Рабочая паездка Прэзідэнта ў Магілёўскую вобласць атрымала шырокі рэзананс

31 марта 2019

Пакуль да тэм беларускіх. Самая гучная з іх - рабочая паездка Аляксандра Лукашэнкі ў Магілёўскую вобласць. У перыяд вясновай сяўбы гэта традыцыйны інструмент ацэнкі стану спраў на месцах - Прэзідэнт часта праводзіць такія рэвізіі асабіста, бо ад наступных тыдня-двух і будзе залежаць лёс амаль кожнага сельгаспрадпрыемства. Выпусціў момант - шанцаў выправіць сітуацыю летам і восенню амаль не будзе. Чаму такая ўвага да гэтага пытання? Успомніце хоць бы памер экспарту беларускай сельгаспрадукцыі і палічыце колькасць занятых нашых суайчыннікаў у гэтай галіне - які маштаб, такая і ўвага.

Рэзананс ад вынікаў рэвізіі ў Шклоўскім раёне быў вялізны. Прычым гучныя беларускія адстаўкі трапілі ў загалоўкі нават сусветных СМІ! Паспрабуем разабрацца дэталёва. Так, рэгіён не на перадавых пазіцыях. Год за годам пляцецца ў хвасце па ўсіх ключавых паказчыках - ад экспарту ў цэлым да вытворчасці сельгаспрадукцыі ў прыватнасці. І вось гэта як раз і выклікае здзіўленне, бо па якасці глебы і гандлёвай геаграфіі месцы вельмі нават выгадныя. Але добрай зямлі патрэбен і гаспадар. 

Дысцыпліна і парадак павінны ляжаць у аснове ўсяго. Праз пару дзён, ужо ў Палацы Незалежнасці, звяртаючыся да новых кіраўнікоў, Аляксандр Лукашэнка робіць акцэнт, здавалася б, на дробязі. Парадак і дысцыпліна - што можа быць прасцей? Але як яны часам цяжка даюцца на месцах і балюча аддаюцца на чыноўніках.

Шклоўскі раён - малая радзіма Прэзідэнта. Вядома, Аляксандр Лукашэнка ведае тут дасканала кожную гаспадарку. Холдынг "Купалаўскае" павінен быў стаць візітнай карткай і раёна, і рэгіёна. Павінен быў… У выніку менавіта тут пазбавіўся сваёй пасады губернатар вобласці. Пунктам незвароту стала ферма, а калі быць дакладным, тая яе частка, якую не вельмі-та планавалі паказаць Прэзідэнту.

Пэўна, кожны з журналістаў, якія працуюць з беларускім лідарам, можа распавесці з дзясятак гісторый аб тым, як Прэзідэнт пайшоў "не туды" і што з гэтага выйшла, чаму, паверце, асабіста быў некалькі разоў сведкай. Аляксандр Лукашэнка ў свой час на гэтых землях сам працаваў, таму, як павінны былі ўтрымлівацца і выглядаць тыя самыя праславутыя каровы, Прэзідэнту тлумачыць не трэба. Зрэшты, як і любому нармальнаму чалавеку. Будзе на ферме чыста толькі ў адным выпадку - калі там своечасова прыбіраць. 

За брудных кароў нечакана, хоць чаму тут здзіўляцца, уступілася частка незалежнай паўбеларускай прэсы, узяўшыся адмываць праславутую гаспадарку. Глеба добрая - бо, зразумела, што працаўнікі гаспадаркі, для якіх мала чаго ёсць прыемнага ў гэтай гісторыі, будуць шукаць апраўдання. Сутнасць такіх артыкулаў - разнос быў паказальным і, маўляў, усё не так крытычна. 

Дайшло да таго, што ў паўамерыканскай прэсы фэйк пацягнула  амерыканская! "Вашынгтон пост" "запосціў" загаловак. "Чыноўніка звольнілі з-за каровы". Метады падачы інфармацыі вышэйназванымі выданнямі шырока вядомыя, а таму няма здзіўлення, што гісторыя, якая мела насамрэч вялікую перадгісторыю, была зведзеная да простай каровы. 

Наш рэпартаж з Магілёўскай вобласці.

Расказвае Наталля Брэвус.

Шклоўскі раён - родныя месцы беларускага Прэзідэнта. Аляксандр Лукашэнка выдатна ведае кожную гаспадарку, людзей і як тут усё ўладкована - ва ўладу прыйшоў ад зямлі. Таму нядзіўна, што ўжо сёння, знаходзячыся на пасадзе лідара, разбіраючы перыпетыі агарнай сферы, менавіта тут адпрацоўваюцца шматлікія рашэнні для АПК і мадэрнізацыі раёнаў. 

У свой час было вырашана пайсці па прынцыпе ўзбуйнення, каб гаспадаркі - у тым ліку і Шклоўскага раёна - працавалі больш эфектыўна і па максімуме выкарыстоўвалі рэсурсы АПК. Ідэя належыць Прэзідэнту: аб'яднаць у холдынг так званых сярэднячкоў, каб стварыць тут комплексную структуру з поўным цыклам вытворчасці, перапрацоўкі і рэалізацыі гатовай прадукцыі. "Купалаўскае" дзейнічае, але пакуль не без арганізацыйных цяжкасцяў. З імі ўжо даўно быў час разабрацца і не валакіціць. Што важна: нічога штучна не ўзбуйняюць - усё ад жыцця. Для шматлікіх сельгаспрадпрыемстваў гэта стала выратаваннем - працаваць пад крылом холдынга. Так, прыкладна чвэрць гаспадарак у краіне праблемныя. Не цягнуць. Іх падтрымка выклікае пытанні. Камусьці здаецца: гэта ж як чамадан без ручкі - і кінуць шкада, і несці цяжка. Прэзідэнт выразна даў зразумець, чаму такія сельгаспрадпрыемствы не застаюцца без увагі. 

Ведаючы нашага Прэзідэнта, яго дасканалы падыход і ўвагу да дэталяў, можна было здагадацца, што не абмяжуецца лідар прапанаваным маршрутам. Так і здарылася - Аляксандр Лукашэнка адчыніў усе дзверы! Здавалася б, да прыезду кіраўніка краіны рыхтаваліся. Але ў выніку - суцэльныя тэхналагічныя парушэнні ў кароўніках, бруд і могілкі металалому. І тут пытанне: ці то не паспелі, ці то не жадалі. Маўляў, ферма і ёсць ферма, што тут "марафеціць". Але ў тым-та і справа, што такі падыход - праз рукавы - не каціць. І працаваць, як прыйдзецца, па накатанай сёння ўжо мала! Гэта датычыцца і банальнага парадку, і кіраўнічых рашэнняў у АПК. 

Крытыка Прэзідэнта гучала жорстка. Гэта таму, што сітуацыя ў холдынгу апынулася апошняй кропляй у чарзе недапрацовак у цэлым па вобласці. 

Рэгіён у аўтсайдарах па тэмпах росту эканомікі, прамысловасці і сельскай гаспадаркі. Былі пытанні па своечасовай выплаце зарплаты ў вобласці.

Чаго здзіўляцца, што рушылі ўслед прынцыповыя кадравыя рашэнні: пасад пазбавіліся кіраўнікі, губернатар і члены ўрада. Парадокс, але сярод так званых незалежных СМІ знайшліся тыя, хто літаральна вырашыў "адмыць" незаслужана, на іх погляд, раскрытыкаваную гаспадарку. Сутнасць матэрыялаў была дзіўнай - разнос быў паказальным, а насамрэч усё не так крытычна. І ўсяму можна знайсці апраўданне. Гэта прытым, што раней гэтыя журналісты часцей крытыкавалі за зробленае ў АПК. Так што, атрымліваецца, дзейнічалі ў сельскай гаспадарцы ўсё-такі правільна? У любым выпадку - гэтыя кадры ярчэй за любыя словы! Менавіта з такой халатнасці і абыякавасці і складаецца цяжар безадказнасці, які цягне ўніз увесь рэгіён.

Добра, а як у іншых? Гаспадарка гаспадарцы розніца, землі, умовы могуць быць не падобныя. Гэта зразумела. Але ўсё-такі прынцып працы на ферме адзін. Мы заехалі да Ніны Жалязновай, якая ў сельскай гаспадарцы працуе амаль 40 гадоў! Гаворыць, клопат, догляд, ды проста любоў да жывёлін - гэта і ёсць заклад поспеху любой малочна-таварнай фермы. Толькі ўдумайцеся: для таго каб карова стала даваць малако, патрэбныя два з паловай гады з моманту яе нараджэння.

Памятуючы колькі намаганняў было ўкладзена ў будаўніцтва фермы, не могуць апусціць рукі і "забіць" на тэхналогіі. 

Ніна Жалязнова,  дырэктар ААТ "Азярыцкі-Агра":  "Зараз мы дасягнулі таго, што на гэтай ферме "Вішня" 100% гатунку "Экстра" паступае малако. Здаровы маладняк - здаровыя і маці. Але першым чынам - тэхналогіі і ўвага людзей, якія клапоцяцца аб жывёлінах". 

Атрымліваецца, шматлікае залежыць усё ж ад людзей і падыходу? 

Калі ўмовы такія розныя, ці можна ўсім разлічваць на аднолькава добры вынік? Наўрад ці. У кіраўніка "Азярыцкага-Агра" сваё асабістае меркаванне і пазіцыя на кошт гаспадарскага падыходу ў сельскай гаспадарцы. 

Ніна Жалязнова,  дырэктар ААТ "Азярыцкі-Агра":  "А гэта - не выдаткаваць лішняга, гаспадарскі падыход - гэта не выпусціць сваё. Гэта і любіць тое, што ты робіш. І паважаць гэта. Той калектыў, дзе ўсё робяць па-гаспадарску, людзі да дзяржаўнага і грамадскага ставяцца, як  да ўласнага". 

Вось ужо праўда гавораць: добрую гаспадыню па карове відаць. Інакш сёння СВК не выжывуць. Перапрацоўшчыкі прад'яўляюць высокія патрабаванні. Каб атрымліваць у гаспадарцы малако экстра-класа хочаш - не хочаш, а прыйдзецца выконваць тэхналогіі. А любое малако пачынаецца з фермы. Здавалася б, не прэзідэнцкая справа - па кароўніках ездзіць. Але ўсё ж пачынаецца знізу. І калі б не тузаў Кіраўнік дзяржавы ў тым ліку і іх - ці атрымалася б сёння зарабляць мільярды долараў на экспарце малочкі? Яе рассмакавалі ўжо нават у Кітаі. Штогод большаем па малаку. 

За апошнія гадоў 20 вытворчасць вырасла амаль у тры разы. Рух уверх пайшоў адразу пасля таго, як у сярэдзіне 2000-х з падачы Прэзідэнта актыўна ўзяліся за мадэрнізацыю ферм, будаўніцтва комплексаў. Эксплуатаваць іх можна гадоў па 30. Гэта значыць, што будуем не для сябе - для сваіх унукаў. Крытыка камусьці здалася залішне крыўднай. Але яшчэ больш крыўдна, калі каласальныя намаганні па развіцці сельскай гаспадаркі і пэўнага раёна разбіваюцца аб безгаспадарлівасць. 

Літаральна праз некалькі дзён Прэзідэнт вернецца да гэтай тэмы, прызначаючы кіраўнікоў. 

А што думаюць тыя, хто жыве зусім побач? Жыхароў Шклоўскага раёна ўразіў такі падыход да справы: як такое наогул магчыма на сучаснай ферме, дзе кожны кілаграм малака, здавалася б, павінен быць на вагу золата. Бо гэта прыбытак гаспадаркі, а значыць - жаданыя зарплаты (відэа). 

Менавіта гаспадарскі падыход - аснова любой справы. Прытрымлівацца такога прынцыпу Аляксандр Лукашэнка паслядоўна заклікае кожнага прызначанага ім кіраўніка: не важна, будуць працаваць яны ў цэнтры або ў рэгіёнах. Нагадваючы, што парадак і выконванне дысцыпліны задача агульная: і кіраванцаў, і людзей. Гэта прагучала падчас кадравага чацвярга для сталічных кіраўнікоў, дыпламатаў і праваахоўнікаў, але, па сутнасці, сігнал для ўсіх у краіне. 

Кіраўнік дзяржавы таксама адзначыў, што ў Беларусі створаныя ўсе ўмовы для магчымасці спакойна працаваць і рэалізоўваць пастаўленыя задачы.

Ігар Сакалоўскі - адзін з самых маладых механізатараў гаспадаркі "Амкадор-Шклоў". Працуе ўсяго чацвёрты год. Да гэтага спасцігаў аграрныя асновы ў прыватніка ў раёне. Потым усё-такі вярнуўся ў родны край, да таго ж, на дзяржпрадпрыемства. Гаворыць, сельская гаспадарка стратнай быць не можа апрыёры. Калі, вядома, укладваць душу ў кожны гектар - будзь-то каласок або тэхніка. Вось і зараз - паломка плуга на ўзворванні. Не ў кабіне "Беларуса" чакае рамонту, а дапамагае зваршчыку. Каб усё было ў парадку.

Ля ангараў машыннага двара ў Акунёўцы тым часам грузіцца ўжо другая машына металалому. Як здавалася яшчэ тыдзень таму, вельмі патрэбных дэталяў. Збіралі хлам доўга, пакуль вытворчая пляцоўка не стала сметнікам, які ліквідавалі толькі пасля таго, як на праблемы пальцам паказаў Прэзідэнт. Але ці не вернецца ўсё праз паўгода? Гавораць - не, урок на ўсё жыццё. 

У холдынгу пачаўся вялікі суботнік па навядзенні парадку. Самы час! Зараз на мехдвары будзе арганізаваны цэнтр па рамонце і аднаўленні сельгастэхнікі. Гэта будзе дарэчы для прадпрыемства, якое ўжо ў пасяўной. Але новаму кіраўніку холдынга трэба будзе думаць і аб тым, якія вынікі пакажа "Купалаўскае" ўжо ў найбліжэйшы час - як развіваць мясны кірунак па свініне і ялавічыне і выходзіць на эфектыўную працу. 

У "Купалаўскім" засведчылі: малочна-таварны комплекс "Сліжы" таксама больш не будзе ранейшым. Перазагрузку праходзіць увесь тэхналагічны ланцужок. Асабліва ўтрыманне бурых. Чысціць іх прыйдзецца яшчэ не адзін дзень. А вось у подсціле ўжо з'явілася салома. 

Андрэй Зенкін, начальнік МТК "Сліжы" ААТ "Амкадор-Шклоў": "У сувязі з тым, што быў неўрадлівы год і мала было зерневых, саломы, недастаткова было нарыхтавана подсцілу. Пагалоўе расце. У гаспадарцы чатыры комплексы. Так і атрымалася - каровы былі трошкі забруджаныя. Як бачыце, выпраўляемся. Быў заменены подсціл цалкам - паступіла дастатковая колькасць саломы. Выкліканая артапедычная група па лячэнні капытоў. Выраблена лячэнне, таксама вырабляецца чыстка кароў".

Да мая жадаюць даўкамплектаваць МТК, прычым сваім жа маладняком, і выйсці на запаветныя 12 тон малака за суткі. Бо патрэбны прыбытак.

Генадзь Лаўранкоў, памочнік Прэзідэнта, інспектар па Магілёўскай вобласці, в. а. старшыні Шклоўскага райвыканкама: "Я мяркую, у тым ліку і я вінаваты. Трэба выпрацоўваць тыя ўмовы, каб чалавеку хацелася, а не прымушаць. Не за рубель сядзець або ляжаць, а за два бегам бегаць. Гэта патрэбныя і ўмовы аплаты працы.  У наш час было больш адказнасці. Не трэба было шылам падштурхоўваць… Ёсць пытанні, якія трэба вырашаць. І яны наспелі. Пачынаючы ад сістэмы і бухгалтарскага ўліку. Для таго каб сітуацыю выпраўляць, трэба бачыць што выпраўляць. Даваць ацэнку, аналіз, ставіць дыягназы, а далей выпрацоўваць сістэму для таго, каб любы - і кіраўнік гаспадаркі залежыў ад канчатковага выніку, і даярка. Каб кожны бачыў: ёсць прыбытак - ёсць вынік. Ёсць зарплата. Я прыхільнік зацікаўліваць, матываваць".

І тут, як гаворыцца, усе карты ў рукі - заззяць у выніку павінен не толькі асобны аграхолдынг. Але раён і ўвесь Магілёўскі рэгіён. Бо пралікі менеджараў на месцах адбіваюцца ў выніку на жыцці людзей, іх дастатку і дабрабыце. Зрэшты, нельга забываць, што шматлікае залежыць і ад нас саміх...