Арыентацыя на рэальны сектар эканомікі і патрэбы вытворчасці. Сёння навуковая грамадскасць Беларусі адобрыла праект Праграмы па ўдасканаленні навуковай сферы, распрацаваны па даручэнні Прэзідэнта. Размова фактычна пра беларускую навуку, якой будуць пад сілу любыя задачы, якія стаяць перад дзяржавай. Праект мяркуе, у прыватнасці, стварэнне нацыянальных даследчых лабараторый і цэнтраў, навукова-тэхналагічных кластараў, а таксама ўкараненне адзінай сістэмы экспертызы распрацовак. Рэпартаж Алесі Высоцкай.
Калі ўкладзены рубель дае тры, а вынаходствы дапамагаюць з поспехам прадаваць беларускія машыны або лячыць найцяжэйшыя захворванні. Тады пра навуку гавораць з прыдыханнем. Прыкладаў такіх шмат. Але ў плюсе не ўсе навуковыя галіны. Як зрабіць, каб структура стала кампактнай і эфектыўна кіраванай?
Гэтае пытанне не раз задаваў Прэзідэнт і чыноўнікам, і самім навукоўцам. Ператварэнне без рэвалюцый і з максімальнай выгадай для эканомікі, каб мець магчымасць развівацца за кошт продажу ўласнага інтэлектуальнага прадукту пры мінімальнай бюджэтнай падтрымцы.
Распрацоўкі павінны прыносіць краіне прыбытак, і ў ідэале навука павінна сама сябе акупляць. Такія задачы паставіў перад навукоўцамі Кіраўнік дзяржавы і даручыў распрацаваць праграму. Яе праект прапанавалі сёння агульнаму сходу.
У свеце так комплексна да справы не падыходзіў яшчэ ніхто - гавораць распрацоўшчыкі. Прадумана, як умацаваць сувязь з вытворчасцю, павялічыць запатрабаванасць распрацовак. І ў выніку вывесці навуку на новую якасць.
Мяркуецца стварэнне нацыянальных даследчых лабараторый і цэнтраў. Вакол іх будуць фарміравацца структуры, арыентаваныя на практыку, так званы інавацыйны пояс. Будзе адпрацаваны таксама кластарны прынцып арганізацыі навукі, і ў гэтым дапаможа стварэнне парка Белбіяград. А сачыць за якасцю распрацовак будзе адзіная экспертыза.
Прадугледжана развіццё партнёрства дзяржавы і прыватніка, магчымасць прыцягнення да распрацовак замежнага капіталу. Прыцягнуць маладых у навуку прапаноўваецца індывідуальным гнуткім падыходам да аплаты працы, сістэмай дадатковых мер сацабароны.
Праект праграмы будзе накіраваны ва ўрад і далей Кіраўніку дзяржавы. Запрацаваць па-новаму беларуская навука можа ўжо ў наступным годзе.
