У краіне новы ўрад, які паабяцаў завяршыць палітыку жорсткай эканоміі. Кааліцыя радыкальных левых сіл СІРЫЗА, якая прыйшла да ўлады, таксама плануе дамагацца спісання часткі вялізнага доўгу краіны, які на сёння перавышае 300 мільярдаў еўра. Якім чынам Афіны змогуць вызначаць грашова-крэдытную палітыку ў краіне ў абыход Еўракамісіі, Еўрацэнтрабанка і МВФ? Гэтая пазіцыя выклікае шмат спрэчак, а непасрэдныя крэдыторы і ўвогуле прыстрашылі выхадам Грэцыі з зоны еўра.
Алексіс Цыпрас, лідар партыі СІРЫЗА: "Грэцыя перагортвае старонку гісторыі. Мы пакідаем у мінулым жах катастрофы, страх і аўтарытарызм. У мінулым - пяць гадоў абразы і гора".
Расказвае Юрый Казлоў.
Перад грэкамі замігцела надзея на хуткія і беззваротныя перамены, якія абяцалі еўраскептыкі. Па выніках выбараў апазіцыйная Кааліцыя радыкальных левых сіл СІРЫЗА прыкметна адарвалася ад апанентаў, набраўшы парадку 36,5% галасоў. Людзям паабяцалі спыніць масавыя звальненні дзяржслужачых, ліквідаваць падатак на любую нерухомасць, гарантаваныя зарплаты і скарачэнне падаткаў, словам, - сацыяльную справядлівасць.
Костас Крысаганас, еўрадэпутат ад партыі СІРЫЗА: "Нельга, каб 41% насельніцтва жыў на парозе або за рысай беднаты. Немагчыма існаваць ва ўмовах 25-працэнтнага беспрацоўя. Нельга, каб сотні тысяч людзей жылі без ацяплення. Гэта не дапамагае палепшыць сітуацыю з дзярждоўгам. Ён вырас да 177% ВУП, хоць у пачатку праграмы выратавання складаў 120%. Куды мы ідзём? Трэба мяняць курс!".
Ужо ў першай палове дня было аб'яўлена аб стварэнні новай кіруючай кааліцыі ў складзе СІРЫЗЫ і правацэнтрысцкай партыі "Незалежныя грэкі" - за імі 162 месцы ў парламенце. Партыя "Новая дэмакратыя", якая раней кіравала, пацярпела зруйнавальнае паражэнне, здолеўшы правесці ў парламент толькі 76 дэпутатаў. Але перадае руль кіравання з чыстым сумленнем.
Антоніс Самарас, лідар партыі "Новая дэмакратыя": "Мы прадухілілі горшае, мы выцягнулі краіну з рэцэсіі і дэфіцыту, аднавілі давер да нашай краіны і паклалі пачатак росту і выхаду з крызісу. Я перадаю краіну, якая з'яўляецца членам Еўрапейскага саюза і зоны еўра. Спадзяюся, што наступны ўрад гэта захавае".
Яшчэ напярэдадні сваёй перамогі СІРЫЗА заявіла, што незалежна ад вынікаў перамоў з крэдыторамі будзе самастойна вызначаць грашова-крэдытную палітыку ў краіне, гэта значыць без удзелу "тройкі" ў складзе Еўракамісіі, Еўрапейскага Цэнтрабанка і МВФ. Ад іх Афіны ўжо атрымалі 240 мільярдаў еўра. Але зараз разлічваюць на спісанне большай часткі свайго доўгу з дапамогай калектыўных "еўрапейскіх механізмаў". Крэдыторы заяўляюць, нягледзячы на абяцаны Афінамі новы план рэформ, спісанне доўгу не ўяўляецца магчымым юрыдычна. Не выключана, што Грэцыі наогул прыйдзецца развітацца з еўразонай.
Солан Молха, палітычны аналітык: "Еўропа ніколі не была за канфрантацыю. Усё, у чым мы дамагліся поспеху, мы зрабілі на ўмовах кампрамісу і ўзаемных дамоўленасцяў, калі жадаеце. У грэчаскай мове слова "кампраміс" - вельмі цяжкае, яно асацыюецца з пакорнасцю. Так што наперадзе - цяжкія поры".
Паказальная пазіцыя Вялікабрытаніі. Дэвід Кэмеран, лічыць, што перамога грэчаскіх леварадыкалаў багатая дэстабілізацыяй еўрапейскай эканомікі. І Лондан збіраецца прытрымвацца сваіх планаў.
Джордж Осбарн, канцлер казначэйства Вялікабрытаніі: "Вынікі гэтых выбараў павялічваюць рызыку для еўрапейскай эканомікі. І нам прыйдзецца гарантаваць сваю бяспеку. Інакш мы рызыкуем трапіць у эканамічны хаос, які мы бачым на еўрапейскім кантыненце".
Берлін жа - эканамічны лакаматыў ЕС - пакуль заклікае да салідарнасці. Лідар апазіцыйнай кааліцыі Грэцыі не раз гаварыў: ніхто не паставіць пад сумненне еўрапейскі курс Грэцыі, але Брусель павінен змяніць палітыку жорсткай эканоміі. З іншага боку левыя сілы ўпэўненыя, што вынікі выбараў пасылаюць магутны сігнал Еўропе, які стане трамплінам для змен ва ўсім Еўрасаюзе.
