Вёска Папова Града знаходзілася за 35 кіламетраў ад чыгуначнай станцыі Пухавічы. Гэты кірунак Мінск - Рудзенск. Менавіта так жыхары маглі трымаць сувязь з партызанамі. Але ў маі 1944 вёска была спаленая цалкам, нікому не ўдалося выратавацца.
На безаблічных дамах таблічкі: "Ліда - 8 гадоў, Сяргей - 6...". У апошняй карнай аперацыі на тэрыторыі Чэрвеньскага раёна (яго яшчэ называюць партызанскім краем) у агні жывымі згарэлі дзеці і старыя - усяго 55 чалавек.
Падзеі таго страшнага дня ў свае 91 памятае Акім Якаўлеў. Ён родам з суседняй вёсцы Заграддзе. Ветэран Вялікай Айчыннай у 15 быў партызанам атрада імя Суворава 1-й Мінскай брыгады.
Папова Града так і не адрадзілася.
Ушанаваная ў мемарыяльным комплексе "Хатынь". Як і амаль дзве сотні спаленых беларускіх вёсак. Памяць аб загінуўшых сёння ўшанавалі хвілінай маўчання.
Ігар Петрышэнка, намеснік прэм'ер-міністра Беларусі: "Знаходзім новыя факты, сваякоў. Пастаянна прыязджаюць людзі з-за мяжы. Шчыра дзякуюць нашай краіне, нашым людзям за тое, што памяць іх бацькоў і дзядоў, загінуўшых на нашай зямлі, так шануецца і паважаецца".
Подзвіг не забыты, а таму кветкі як сімвал новага жыцця - ля помніка кыргызскага салдата Джумаша Асаналіева - Героя Савецкага Саюза. У чэрвені 1944 ля вёскі Лабейкі Бешанковіцкага раёна 20-гадовы яфрэйтар у адзіночку знішчыў 23 гітлераўцы. Калі скончыліся патроны, апынуўшыся ў акружэнні фашыстаў, ён падарваў сябе.
Эрмек Ібраімаў, Надзвычайны і Паўнамоцны Пасол Кыргызстана ў Беларусі: "Радуе, што ў Рэспубліцы Беларусь захоўваюць памяць аб Вялікай Айчыннай вайне. Мерапрыемствы такога роду з'яўляюцца лепшым таму пацвярджэннем".
Гэта ўжо кадры ля Дома афіцэраў. Артысты Горкаўскага і Моладзевага тэатраў, а таксама супрацоўнікі Нацыянальнага гістарычнага музея ўсклалі кветкі ля легендарнага Т-34. Баявая машына належыла экіпажу Фролікава, які першым увайшоў у заняты немцамі Мінск у 1944.
"Беларусь памятае. Памятае кожнага"… і тых, хто загінуў у першыя дні вайны, устаўшы на абарону Гродна. Аддаць даніну павагі салдатам, якія вызвалялі горад, прыйшлі супрацоўнікі медустаноў і жыхары.
Жывая памяць і пра тых, хто вызваляў Мінск. На ваенных могілках удзельнікі мінскага падполля, партызаны, героі Савецкага Саюза.
У Слуцку ў гонар загінуўшых салдат пасадзілі яблыневую алею
Тут, ля Вечнага агню, не сціхалі словы ўдзячнасці.Марафон памяці працягваецца. У вялікіх гарадах і маленькіх сёлах ля мемарыялаў будуць з'яўляцца свежыя букеты, а нашы сэрцы перапаўняцца гонарам за мужнасць і адвагу кожнага беларуса.
