Яшчэ ўчора іх не ведаў ніхто. Затое сёння! "Крумкачы" з беларускай мовы перакладаецца як "вороны". Самая прыгожая гісторыя беларускага футбола апошніх гадоў. Яны ламаюць стэрэатыпы і дамагаюцца поспеху. Хлопцы, якія любяць футбол, але зарабляюць на жыццё ў іншых месцах, апынуліся мацнейшымі за прафесіяналаў і пры гэтым не прасілі грошай у дзяржавы.
Калісьці ўсім вядомы сёння БАТЭ пачынаўся з аб'явы ў газеце. "Крумкачы" з'явіліся пасля перапіскі энтузіястаў на інтэрнэт-форуме. Зараз каманда ў Вышэйшай лізе. Пра феномен, які збірае сімпатыі балельшчыкаў, - Мікалай Стула.
Гэты невялікі харчовы магазін знаходзіцца ў адной з бараўлянскіх бальніц. За прылаўкам сам уладальнік і адначасова абаронца футбольнага клуба "Крумкачы" Раман Гаеў.
Гэты магазін другі ў Рамана, першы месяц працы ён прынцыпова заўсёды сам за прылаўкам: вывучае попыт і водзывы. Зарплата ў футбольным клубе тры мільёны, яшчэ ёсць прэміяльныя, вось і давялося з прафесіяналаў сысці ў паўпрафесіяналы і зарабляць у іншым месцы.
У Рамана - магазіны, іншыя яго партнёры па камандзе таксама падзарабляюць: будаўнікі, мерчандайзеры, зборшчыкі мэблі. Гэтыя хлопцы з паўаматарскім статусам стварылі галоўную сенсацыю беларускага футбола - прабіліся ў Вышэйшую лігу, дзе толькі адны прафесіяналы. Прычым пакінулі ззаду клуб з абласнога цэнтра "Дняпро (Магілёў)" з усёй яго наяўнай інфраструктурай.
Па сутнасці, "Крумкачы" супрацьпаставілі сябе асноўнай масе футбольных каманд краіны. Яны не просяць грошай у дзяржавы, а за два гады прыватныя інвестыцыі склалі каля 150 000 долараў. Гэта ў разы менш, чым маюць іншыя, меней паспяховыя. Яшчэ ў маі "Крумкачы" маглі разваліцца, ды і зараз неаплачаны доўг складае 40 000 долараў.
Стваральнік "Крумкачоў" Дзяніс Шунто, малады хлопец, які не мае ў Мінску ні кватэры, ні машыны, уклаў больш за сотню тысяч долараў у футбол. І атрымаў вынік.
Казка? Не, парыруе Дзяніс, гэта гатовы сюжэт хоць для "Беларусьфільма", хоць для Галівуда.
У той дажджлівы дзень, калі стала ясна, што "Крумкачы" выходзяць у Вышэйшую лігу, на маленькім стадыёне ў цэнтры Мінска многім гледачам адмаўлялі. Таму што арэна не змагла змясціць усіх ахвотнікаў. Людзі стаялі не толькі на трыбунах, яны размясціліся нават перыметрам поля. Аншлаг - гэта ўнікальная з'ява для другога дывізіёна Беларусі.
Прэмія за выхад у беларускую эліту - шэсць мільёнаў рублёў на брата. Але гэтыя грошы пакуль таксама не выплацілі гульцам. У наступным годзе неабходна паўмільёна долараў як мінімум. Шунто гаворыць, што знойдзе грошы, і каманда не разваліцца.
Але грошы гэта яшчэ не ўсё. У "Крумкачоў" няма нічога свайго: аўтобус і стадыён арандуюць. А каб прафесійна займацца футболам, трэба прайсці нормы ліцэнзавання, гэта значыць у клубе павінны быць не толькі дарослая каманда, але і другі склад і, самае галоўнае, дзіцячыя групы.
Футбол - гэта частка сферы забавак, таму цікавасць гледачоў у гульне першарадная. На жаль, рэчаіснасць на матчах нацыянальнага чэмпіянату выглядае прыкладна вось так. Цяперашні сезон пабіў антырэкорд наведвальнасці - 1700 балельшчыкаў у сярэднім за матч. А сярэдняя запаўняльнасць беларускіх арэн усяго толькі 23%.
Прычын таму шмат: і высокая канкурэнцыя ў сферы забавак, і сэрвіс на стадыёнах, які не назавеш дасканалым. І ўзаемаадносіны балельшчыкаў і праваахоўнікаў. Тут, дарэчы, абяцаюць пацяпленне ў адносінах.
