрымліваюць і калегі з Мінэканомікі, лічаць льготу своечасовай. Ды і штуршком да развіцця дзелавой ініцыятывы на месцах. Тым больш, што ў Беларусі сёння адных пустуючых плошчаў паўтара мільёна квадратаў. І з часам яны толькі руйнуюцца.
Па такім прынцыпе - працаваць за адну базавую за месяц - больш як 10 гадоў таму дазволілі агра- экатурызму. Спачатку многія прыглядаліся да новых правіл. Але пасля справа пайшла. Лепш аб гэтым гавораць лічбы. За 10 гадоў скок у 70 разоў. Зараз працуе амаль 2 тысячы 300 сядзіб.
Менавіта з такім прыцэлам адкрыць невялікія магазіны, майстэрні і міні-вытворчасці, тыя ж пякарні або сыраварні ў малых гарадах і на сяле плануюць і бізнесмены. Яны чакаюць прыняцця новых дакументаў па разняволенні дзелавой ініцыятывы. Без складанай бухгалтарскай дакументацыі.
А гэта як рашэнне і яшчэ вельмі важнай задачы - стварэнне новых рабочых месцаў. Здавалася б, плюсы відавочныя, але пакуль кансенсус не знойдзены. І гэта пасля паўгадавога абмеркавання.
Але менавіта цяперашняя сістэма адміністравання і адпужвае патэнцыяльных прадпрымальнікаў, гатовых рызыкнуць і адкрыць сваю справу на сяле. Ларыса Храпская ў бізнесе не адзін дзясятак гадоў. У Чашніках у яе тры прадуктовыя і адзін прамтаварны магазін. А таксама дзве ўласныя пякарні. Падатковыя прэферэнцыі - працаваць у вёсках за адну базавую за месяц - лічыць добрым стымулам і для сябе, і для сваіх калег.
Галоўная праблема сёння невялікіх гарадкоў і сёл - гэта малы попыт. Кампенсаваць яго як раз-такі і прапаноўваюць за кошт вялікіх прэферэнцый і мінімуму адміністрацыйнага ўмяшання. Так, на значнае скарачэнне норм і праверак пайшлі пажарныя і санітарныя службы.
