Другі дзень медыяпрастора сочыць за Форумам рэгіёнаў Беларусі і Украіны ў Жытоміры, які ўжо ва ўсіх сэнсах адбыўся. Напярэдадні больш абмяркоўвалі лічбы, параўноўвалі сумы падпісаных кантрактаў з леташнімі. Тады гэта былі толькі 150 мільёнаў долараў, але і форум у Гомелі быў першым. Гэтым разам - больш за паўмільёна долараў - гэта манетызацыя праектаў дзвюх краін.
Зрэшты, не толькі лічбы выклікалі ажыятаж. Без перабольшання сусветная супольнасць назірала за першай асабістай сустрэчай Аляксандра Лукашэнкі і Уладзіміра Зяленскага.
Задоўга да яе было шмат версій наконт тэматыкі і агульнай танальнасці дыялогу. Хоць многія рэчы Кіраўнік беларускай дзяржавы выказаў раней прадстаўнікам украінскіх СМІ. Пытанне цэласнасці Украіны, варыянты вырашэння канфлікту на паўднёвым усходзе краіны і роля, якую ў гэтым плане можа сыграць Беларусь. З нашага боку меседж пазітыўны - вялізнае жаданне дапамагчы і ў цэлым супрацоўнічаць! Бясспрэчна, Украіна - адзін з галоўных гандлёвых партнёраў Беларусі. Агульная гісторыя і суседства вызначылі прыярытэты ўзаемадзеяння - ад энергетыкі і АПК да прамкааперацыі і транспартна-лагістычнага сектара. Але, як выразна зазначыў наш Прэзідэнт, сяброўства паміж Беларуссю і Украінай будзе зведваць ціск і з Усходу, і з Захаду. Зрэшты, такім выклікам нам па сілах супрацьстаяць, па-суседску падтрымліваючы дыялог і рэгіянальныя сувязі. Падрабязнасці вялікага перагаворнага дня - у Ілоны Красуцкай.
Нават цяжка сказаць, пра што ў гэтыя дні ў Жытоміры гаварылі больш: пра грошы (бо падбівалі сумы кантрактаў) або пра будучую сустрэчу Аляксандра Лукашэнкі і Уладзіміра Зяленскага. Здагадак, чутак было мноства. Журналісты абмяркоўвалі міміку, настрой палітыкаў. Але ўсё гэта лірыка. Сустрэча хоць і першая, але адносіны паміж дзяржавамі даўнія. І гэтым усё сказана.
Тое, што ў адносінах дзвюх краін наступіць новая ўзлётная паласа, - гэта нават не метафара. Уладзімір Зяленскі загадзя адправіўся ў аэрапорт, каб асабіста сустрэць беларускага Прэзідэнта. Вось ужо сапраўды, сустрэча па вышэйшым разрадзе. Не толькі з традыцыйным хлебам-соллю, гарнымі ўкраінскімі дзіўчынамі ў нацыянальных строях, але і гумарам! Усё ж беларускага Прэзідэнта сустракаў былы комік. Зрэшты, у Аляксандра Лукашэнкі з пачуццём гумару таксама ўсё ў парадку!
Затым абодва прэзідэнты разам сядуць у адзін аўтамабіль, дзе, напэўна, пачнецца абмеркаванне першых пытанняў, і адправяцца на перамовы. Будынак абласной адміністрацыі ў Жытоміры задоўга да пачатку сустрэчы атакавалі журналісты, на цэнтральнай плошчы сабраліся і мясцовыя жыхары, якія ў гэтыя дні часта пыталі ў рэпарцёраў, калі ж тут будуць Лукашэнка і Зяленскі? Пэўна, сыграў імідж народных прэзідэнтаў. Праз такі ажыятаж у мэтах бяспекі прыйшлося выставіць шчыльны кардон.
Асноўнай падставай сустрэцца ўпершыню, ды яшчэ і не ў сталіцы, а ў Жытоміры, стаў ІІ Форум рэгіёнаў дзвюх краін. Так сталася, што пра яго правядзенне Аляксандр Лукашэнка дамаўляўся яшчэ з папярэднім прэзідэнтам Украіны. У выніку па тэлефоне ў Жытомір яго асабіста запрашаў ужо новы - Уладзімір Зяленскі. Кантакты за чатыры месяцы прэзідэнцтва "слугі народа", сапраўды, абмяжоўваліся толькі парай тэлефонных званкоў. Тым не менш нават падчас дыстанцыйнага дыялогу стала зразумела, што братэрскія сувязі непарушныя. Новы прэзідэнт ва Украіне - гэта не значыць, што трэба пачынаць з нуля. І тут сапраўды не патрэбен пераклад.
Пакуль размаўлялі прэзідэнты, профільныя міністры працягвалі знаёмства. Усё ж ва Украіне новы ўрад. Міністры сельскай гаспадаркі абмяркоўвалі зямныя пытанні. Падчас разгару ўборачнай Беларусь заправіла ўкраінскія камбайны, каб суседзі былі з хлебам. У краіне праблемы і з бульбай. Гэты год быў неўрадлівы для другога хлеба. Наша краіна паступіла па-суседску. Беларуская агародніна зараз ёсць у мясцовых магазінах.
Пасол Украіны ў Беларусі ахвотна дзяліўся ўражаннямі ад першай сустрэчы палітыкаў. Ён таксама сустракаў у аэрапорце прэзідэнтаў. Двухбаковая сустрэча палітыкаў доўжылася амаль тры гадзіны замест запланаваных службамі пратаколу 45 хвілін. І гэта зразумела, трэба было вызначыцца, як далей развіваць двухбаковыя адносіны, паслухаць меркаванні адзін аднаго не толькі пра новыя праекты, але і яшчэ пра незавершаныя з нейкіх прычын. Размова працягнулася з удзелам дэлегацый.
Абмеркаваныя ўсе пытанні, якія былі на паверхні, аж да сферы СМІ, культуры, у тым ліку магчымасці сумесных здымак кінастужкі. Шмат перамен у суседзяў: год татальнай перазагрузкі. Новая ўлада, урад, законы. Цяперашняе кіраўніцтва нацэлена на эканамічныя і сацыяльныя рэформы. Абнаўляецца дыялог з партнёрамі. Развіццё добрасуседскіх адносін з Беларуссю - па-ранейшаму адзін з прыярытэтаў знешняй палітыкі Украіны.
Летась мы нарэшце выйшлі на пазітыўную дынаміку ў гандлі - 5,5 мільярда долараў. За гэты перыяд ужо атрымліваецца лічба, блізкая да чатырох, у бок павелічэння ў гэтыя дні сыгралі кантракты Форуму рэгіёнаў. З нашага боку ёсць шмат прапаноў. Але абмяркоўваць толькі эканоміку няпроста, калі ў гэтыя хвіліны на ўсходзе Украіны не суціхае ўзброены канфлікт. Шчыра кажучы, спакой і мір украінцам зараз больш патрэбныя.
Пазней ізноў разам у адным аўтамабілі кіраўнікі дзяржаў адправіліся на пляцоўку Форуму рэгіёнаў. Гасцей сёння прымаў Жытомірскі музычна-драматычны тэатр. Многія адзначылі іронію. Ну, куды яшчэ мог запрасіць былы акцёр Зяленскі?! І тут палітыкаў сустракаў вялізны натоўп журналістаў, якія ў пагоне за эксклюзівам проста змяталі адно аднаго з ног.
Разам з прэзідэнтамі губернатары і бізнесмены абмяркоўвалі шляхі інтэграцыі. Надзейны падмурак закладзены ў лепшых традыцыях класікі. Аб'ядноўваюць амаль паўтара дзясятка сумесных зборачных вытворчасцяў тэхнікі і абсталявання. 9 з іх ва Украіне. Трактары МТЗ, збожжаўборачныя камбайны брэнда Гомсельмаш, тралейбусы ад МАЗа. Дарэчы, летась іх тут вырабілі каля сотні, а яшчэ дзве тысячы трактароў і шэсцьсот ліфтаў. На гэтым форуме заключаны кантракты на суму звыш паўмільёна долараў, год таму лічба была ў пяць разоў больш сціплай. Гэта і, праўда, падстава для радасці.
Наогул устанаўліваць рэгіянальныя сувязі Беларусь першай пачала з Расіяй. Журналісты добра памятаюць, як у рабочым графіку беларускага Прэзідэнта ледзь ці не кожны тыдзень значылася сустрэча з губернатарамі. Па аналогіі наша краіна з найбліжэйшым саюзнікам правяла такіх ужо шэсць форумаў рэгіёнаў. З Украінай толькі другі. Напэўна, няроўны лік збіў беларускага Прэзідэнта.
Гледзячы на ўсе гэтыя кадры, як і прагназаваў раней Аляксандр Лукашэнка, агульную мову з Зяленскім яны сапраўды знайшлі. Тым не менш, у прэсе па-ранейшаму нямала фэйкаў і здагадак, а колькі яшчэ будзе па выніках сустрэчы. Будуць разбіраць, каму з кім сябраваць, напэўна, пачнуць спекуляваць на ўкраінскім пытанні. Паспрабуюць да таго ж запісаць Беларусь у пасрэднікі і міратворцы. Хоць сам Прэзідэнт Беларусі не раз паўтарае, усё роўна як нас назавуць, галоўнае, каб дапамога была дзейснай. Гэта сустрэча і гэта пляцоўка - лепшы час, каб агучыць пазіцыю афіцыйнага Мінска.
Беларусь і Украіна зацікаўленыя ў пашырэнні экспарту, укараненні інавацыйных тэхналогій. Зрэшты, палітыкі дамовіліся не толькі пашыраць кааперацыю. Выдатнае выступленне беларускай і ўкраінскай зборных на II Еўрапейскіх гульнях, а затым матчавая сустрэча дазваляе замахнуцца разам з суседзямі правесці спартыўную падзею яшчэ больш глабальную.
У прысутнасці прэзідэнтаў сёння профільныя міністры і губернатары падпісалі пакет дакументаў, пару з іх міжведамасныя і дзесяць рэгіянальныя. Гэта план кансультацый паміж МЗС на найбліжэйшыя некалькі гадоў, а таксама інавацыйная праграма навукова-тэхнічнага супрацоўніцтва. На ўзроўні рэгіёнаў пагадненні аб супрацоўніцтве зараз ёсць ва ўсіх нашых абласцей. Увесь гэты час журналісты працягвалі чакаць палітыкаў ля ўваходу ў тэатр. Тое, што адбывалася на вуліцы, сапраўды не назавеш пастаноўкай. Хутчэй, драма для службаў бяспекі. Прабіраючыся праз натоўп, прэзідэнты на хаду давалі інтэрв'ю. Адны пыталі пра ўнутраныя пытанні, міжнародную праблематыку. Іншыя проста прасілі сэлфі.
II форум у Жытоміры адбыўся і даказаў сваю выніковасць. Падпісаны міждзяржаўныя пагадненні, канкрэтныя пагадненні паміж абласцямі. Прэса яшчэ некалькі дзён будзе падводзіць вынікі, у прамым сэнсе пралічваць выгаду. А ў арганізатараў новая задача - як правесці наступны, III форум, зразумела, яшчэ больш вынікова.
Слова, якое не раз гучала на перамовах сёння - абавязковасць - высокая планка для краін. Ды і асабістыя дамоўленасці палітыкаў павінны стаць гарантыяй выканальнасці. Але галоўнае, што не заменіць ніякія кантракты, ды і ў прынцыпе немагчыма канвертаваць мірныя ініцыятывы, на гэтым шляху абедзве краіны і надалей застануцца нязменнымі саюзнікамі.
