Больш за 50 ратавальнікаў і 20 аўтамабіляў 3 гадзіны тушылі пажар плошчай паўтары тысячы квадратных метраў. Ратавальнікі прыбылі на месца здарэння за 8 хвілін - склад належыць буйному заводу па перапрацоўцы шын. Гэта далёка не першы такі выпадак у нашай краіне. І на гэтым фоне трывожна выглядаюць некаторыя стыхійныя сметнікі - яны не ахоўваюцца. Але ж нават самыя невялікія пахаванні шын у дварах могуць прынесці незваротную шкоду. Што рабіць са старымі пакрышкамі, каб не нашкодзіць?
Па шынамантажах пракацілася Юлія Грызунт. Гэта кадры пажару, які пачаўся ў 4 раніцы недалёка ад Гродна. Загарэлася пляцоўка захавання шын на прадпрыемстве па перапрацоўцы. Пажар плошчай паўтары тысячы квадратных метраў. А сама гара з пакрышак дасягае 7 метраў.
А тут з-за несанкцыянаванага сметніка знікла цэлае возера. Гума з часам стала перагніваць з-за дажджоў. Засталася літаральна таксічная лужына. Уладальнікі гэтага палігона, зараз інакш і не скажаш, тут збіраліся нібыта перапрацоўваць старыя пакрышкі, але не сабралі патрэбных дакументаў для працы з адходамі.
Вядома, не такія маштабныя, але не менш шкодныя сметнікі шын часам можна ўбачыць і проста ў дварах. Інспекцыя Міністэрства прыроды праводзіць пастаянны маніторынг. За няправільнае абыходжанне з адходамі можна атрымаць штраф. Пра яго, як і пра тое, куды аддаваць сцёртыя шыны, ведаюць, як высветлілася, не ўсе вадзіцелі.
Эколагі гавораць, што ад такой клумбы шкоды не будзе максімум год, пасля пад дажджом і снегам шыны пачнуць гнісці, а таксічныя адходы пачнуць атручваць зямлю. Цалкам гума раскладваецца цэлае стагоддзе. І нават праз дзвесце гадоў пазбавіцца ад наступстваў цалкам не атрымаецца - прырода атручана назаўжды. Менавіта таму апошні час на шынамантаж тэлефануюць менавіта з пытаннем, ці забяруць старую гуму. Большасць майстэрняў прымаюць шыны бясплатна.
На шынамантаж прыедуць з гэтай вытворчасці і забяруць небяспечныя адходы на перапрацоўку. Гэта самае буйное ў краіне. Працуе па такім жа прынцыпе, як і ўсе еўрапейскія перапрацоўчыя заводы.
Кожная пакрышка тут праходзіць тры этапы драбнення. На выхадзе тры кантэйнеры. У двух з іх - адходы вытворчасці. У яшчэ адным метал і тэкстыль - яны яшчэ могуць спатрэбіцца.
З шын атрымліваецца вось такая гумовая крошка, у будучыні з яе зробяць пакрыццё для стадыёнаў, спартыўных класаў і дзіцячых пляцовак. Дарэчы, у 2016 годзе толькі на гэтай вытворчасці такой крошкі ўжо сабралі ўдвая больш, чым у 2015.
Перапрацоўку шын ва ўсім свеце, як і большасць пластмасавых, гумовых і металічных вырабаў, аплачваюць тыя кампаніі, якія іх вырабляюць. Каб кожнаму з нас берагчы прыроду было не толькі лёгка, але і бясплатна.
