Прэзідэнт Беларусі наведаў Нараўлянскі раён

Зямля, на якой мы будзем жыць. У гэтыя выхадныя шмат гаварылі пра родныя мясціны Беларусі - і суботнік, і візіт Прэзідэнта ў Нараўлянскі раён. Дарэчы, гэтая мясцовасць у свой час сур'ёзна пацярпела ад аварыі ў Чарнобылі. Доўгія гады тэрыторыю імкнуліся дбайна аднавіць, а тым больш развеяць забабоны, маўляў, жыць там нельга. 

Сёння гэты край не без праблем, але, што называецца, контур будучыні ў яго ёсць. Гэта і вялікія гаспадаркі, і запаведная зона, і, вядома, людзі. Прэзідэнт кожны раз у канцы красавіка едзе на поўдзень, каб паглядзець, чым жыве сонечны край. Рэгіён шмат у чым асаблівы, чарнобыльская тэматыка тут, вядома, важная, але ўсё ж частка мінулага. І мясцовыя жыхары аддаюць перавагу слову  не  "аднаўляць", а "развіваць". У сваю чаргу Аляксандр Лукашэнка падчас зносін з людзьмі скажа: "Дзяржава дапаможа, але і на вас разлічваем". 

Пра тое, як зона адчужэння становіцца зямлёй перспектыў, раскажа  Андрэй Крывашэеў. 

Брагін, Хойнікі, Нароўля - сёння гэта мясціны, дзе без страху жывуць людзі і ідзе бесперапыннае развіццё. Ад традыцыйнай сельскай гаспадаркі да мясцовых фішак - конегадоўлі і пчалярства. Яшчэ 25 гадоў таму адсюль уцякалі, не верылі, што дзяржава зможа вярнуць жыццё на гэтую зямлю і падтрымаць людзей працы. Час мінуў, агульнымі намаганнямі Беларусь справілася. Таму тут, у маленькай вёсачцы Завойць, усё так сімвалічна побач - новыя домікі (іх у народзе называюць прэзідэнцкімі), дзіцячая пляцоўка, якая  пры добрым надвор'і не пусцее, новы дом культуры. Але і як напамінак  мемарыял адселеным вёскам, свой знак бяды, каб не забываць доўгі чарнобыльскі шлях аднаўлення. 

Гэтыя дні Прэзідэнт традыцыйна праводзіць у пацярпелых раёнах. Ацаніць, што зроблена за год, азначыць новыя крокі развіцця і псіхалагічна падтрымаць мясцовых людзей. Асабісты прыклад і асабістая гарантыя: гэтую зямлю не кінем.

Нядзеля па рабочым графіку для лідара пачынаецца з аблёту раёна на верталёце. Так лепш бачны  і ход палявых работ, і добраўпарадкаванне. Ужо на зямлі саўгаса-камбіната "Зара" Прэзідэнту даложаць: сяўба ідзе  згодна з графікам. Скончыць павінны да 9 мая. Галоўнае пытанне - вытворчасць. Прэзідэнта цікавіць, калі Гомельшчына адновіць дакрызісныя аб'ёмы. 

Галоўныя праблемы вобласці, як і ва  ўсёй Беларусі - знешнія. Закрытыя  межы і парушаныя экспартныя кантракты. Зрэшты, тым, што беларускія прадпрыемствы не спынілі, змякчылі эканамічныя шокі. Выходзіць з пандэміі будзе крыху  прасцей, чым суседзям. Галоўныя рэсурсы ёсць. Гэта людзі і зямля. 

Той жа жыццёвы вопыт ужо сёння падказвае: разлічваць толькі на сябе. Пасля каранціну гандлёвыя партнёры могуць кінуцца ў іншую крайнасць - уводзіць квоты і жорсткі пратэкцыянізм  аж да адмены канкурэнцыі. Заходнія эканамісты такія меры ўжо анансуюць. Палітыкі, акрамя Трампа, пакуль адмоўчваюцца. 

Прэзідэнт Беларусі аб свеце пасля пандэміі гаворыць адкрыта  з лютага. Яшчэ і таму такая ўвага да сваёй эканомікі ў дэталях. Напрыклад, стан і захаванасць тэхнікі. Гэта не проста жалеза, гэта свая харчовая бяспека і безадмоўны экспарт. Дарэчы, асаблівую ўвагу прыцягнулі  гусенічныя ўзоры. 

А гэта ўжо малочна-таварная ферма,  разлічаная на 550 дойных кароў і 700 галоў маладняку. Узвялі комплекс менш  чым  за два гады. Добры прыклад, як былы свінакомплекс ператварылі ў перадавы кластар  за т. зв. чарнобыльскія сродкі. Будзе вытворчасць - будзе жыццё. Пра  яго якасць  - ужо у наступным  пункце  прэзідэнцкага маршруту. Невялікія ўтульныя домікі ад Светлагорскага ДБК. Простыя, функцыянальныя, цёплыя. З нацыянальным каларытам і плошчай  83 квадратныя метры. Каштуе такое сямейнае гняздо нятанна - 153 тысячы рублёў. 

Беларусі, вядома, даводзіцца эканоміць на многім. Але нават у самыя складаныя часы атрымліваецца будаваць жыллё для людзей працы. Раўнамерна развіваць краіну. І гэта працуе. 

У мамы Галі складаная задача - папрасаваць вопратку на 12 чалавек. Хоць да вялікай сям'і даўно прывыклі. І калі рабіць усё з любоўю, то хатнія клопаты не ў цяжкасць. Тым больш, старэйшыя дзеці дапамагаюць. Дарэчы, Наталля і яе муж Уладзімір у Нароўлі не карэнныя. Пераехалі і заклалі сямейнае гняздо 20 гадоў таму. І не пашкадавалі. 

5 гадоў таму сям'я зладзіла ўваходзіны - ад дзяржавы атрымалі прасторны двухпавярховы дом. Увага да маладых і шматдзетных акупляецца, нягледзячы на чарнобыльскае мінулае, раён плюсуе па нараджальнасці! А восем з дзесяці прыехаўшых па размеркаванні застаюцца ў Нароўлі. Галоўная матывацыя - вядома, жыллё. Яго атрымліваюць і мясцовыя, і прыезджыя маладыя спецыялісты. Сёлета пабудуюць 3000 квадратаў. Яшчэ адзін козыр - "пад'ёмныя". Па першым пяцігадовым кантракце гэта 200 базавых. Наступныя 5 гадоў - ужо 300. Такі чыста беларускі рэцэпт аднаўлення людзі цэняць.

Аб тым, як 34 гады таму пацярпеў раён, нагадвае хіба што мемарыял у памяць аб адселеных вёсках. Спіс, высечаны на мармуры: 36 населеных пунктаў, якія зніклі назаўжды. Пяць з іх экскаватары зраўнавалі з зямлёй. Вялізнай працы каштавала перазагрузіць жыццё і развіць раён. Самае папулярнае слова апошніх гадоў - мадэрнізацыя. 

Забягаючы наперад, Прэзідэнт "Чырвоны мазыранін" успомніць, як ратавалі, і пахваліць. Пасціла будзе ў падарунку ад мясцовых жыхароў. Аляксандр Лукашэнка зробіць ёй рэкламу: натуральная, карысная, лепш за імпартныя аналагі.

Тры сімвалічныя гранітныя хатачкі - папялістага колеру: як сімвал трох страчаных вёсак. Прэзідэнт скажа аб гэтым: нашы людзі вельмі трывалыя, вытрымалі Чарнобыль, і ніякімі эпідэміямі іх не запалохаць. І яшчэ аб галоўным - зараз раёны зарабляюць на перапрацоўцы лесу, конегадоўлі і вытворчасці мёду. Трэба дадаваць яшчэ пару кірункаў плюс змяняць арганізацыйную форму: услед за мадэрнізацыяй новае слова для мясцовых жыхароў - холдынгі.

Цікавіла людзей і пандэмія. Хоць было прыкметна: тут, удалечыні ад мегаполісаў, гавораць аб гэтым без надрыву і ажыятажу. Спакойна і жыццёва мудра. Прэзідэнт пазначыць галоўнае - самалячэннем не займацца і не зацягваць са зваротам да ўрача. Ізаляцыя з добрай медыцынай - не выйсце, а штуршок для другой хвалі эпідэміі. І яшчэ. Жорсткая пасадка эканомікі пасля пандэміі будзе выгадная вельмі нешматлікім, і не беларусам сапраўды.

Прэзідэнт: Хто паднімецца? Хто долары друкуе, у каго рэсурсаў нямерана. Кітай… Прыйдуць і купяць нас за 5 млрд. долараў, але за іх будуць указваць, як нам жыць. 

Аб тым, што людзей тут больш хвалюе эканоміка, чым разадзьмутыя ў прэсе вірусы, скажа і загадчыца мясцовага ФАПа Жана Байкоўская. У Прэзідэнта спытае не пра медыцыну, сістэма даўно выбудаваная, а пра новыя праекты развіцця. Аляксандр Лукашэнка нагадае пра чыгунку. Ад Жыткавіч на Мазыр. Гэты праект калісьці адклалі, зараз самы час вярнуцца і зноў пралічыць эфектыўнасць.  І яшчэ пытанне, якое хвалюе жыхароў Гомельшчыны. І зноў не пра вірусы.

І ўжо развітваючыся, Прэзідэнт скажа: вельмі рады, што прыехаў. Такія жывыя зносіны - стымул жыць і працягваць развіццё сваёй зямлі. Прыдумаеце новы цікавы праект - не саромейцеся, гаварыце па-простаму, па-суседску. Тым больш, у гэтыя дні жыве Прэзідэнт зусім побач. Людзі адкрытасць ацанілі. Паміж сабою людзі яшчэ доўга перагаворвалі, што і, галоўнае, як сказаў Прэзідэнт. Матыў - такія сустрэчы стымулююць, усяляюць упэўненасць, што якія б праблемы не зваліліся, дзяржава людзей не пакіне. Як не пакідала ўсе гэтыя гады пасля Чарнобылю.